İran, Suudi Arabistan ve BAE’den Çin'in himayesinde Körfez'de ortak deniz gücü
19:47 06.06.2023 (güncellendi: 20:53 06.06.2023)
© Fotoğraf : https://en.wikipedia.org/wiki/Iranian_corvette_Shahid_Soleimani
Abone ol
Ortadoğu'nun kanlı bıçaklı hasımları arasında Çin arabuluculuğunun sihirli değneğiyle ABD'nin bölgedeki nüfuzunu kaybettiğine işaret eden bir haber daha geldi. İran, Suudi Arabistan, BAE ve Umman'ın çekirdeğini oluşturduğu bölge ülkelerinin Çin'in himayesinde Basra Körfezi'nde ortak donanmayla deniz koalisyonu oluşturacağı belirtildi.
Çin'in arabuluculuğunda İran-Suudi Arabistan normalleşme anlaşmasına varılmasının Suriye'nin Arap Birliği'ne geri dönüşü dahil yarattığı bölge barışı etkileşimine bir yenisi eklendi.
Körfez ülkeleri içinden İran, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Umman'ın ortak donanma oluşturup deniz koalisyonu kuracağına ve bunun için Çin'le işbirliği yapacağı haberlerine, Pekin'den doğrulama geldi.
Gelişmelere dışarıdan seyirci kalan ABD yönetimi ise geçen ay Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan'ın ardından bugün de Dışişleri Bakanı Antony Blinken'ı Suudi Arabistan'a gönderdi.
Çin deniz müzakerelerinde de arabulucu
İlkin cuma günü Katar'ın El Cedid haber sitesi İran, Suudi Arabistan, BAE ve Umman'ın Basra Körfezi'ndeki deniz güvenliğini artırmak için Çin'le koordinasyon içinde ortak deniz kuvveti oluşturacağını duyurdu. El Cedid, stratejik önemdeki deniz ticareti yolunda seyrüsefer güvenliğini güçlendirmeyi yönelik Tahran, Riyad, Abu Dabi arasındaki müzakerelere Çin'in arabuluculuk yapmaya çoktan başladığını yazdı.
'ABD'nin çıkarlarına ters'
Ardından Arap ve İran basınında çıkan haberlerde bu ülkelere Irak, Pakistan ve Hindistan da eklenirken, Çin ile Körfez ülkeleri arasındaki bağların ABD'nin çıkarlarıyla çeliştiğine dikkat çekildi.
Two days after the UAE announced its withdrawal from the U.S.-led Combined Maritime Forces, the UAE, Iran, Saudi Arabia and Oman announced that they will form a Joint Navy in coordination with China.
— Dimitri Lascaris (@dimitrilascaris) June 6, 2023
The era of U.S. domination of the Middle East is over.https://t.co/pgTt4RD9W6
BAE, ABD öncülüğündeki koalisyona katılımını askıya aldı
Üstüne üstlük BAE, ABD'ye resmi bildirimde bulunmadan, Amerika liderliğinde Körfez'de deniz güvenliğine bakan 38 ülkeli koalisyona katılımını durdurdu. İran tankerlerini esir alıp petrollerini çalan ABD donanmasının İran'ı Hürmüz Boğazı'nda bir takım petrol tankerlerine el koymakla suçladığı dönemde, BAE'nin, Bahreyn'deki ABD donanma üssünde bulunan Birleşik Deniz Kuvvetleri'ne katılımını mart ayında askıya aldığı öğrenildi.
Iran says it will form joint naval force with Saudi Arabia, UAE, Oman https://t.co/vWsnRecHT2
— The Times of Israel (@TimesofIsrael) June 3, 2023
'ABD veya başka bir ülkenin burada işi yok'
Bunun yerine Körfez deniz kuvvetleri koalisyonunun kurulması halinde, Tahran'ın uzun yıllardır dile getirdiği ABD'nin Körfez'den ve tüm Ortadoğu'dan çekilmesi çizgisi yönünde bir adım atılacak. İran Devrim Muhafızları Deniz Kuvvetleri Komutanı Alirıza Tengsiri'nin "Basra Körfezi'nin güvenliği İran ve bölge ülkeleri tarafından sağlanır ve ABD veya başka bir ülkenin burada bulunmasına gerek yoktur" sözü galebe çalacak.
'Bölge ülkeleri nihayet anladı'
Cuma günü televizyonda yayımlanan açıklamasıyla İran Ordusu Donanma Komutanı Şahram İrani, İran, Suudi Arabistan, BAE, Umman, Katar, Bahreyn, Irak, Pakistan ve Hindistan gibi bazı bölge ülkelerinin yakında yeni bir deniz koalisyonu kurma planını teyit etti:
"Bugün bölge ülkeleri, bölge güvenliğinin bölge devletlerinin sinerjisi ve işbirliğiyle sağlanabileceğini anlamıştır. Kuzey Hint Okyanusu bölgesinin hemen hemen tüm ülkeleri, İran İslam Cumhuriyeti'nin yanında yer almaları ve önemli bir sinerjiyle birlikte güvenliği sağlamaları gerektiği konusunda fikir birliğine varmışlardır."
A number of regional countries, including #Iran and #Saudi Arabia, are going to form a new naval coalition in the northern parts of the Indian Ocean, Navy Commander saidhttps://t.co/9iPt3UrJRl pic.twitter.com/HPvkK5LZKu
— Tasnim News Agency (@Tasnimnews_EN) June 3, 2023
Çin Dışişleri: Destekliyoruz
İrani'nin andığı ülkelerden şimdilik açıklama gelmezken, Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Wang Wenbin, haberlerle ilgili soruları doğrular şekilde yanıtladı.
Wang, 'Çin'in İran, Suudi Arabistan, BAE ve diğer ilgili ülkelerin deniz koalisyonu kurmasına olumlu baktığını, böyle bir koalisyonun bölgede güvenlik ve istikrarı güçlendireceğini' belirtti:
"Ortadoğu'daki Körfez bölgesinin barış ve istikrarını korumak, bölgedeki ülkelerin ve insanların refahını sağlamakla ilişkili olduğu kadar dünya barışını korumak, küresel ekonomik büyümeyi hızlandırmak ve enerji arzını istikrarlı tutmak için hayati önem taşır."
"Bölge ülkelerinin dayanışma yoluyla kalkınma arayışlarını ve geleceklerini kendi ellerinde tutmalarını destekleyen Çin, bölgesel barış ve istikrarın sağlanmasında olumlu ve yapıcı rol oynamaya devam edecek."
