- Sputnik Türkiye, 1920
ANLAT BANA
Siyasetten ekonomiye pek çok konunun alanında uzman kişilerle masaya yatırıldığı Meliha Okur’la Anlat Bana , her pazartesi ve çarşamba Radyo Sputnik’te dinleyicileriyle buluşuyor.

Prof. Dr. Saygılıoğlu: Türkiye’nin ekonomideki temel sorunu yeni dış kaynak bulunamaması

Abone ol
Türkiye’nin 2022 bütçesini değerlendiren Prof. Dr. Nevzat Saygılıoğlu, “Bu ekonomi politikasında mevcut kaynağın el değiştirmesi yoluyla işlemler yürütülüyor, yeni dış kaynak bulunamıyor. İşte Türkiye’nin temel sorunu bu. Bu sorun aşılmadıkça hiçbir çözüm olmayacaktır” dedi.
Radyo Sputnik’te yayınlanan Meliha Okur’la Anlat Bana programına konuk olan Atılım Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Nevzat Saygılıoğlu, 2022 bütçesine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Mart ayındaki bütçe gelir ve gider rakamları üzerinden değerlendirmelerine başlayan Saygılıoğlu, “Mart ayında 156 milyar lira bütçe geliri elde edilmiş, 255 milyar lira bütçe harcaması yapılmış. Dolayısıyla Mart ayında 70 milyar liraya yakın bütçe açığı olmuş. Ocak-Mart dönemine bakarsak bütçe gelirinin 602 milyar lira bütçe giderinin 572 milyar lira olduğunu görüyoruz. 3 aylık bütçe açığı 30 milyar fazla vermiş görünüyor. İlk iki ayda 100 milyar lira bütçe fazlası var görünüyordu. Mart’ta 70 milyarı gidince 3 ay sonu itibarıyla bütçe dengesi 30 milyar lira civarında artıda kalmış bulunuyor. Bütçeye bakınca basın rekorlardan bahsediyor, aslında bütçe fazla vermiş değil çünkü 2022 yılı bütçesinde 278 milyar lira açık öngörülüyor ancak bu böyle kalmayacak daha fazla açık verilecek. Bütçede iki yakamız bir araya gelmeyecek. Daha fazla açık verecek, 278 milyar lirayı arayacağız” dedi.

‘Vergi gelirlerinden sürekli vazgeçiliyor’

Bütçe açığının neden daha fazla geleceğini gerekçelendiren Saygılıoğlu, “Vergi gelirlerinden sürekli vazgeçiliyor. Gıdada KDV yüzde 8’den 1’e, temizlik ve sağlıkta yüzde 18’den 8’e indirildi. Dolayısıyla KDV indirimleri sebebiyle gelir daha az olacak. İkincisi ise yatırım giderleri. Seçim dönemine girildiği için başta ulaştırma yatırımları olmak üzere yatırımlar tam gaz devam ediyor. Üçüncüsü, Kur Korumalı Mevduat Sistemi ve asgari ücret artışının bütçeye ilave yük olarak dönmesi. Kur korumalı mevduat hesabı 600 küsür milyar liraya çıktı kurlardaki baskı 14.80’lerden 14.60’lara indi. Bu da gösteriyor ki insanlara getiri yerine götürüsü olacak. Temmuz ayında ücret ayarlamasından bahsediliyor bu da bütçeye ilave yük demektir. Bütçe açığı 400 milyar lirayı geçerse şaşırmamak lazım. Dördüncü kalem ise faiz kalemi. Faiz oldukça yüksek ortaya çıkacak gibi görünüyor. 2022 yılında faiz ödeneği 240 milyar lira. Bütçenin yüzde 13-14’ü. O rakamın artacağı bekleniyor çünkü faizlerde ciddi artışlar var. Mesela mart ayında faiz bir önceki yıla göre yüzde 89.3 artmış. İlk üç ayda faiz bir önceki yıla göre yüzde 73.4 artmış. Yani faizlerin artması KKM’nin getireceği yük, KDV hasılatında indirimlere bağlı azalmalar ve transfer ödemeleri nedeniyle bütçe öngörülen 278 milyar liralık açıktan fazla açık verecektir” dedi.

‘Esnafın da çiftçinin de bu bütçeden bir şey aldığı yok’

2022 yılı bütçesinde çiftçi ve esnafa ayrılan payın düşüklüğüne dikkati çeken Saygılıoğlu, “Bütçede tarımsal destek 2021 yılında 24 milyar liraydı. Bu seneki bütçe ise 25.8 milyar lira. Burada çok daha önemli bir şey var. Bütçe içerisinde tarımsal desteklerin payı yüzde 1,5 gibi çok sembolik bir oran. Bir bütçe yapıyorsunuz ve ülkenin açlığını giderecek olan tarıma payınız yüzde 1.5. GSYİH içindeki payı binde 3. 2022 yılı mart ayında 5.7 milyar lira tarımsal destekleme ödemesi yapılmış oysa mart ayı tarım açısından tam ekim zamanı. Gıda enflasyonu üç haneli rakamlara ulaşmış, dünya açlıkla savaş veriyor, her gün bir tarım ürününün ya ithalatını açıyoruz ya ihracatını kapatıyoruz. Böyle bir dönemde tarımsal desteklerin daha önemli olması lazım. Kobiler ve esnafa baktığımız zaman 2021 yılında 3.9 milyar lira olan esnaf desteği, 2022 yılında 4.3 milyar liraya çıkmış yani çok sembolik bir artış olmuş. Bütçenin binde 2’si dolayında. Dolayısıyla esnafa da bir şey verilmiş değil. Açık söylemek gerekirse esnafın da çiftçinin de bu bütçeden bir şey aldığı yok” dedi.

‘Türkiye’nin temel sorunu dış kaynak bulamaması’

Kurumlar vergisinin artış gösterdiğini kaydeden Saygılıoğlu, “Bu tamamen Merkez Bankası’nın elde ettiği kârın ve kâra ait verginin hazineye aktarılmasından kaynaklı. Bu ekonomi politikasında mevcut kaynağın el değiştirmesi yoluyla işlemler yürütülüyor, yeni dış kaynak bulunamıyor. İşte Türkiye’nin temel sorunu bu. Bu sorun aşılmadıkça hiçbir çözüm olmayacaktır. Ülkenin kaynağa ihtiyacı var. Kaynak olmadığı için eldeki kaynak da el değiştirilerek dolaştırılıyor, deyim yerindeyse yükü hafifletmeye çalışıyorlar ancak bu şekilde hafiflemesinin imkânı yok. Bir program kemer sıkılmayacaksa, bütünlüğü yoksa, temelde yapısal düzenlemeler içermiyorsa uygulanamaz. Böyle uzatmaları oynayacağız ve kar topu etkisi olacak. Birikimli ileri doğru ötelenen sorunlar yumağı artmaya devam edecek” diye konuştu.
Haber akışı
0
Tartışmaya katılmak için
giriş yapın ya da kayıt olun
loader
Sohbetler
Заголовок открываемого материала