00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
HABERLER
07:00
7 dk
HABERLER
09:00
6 dk
HABERLER
11:00
5 dk
DÜNYA HABERİ
11:07
13 dk
PARANIN HAREKETİ
11:21
16 dk
HABERLER
12:00
6 dk
HABER MASASI
13:30
35 dk
HABERLER
15:00
5 dk
HABERLER
16:00
5 dk
HABERLER
17:30
4 dk
HABERLER
19:00
5 dk
ARAMIZDAN AYRILANLAR
20:30
15 dk
HABERLER
07:00
5 dk
HABERLER
09:00
6 dk
HABERLER
11:00
4 dk
HABERLER
12:01
5 dk
YAPAY ZEKA GÜNLÜĞÜ
14:05
54 dk
HABERLER
16:00
5 dk
EKSEN
Ceyda Karan'la Eksen
16:05
85 dk
HABERLER
Saat başı başlıkları
17:30
1 dk
YOL ARKADAŞI
MHP neden mıntıka temizliği yapıyor
17:33
87 dk
HABERLER
Saat başı başlıkları
19:00
1 dk
DünBugün
Geri dön
Adana107.4
Adana107.4
Ankara96.2
Antalya104.8
Bursa101.4
Çanakkale107.2
Diyarbakır89.6
Gaziantep104.3
Hatay106.1
İstanbul97.8
İzmir91.0
Kahramanmaraş92.3
Kayseri105.5
Kocaeli90.2
Konya88.6
Malatya106.0
Manisa101.0
Mardin92.2
Ordu99.6
Sakarya90.2
Samsun107.7
Sivas104.2
Şanlıurfa95.3
Trabzon102.4
Van88.0
Dünya haritası - Sputnik Türkiye, 1920
DÜNYA
Rusya, ABD, Avrupa ve Ortadoğu başta olmak üzere dünyanın dört bir yanından son dakika haberleri, analizler ve özel dosyalar.

Sudan ordusu ile HDK arasında iktidar savaşı: Çatışmalarda onlarca sivil ve üst düzey askerler öldü

© AFP 2023 / ASHRAF SHAZLYSudan devleti destekli Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) isimli milis güçleri (Rapid Support Force/RSF)
Sudan devleti destekli Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) isimli milis güçleri (Rapid Support Force/RSF) - Sputnik Türkiye, 1920, 16.04.2023
Abone ol
Sudan'da iki rakip askeri lider arasında başkentte havaalanı, başkanlık sarayı ve diğer bölgelerin yanısıra ülke çapında yayılan çatışmalarda Al Arabiya'ya göre bir dizi üst düzey askeri yetkili öldürüldü. İlk günde en az 56 sivilin kurban gittiği çatışmaların iç savaş rüzgarları estirdiği Sudan için uluslararası toplumdan ateşkes çağrıları geldi.
Sudan'daki çatışmalar, ülkede kontrolü yeniden sağlama çabasındaki ordunun, Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) isimli milis güçlerinin başkent Hartum yakınındaki üssüne savaş uçaklarıyla hava saldırıları düzenlemesi boyutuna varırken, iki taraftan askeri yetkililerin yanısıra en az 56 sivilin öldürüldüğü belirtildi.
Dün ağır silahların kullanıldığı şiddetli çatışmaların patlak vermesinden bu yana en az 56 sivilin öldürüldüğünü ve savaşçılar da dahil olmak üzere 595 kişinin yaralandığını duyuran Sudan Doktorlar Birliği, çok sayıda askeri personelin de öldürüldüğünü, ama bu kayıpların götürüldüğü hastanelerin çoğundan ilk elden bilgi eksikliği nedeniyle belirli bir sayı veremediğini ekledi.
Hartum'daki Ömer Beşir'e karşı protestoların simgesi haline gelen Sudanlı kadın fotoğrafı - Sputnik Türkiye, 1920, 10.04.2019
DÜNYA
Sudan'da 'Kandaka' dirildi: Beşir'e karşı protestoların başını kadınlar çekiyor
Çatışmalarda bir dizi düzey yetkilinin öldürüldüğünü duyuran Al Arabiya'ya göre pazar sabahına kadar her iki taraftan toplam 4 üst düzey yetkili öldürüldü.
Bunlar arasında HDK Kuzey Darfur Sektörü Komutanı Tümgeneral Nur Baka, HDK Batı Darfur Komutanı Tümgeneral Ebu Şuk, Sudan Ordusu Genel Komuta Gücü Komutanı Tuğgeneral Cema Cabir ve Cebel Evliya'daki ordu üssünün komutanı Tuğgeneral Mütevekkil Sıddık yer alıyor.
Sudan'da gösteriler - Sputnik Türkiye, 1920, 11.04.2019
DÜNYA
Sudan'da 30 yıllık Beşir dönemi sona erdi: Ordu yönetime el koydu, OHAL ilan edildi
Al Arabiya'nın haberi üzerine HDK, kuzey ve batı Darfur'daki yetkililerinin çatışmalarda öldürüldüğünü yalanladı.

HDK'nin orduya entegrasyonu planı gerdi

Sudan'da Ekim 2021 askeri darbesinden sonra bir yandan geçiş hükümeti kurmak için siyasi müzakereler yürütülürken, ülkeyi bir generaller konseyi yönetiyor. Şiddet, HDK'nin düzenli orduya planlanan entegrasyonu konusunda haftalardır derinleşen gerilimin ardından patlak verdi. Entegrasyon, ülkeyi sivil yönetime geri döndürecek ve 2021 askeri darbesinin yol açtığı siyasi-ekonomik krizi sona erdirecek anlaşmaya varmak için yürütülen müzakerelerin anahtar unsuruydu.
Eksen - Sputnik Türkiye, 1920, 10.09.2020
EKSEN
'Sudan'da Beşir sonrası laikliğe geçiş, kadın ve gençlerin dipten gelen dalgasının sonucu, dış meşruiyet de etkili'

Burhan-Dagalu rekabeti

Çatışmalara dönüşen ihtilafın merkezinde iki askeri yetkili var: Silahlı kuvvetlerin başı ve fiilen ülkenin devlet başkanı General Abdulfettah el Burhan ile HDK Komutanı Muhammed Hamdan Dagalu.

Uluslararası nüfuz mücadelesini tırmandırabilir

İktidardaki askeri rejimin iki ana fraksiyonu arasındaki şiddetli kriz, Sudan'la birlikte bölgeyi istikrarsızlaştırma tehdidi oluşturmanın yanısıra Körfez krallıkları, ABD, AB, Rusya, Çin'in müdahil olduğu nüfuz mücadelesini tırmandırma potansiyeli taşıyor.
Eksen - Sputnik Türkiye, 1920, 19.04.2019
EKSEN
‘Sudan, Kızıldeniz'de kızışan hakimiyet mücadelesinde çok önemli bir ülke’

HDK'nin ele geçirme açıklamalarına ordudan yalanlama

Dün ordudan yapılan ilk açıklamada HDK Komutanı Muhammed Hamdan Dagalu kast edilerek "Hımidti'nin isyancı milislerinin tasfiye edilmesi ve dağıtılmasından önce herhangi bir müzakere veya diyalog olmayacak" denildi.
Bugün "Zafer saati yaklaştı. İsyancı HDK milislerinin bu pervasız macerasında yitirilen masum canlara Allah’tan rahmet, yaralılara acil şifalar diliyoruz. Sabırlı ve gururlu halkımıza yakında güzel haberler vereceğimizi müjdeliyoruz" açıklamasını yapan ordu, HDK'nin Hartum'daki başkanlık sarayı, genelkurmay başkanının konutu, devlet televizyon istasyonu ve havaalanları, kuzeydeki Merovi, el Faşir kenti ve Batı Darfur eyaletini ele geçirdiği iddiasını yalanladı.
 Sudan'da daha önce 'Cancavid' diye bilinen Acil Destek Güçleri adlı milisler, askeri yönetimin emrinde demokrasi yanlılarına katliam düzenledi. - Sputnik Türkiye, 1920, 09.08.2019
DÜNYA
Sudan'da Askeri Geçiş Konseyi, Müslüman Kardeşler mensuplarının 'derhal ülkeyi terk etmesini' istedi
Sudan ordusu, başkentin batısında Umdurman kentindeki devlet televizyonu binası, doğudaki Port Sudan, Kesele ve Gadarif, güneydeki Damazin, Kosti ve Kadugli ve batıdaki Kerari kentlerindeki HDK karargahlarını ele geçirdiğini duyurdu.
Başkent Hartum'un yanısıra ülkenin farklı kentlerinde de taraflar arasındaki çatışmalar devam ederken, Hartum Güvenlik Komitesi'nin vatandaşların güvenliği için bugünü resmi tatil ilan etmesiyle başkentte caddeler boş kaldı, esnaf iş yerlerini açmadı.
Geçici Sivil Yönetim düzenlemelerini içeren Anayasal Bildiri'nin imza törenine katılmak üzere Sudan’ın başkenti Hartum’a giden Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Askeri Geçiş Konseyi (AGK) Başkanı Orgeneral Abdülfettah el Burhan ile görüştü. - Sputnik Türkiye, 1920, 16.08.2019
DÜNYA
Çavuşoğlu kritik imza töreni için Sudan'da: Suudi destekli darbecilerin oluşturduğu Askeri Geçiş Konseyi ile görüştü

'Hangisi kazanırsa kazansın, kaybeden halk olacak'

The Guardian'a konuşan dört çocuk babası bir Hartumlu, “Sudan halkı müdahil olmamalı, ama ne yazık ki içine sürüklendik. Sudan halkı olarak bizim bu işten bir çıkarımız yok. Hangisi kazanırsa kazansın, sonunda kaybeden biziz” dedi.

Arap ülkeleri alarmda

Arap Birliği, Mısır ve Suudi Arabistan'ın talebi üzerine Sudan'daki durumu görüşmek üzere bugün acilen toplandı.
Sudan geçiş dönemi başbakanı Abdullah Hamadok - Sputnik Türkiye, 1920, 22.08.2019
DÜNYA
Sudan'da geçiş dönemi başbakanı yemin etti
Suudi Dışişleri, Suudi Arabistan, BAE ve ABD Dışişleri Bakanları'nın Sudan'ı görüştüğünü ve 'askeri tırmanışı durdurmanın önemini' vurguladığını duyurdu.

Ordu ile HDK'nin güç kıyaslaması

Afrika’daki en güçlü 10 ordu arasında yer alan Sudan ordusu, 200 bine yakın asker, 170 tank, 7 bin askeri araç, 389 top ve 45'i savaş jeti olmak üzere 191 savaş uçağına sahip.
Milis sayısı 100 bin olarak tahmin edilen HDK, 10 bin silahlı araç, uçaksavar ve topa sahip.
U.S. President Donald Trump gestures as he attends a campaign rally at Prescott Regional Airport, in Arizona, U.S., October 19, 2020. REUTERS/Carlos Barria - Sputnik Türkiye, 1920, 23.10.2020
DÜNYA
Trump arabuluculuk yaptı: İsrail ile Sudan ilişkileri normalleştirme anlaşmasına vardı

HDK neden kuruldu, nasıl bu kadar güçlendi?

2019'da devrilen Ömer el Beşir'in desteği ve zamanla ekonomik ve siyasi alanda elde ettiği kazanımlar, ülke içinde ve dışında üstlendiği rollerle bağımsız ve paralel orduya dönüşen HDK'nin kökeni, Sudan'ın batısındaki Darfur bölgesinde 2003'te patlak veren iç savaşta kötü şöhrete sahip Cancavid milislerine dayanıyor.

Darfur'da ne olmuştu?

Darfur'da 2003'te çoğunlukla Arap olmayanların ayrımcılık şikayetiyle hükümete karşı silahlanması üzerine yaşanan iç savaş ve oluşan insani kriz, 2003-2004 yıllarında dünya gündemine damga vurdu. Birleşmiş Milletler'e (BM) göre, savaşta yaklaşık 300 bin kişi öldü ve yaklaşık 2.5 milyon kişi yerinden edildi.
İsrail- Sudan - Sputnik Türkiye, 1920, 26.01.2021
DÜNYA
İlişkileri normalleştirme anlaşmasının ardından ilk kez İsrailli bir bakan Sudan'da
Dönemin Sudan Devlet Başkanı Beşir, isyancılara karşı savaşmak için bölgenin Arap kökenli Cancavid milislerinden destek aldı.
Beşir hakkında Darfur’da insanlık suçu işlediği gerekçesiyle 2009'da Uluslararası Ceza Mahkemesi'nde (UCM) açılan dava ve isnat edilen soykırım suçlamaları, Cancavidlerin kontrol altına alınmasını gerektirdi.

Sudan istihbarat teşkilatına entegre edildiler

2010’da başlayan Darfur barış süreciyle orduya entegre edilme sürecine giren Cancavidler, önce Sınır Koruma Birlikleri, sonra da Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) adı altında Sudan istihbarat teşkilatına entegre edilerek 2014'te resmen tanındı.
Sudan - darbe girişimi - Sputnik Türkiye, 1920, 25.10.2021
DÜNYA
Sudan'da darbe: Egemenlik Konseyi feshedildi, olağanüstü hal ilan edildi
2013 yılında Cancavidlere liderlik eden Musa Hilal’in Beşir ile ilişkilerini kesmesi ise Hilal’in kuzeni 'Hımidti' lakaplı Muhammed Hamdan Dagalu'nun önünü açan dönüm noktası oldu.

Orduya bağlamak için yasa

Ocak 2017'de Güvenlik ve İstihbarat Teşkilatına bağlı HDK'nin Beşir liderliğindeki orduya bağlanmasına ilişkin Hızlı Destek Kuvvetleri Yasası meclisten geçti.
Abdulfettah el-Burhan - Sputnik Türkiye, 1920, 26.10.2021
DÜNYA
Sudan ordusu komutanı Burhan: Başbakan Hamduk'un sağlığı yerinde, bugün evine dönecek

Libya ve Yemen ile bölgesel boyut

HDK lideri Dagalu, Yemen ve Libya'daki çatışmalarda rol alan ve 2017’de Sudan'ın Darfur ve Kurdufan bölgelerindeki bazı altın madenlerini kontrol eden etkili bir paramiliter güç oluşturdu.
Başta Libya olmak üzere Sudan sınırlarında düzensiz göç akışlarını durdurmak gibi görevler üstlenen HDK, Sudan ordusunun içinde 2015'te Yemen'deki savaşa katılıp karadaki en etkili güçlerden biri olarak sivrilerek bölgesel boyut kazandı.
Sudan'da darbe karşıtı gösteriler - Sputnik Türkiye, 1920, 01.01.2022
DÜNYA
Sudan'da darbe karşıtı gösterilerde ölenlerin sayısı 54'e yükseldi

HDK desteği kesince, Beşir devrildi

Sudan'da 1989 yılında askeri darbeyle iktidara gelen Beşir'i 30 yıl sonra iktidardan gönderecek halk isyanı 2018'de başladığında, Hartum’a konuşlandırılan HDK, başta devlet başkanının yanında yer alıp rejimi korumaya devam etti.
Ancak HDK lideri Dagalu, isyanın büyümesiyle birlikte halktan yana tavır alarak Beşir'in devrilmesinde önemli rol oynadı.
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah El Burhan, askerin siyaset arenasından çekilmeye kararlı olduğunu ve silahlı kuvvetlerin seçimlerle gelen sivil otoriteye tabi olacağına inandıklarını söyledi. - Sputnik Türkiye, 1920, 19.03.2023
DÜNYA
Sudan ordu komutanı Burhan: Zorba bir yönetimin kurulmasını engellemek için çalışıyoruz

Yeni yönetimde ikinci adam oldu

HDK'nin Nisan 2019’daki askeri müdahalenin ardından başkentte ordu karargahının önünde Haziran 2019'da 100’den fazla protestocunun katledilmesi dahil olmak üzere insan hakları ihlalleriyle suçlanmasına rağmen, Dagalu, siyaset sahnesinde bir aktör olarak kendini kabul ettirdi.
Sudan'ın başkenti Hartum ve çeşitli şehirlerinde ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında silahlı çatışmalar başladı. - Sputnik Türkiye, 1920, 15.04.2023
DÜNYA
Sudan'da iç savaş endişesi: 'Paralel ordu' Hızlı Destek Güçleri ile ordu arasında çatışmalar başladı
Beşir’den sonra Nisan 2019’da kurulan Geçici Askeri Konsey'in başkan yardımcılığına getirilen Dagalu, Geçici Sivil Yönetim düzenlemelerini içeren Anayasal Bildiri anlaşmasının imzalanması sonucu, Ağustos 2019'dan beri devlet başkanlığı yetkilerini üzerinde toplayan Egemenlik Konseyi'nde başkan yardımcılığına getirildi. Yani asker-sivil ortaklığındaki yeni yönetimde ikinci adam haline geldi.

HDK'nin Ordu Yasası'na tabi olması maddesi iptal edilince

Burhan, Temmuz 2019'da HDK Yasası'nda değişiklik yapıp HDK'nin Ordu Yasası'nın tüm hükümlerine tabi olmasını öngören 5. maddesini kaldıran anayasal kararname yayımladı. Bu maddenin iptal edilmesiyle paramiliter güç HDK, yarı bağımsız hale geldi ve doğrudan Dagalu'ya bağlı askeri güce dönüştü.
Sudan'ın başkenti Hartum ve çeşitli şehirlerinde ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında silahlı çatışmalar başladı. - Sputnik Türkiye, 1920, 16.04.2023
DÜNYA
Sudan Dışişleri Bakanlığı: Milis güç HDK, Hartum Uluslararası Havalimanı'na saldırdı
25 Ekim 2021 askeri darbesinde Burhan'a ortaklık eden Dagalu, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Rusya ile yakın ilişkiler kurdu, yurtdışında çok sayıda devlet başkanı ve liderle bir araya geldi.
Haber akışı
0
Tartışmaya katılmak için
giriş yapın ya da kayıt olun
loader
Sohbetler
Заголовок открываемого материала