ABD Yüksek Mahkemesi, Reina dahil IŞİD saldırılarıyla ilgili davada sosyal medya lehine karar verdi
22:28 19.05.2023 (güncellendi: 23:54 19.05.2023)
© AFP 2023 / KAREN BLEIER
Abone ol
IŞİD'in 2015 Paris ve 2017 Reina katliamlarıyla ilgili internet ve sosyal medya şirketlerine ABD'de açılan davalarda, en üst mahkeme, platformların üçüncü kişilerin çevrimiçi yayımladıkları içeriklerle ilgili dava dokunulmazlığının bulunduğunu onayladı. Şimdiki halde sosyal medya şirketleri büyük hukuki zafer kazandı.
İstanbul'da Reina gece kulübü katliamı ve Paris'teki eşzamanlı terör saldırılarının kurbanlarının ailelerinin 'teröre yardım ve yataklıkla ilgili sivil hasarların tazminine izin veren' federal Terörle Mücadele Yasası'ını ihlal ettikleri iddiasıyla Twitter, Facebook, Google ve YouTube'a açtığı iki ayrı davayla ilgili ABD Yüksek Mahkemesi'nin kararı açıklandı.
Supreme Court shields Twitter from liability for terror-related content and leaves Section 230 untouched - CNN Politics Guess who’s opinion? #ClarenceTheClown https://t.co/dU8G4Q06QU
— Politicat (@MomMomHolt) May 18, 2023
'İnternet ve sosyal medya şirketlerinin pasif olarak iletişim platformları sağlamaktan fazlasını yaptığı' iddiasıyla dava açan aileler, şirketlerin, 'hizmetlerinin, IŞİD tarafından üye toplama aracı olarak kullandığını bilmelerine rağmen, ilgilenebilecek kişilere IŞİD videolarını önererek, daha fazla izleyici kazanma ve reklam gelirlerini artırmanın peşinde oldukları' suçlamasını yöneltti.
Ancak ABD Yüksek Mahkemesi'nin 9 üyesi, söz konusu davalarla ilgili İletişim Ahlakı Yasası'nın 230. maddesindeki içeriğin, benzer durumlarda internet şirketlerini yükümlülükten koruduğunu oy birliğiyle kabul etti.
Twitter, Google win big at Supreme Court https://t.co/NwNpj2ht6G
— POLITICO (@politico) May 18, 2023
Gerekçeli kararı yazan Yargıç Clarence Thomas, 'sosyal medya şirketlerinin tavsiyelerinin, malzemeyi ilgilenebilecek kullanıcılarla eşleştirmek için muazzam bir içerik okyanusunda gezinen agnostik algoritmalardan ibaret olduğunu' savundu.
'Algoritmalar böyle'
Yargıç Thomas, "Bu algoritmaların yaratılmış olması, hizmetleri cep telefonunda uyuşturucu işi bağlamak için kullanılan bir telefon şirketine atfedilenden daha fazla suçluluk teşkil etmez" diye akıl yürüttü.
'IŞİD'e bile bile yardım edildiği kanıtlanmadan olmaz'
'Temelde, iddiaların, yanlış olduğunu bile bile kusur işlemekten ziyade IŞİD'in bu platformları kullanmasını engellemeyi başaramama suçlamasına dayandığını' söyleyen Thomas, "Ailelerin hak iddia edebilmeleri için Twitter, Google veya başka bir sosyal medya platformunun IŞİD'e, her saldırıda yaygın şekilde ve bile bile yardım ettiğini göstermeleri gerekir" dedi.
1996 tarihli 'İletişim Ahlakı Yasası'nın 230. maddesi
İlgili alanda uzmanlaşmış Columbia Üniversitesi hukuk profesörü Timothy Wu, kararın, İletişim Ahlakı Yasası'nın 230. maddesinin kapsamını daraltmasını isteyenler için ümitvar olmadığını söyledi.
İnternet platformlarını diğer kişilerin içeriği nedeniyle dava edilmekten korumaya yönelik 1996 tarihli 230. Madde, sosyal medya platformlarının dokunulmazlık kalkanı olarak işlemekle eleştiriliyor.
Biden yönetiminin bile 230. Madde reformu için mahkemeden medet umduğunu belirten Wu, "Ancak yargıçlar sosyal medya şirketlerinin tarafını tuttu" dedi. Bunun Kongre'ye bir şeyler yapması için yeni baskı oluşturduğunu, ama mevcut siyasi atmosferde gerçekten bir şey yapılacağından şüphe duyduğunu sözlerine ekledi.
'İfade özgürlüğü için zafer'
Oybirliğiyle alınan karar, sosyal medya şirketleri ve destekçilerini sevindirdi.
ABD Ticaret Odasını temsil eden avukat Andrew Pincus, kararı, 'ifade özgürlüğü için zafer ve 230. Madde'nin internet platformlarına açılan davalara karşı koruma sağladığının doğrulanması olarak gördüğünü' belirtti.
Avukat Pincus, "Aksi bir karar, bu platformları inanılmaz bir dava çığına maruz bırakırdı" diyerek ekledi:
"Kongre, 230. Madde'yi yürürlüğe koyduğunda ne yaptığını biliyordu. İstediği, geniş çevrimiçi tartışmaları kolaylaştırmak ve bu platformları herkes için erişilebilir kılmaktı."
Teknoloji ticaret grubu NetChoice'ın Dava Merkezi Direktörü Chris Marchese de kararı 'internette ifade özgürlüğü için büyük kazanım' diye selamladı.
İnternet henüz emekleme çağındayken çıkarılan yasa
Ancak 230. Madde, internet şirketlerini taciz edici, karalayıcı ve yanlış içeriği kaldırmak için platformlarını denetlemeye teşvik edici hüküm de içeriyor.
Ayrıca Kongre, yaklaşık 30 yıl önce sosyal medya şirketlerine dava açılmasından muafiyet tanıyan 230. Madde'yi yürürlüğe soktuğunda, internet henüz emekleme dönemindeydi.
'Yayıncıların içerikle ilgili dokunulmazlığı olamaz'
Nitekim bugün hem sağcı hem solcu kesimler, bu imtiyazlı statüyü rutin olarak hedef alırken, içerik yayıncılarının dokunulmazlığının olmaması gerektiğini savunuyor.
Dolayısıyla ABD Yüksek Mahkemesi'nin dünkü kararının yasayla ilgili son söz olması beklenmiyor.
Alt mahkemelerden sonuç alamayınca
230. Madde'nin yürürlüğe girmesinden beri neredeyse sözbirliği etmiş gibi alt mahkemeler, karalama, taciz ve diğer zararlara uğradıklarını iddia eden kişilerin bu tür içerikleri yayımlayan internet şirketlerine dava açamayacağına hükmetti. Bu meseleyle ilgili ABD Yüksek Mahkemesi ilk kez bir karar verdi.
Kim dava açtı?
2017'de IŞİD'le bağlantılı bir saldırganın İstanbul'daki Reina gece kulübünde yılbaşını kutlayanlara yönelik katliamında ölen 39 kişiden biri olan Nawras Alassaf'ın ailesi, Twitter ve diğer platformlara, 'terör örgütüne karşı yeterince yaptırım uygulamama' gerekçesiyle dava açmıştı.
Kasım 2015'te Paris'te bir konser salonu, stadyum, restoranlar ve barlara eşzamanlı düzenlenen IŞİD saldırılarında ölen 130 kişiden biri olan ABD vatandaşı Nohemi Gonzales'in ailesi, 'YouTube'da terör örgütünün videolarını önermesi' üzerinden Google'a dava açmıştı.
