'Türkiye - Rusya ticari ve ekonomik İlişkilerinde bölgesel işbirliğine doğru'
14:28 13.04.2022 (güncellendi: 18:06 14.04.2022)
© Fotoğraf : Sabahattin Yavuz
Abone ol
Özel
Rus-Türk İşadamları Birliği Eş Başkanı Sabahattin Yavuz “Batılı bazı fast food şirketlerinin çıkmasıyla birlikte bu konuda Türkiye’nin fast food şirketlerine de ciddi bir alan doğmuş durumda. Gıda aynı şekilde, kimyasallar ve en önemlisi oto yedek parça ve makina yedek parça konusunda Türkiye için çok ciddi imkanlar doğmuş gibi gözüküyor” dedi.
Mevcut bölgesel süreçler, Rusya ile Türkiye arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin gelişimi açısından tarihsel niteliktedir. İki ülke arasındaki ticareti 100 milyar dolara çıkarmak için gerçekçi bir imkan doğmuş durumda. Konunun ayrıntılarını ve iki ülke arasındaki ekonomik işbirliğinin perspektiflerini Sputnik’e Rus-Türk İşadamları Birliği (RTİB) Eş Başkanı Sabahattin Yavuz anlattı.
‘Rusya yönünü yaptırımlara taraf olmayan Türkiye ve Çin tarafına çevirdi’
Batı’nın Rusya’ya karşı uyguladığı yaptırımlara atıfta bulunan Yavuz “Dünyada hiçbir örneği olmayan ve sayıları 5 binin üzerine ulaşan yaptırımların büyük bölümünün sosyal, ekonomik, kültürel, eğitim gibi çok farklı alanları kapsadığını ve buna bağlı olarak, başta Rusya'nın ekonomisi ile birlikte tüm iş dünyasını da etkilemiştir. Yaptırımların amacının, Rusya’yı yalnızlaştırmak ve ekonomik yaptırım baskları ile izole etmektir. Durum böyleyken Rusya bu yaptırımlar karşısında yönünü, yaptırımlara taraf olmayan Türkiye ve Çin tarafına çevirerek daha önce Batılı ülkelerden ithal ettiği mal ve hizmetleri bu ülkelerden tedarik etmek için girişimlerde bulunmaya başladı. Bu şartlarda Türkiye’nin çok dengeli bir dış siyaset yürüttüğünü, ABD ve AB’nin yaptırımlarına taraf olmadan Rusya ile ticari ve ekonomik ilişkilerini sürdürme çabasında olduğunu görüyoruz” dedi.
‘Bankacılık ve finans sektörü üzerinde çok ciddi toplantılarımız oldu’
Çok sayıda toplantılar yaparak durumu yakından izlediklerini söyleyen Yavuz “Bu toplantıları Büyükelçiliğimizle, Ticaret Müşavirliğimizle, DEİK ile Gümrük Müşavirliğimizle ve sektör temsilcileri ile birlikte gerçekleştirdik. Önümüzdeki dönemde yine birlikte değerlendirme toplantıları sonucunda oluşan sorunların çözümleri ve yine oluşan imkan ve fırsatların iş dünyası ile paylaşılması üzerine çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Bankacılık ve finans sektörü üzerinde çok ciddi toplantılarımız oldu. Finans akışında neler yaşandığını irdeledik ve gerekli yerlere ilettik. Lojistik ve gümrüklemede yaşanan problemleri, perakende pazarında yaşanan gelişmeleri sektörel bazda toplantılar yaparak ele aldık. Aynı şekilde inşaat ve turizm sektörü ile ilgili toplantılarımızı da sektörel olarak daha detaylı olarak ele alacağız” ifadelerini kullandı ve ekledi:
‘Her iki ülkenin ticari ve ekonomik ilişkilerinde pozitif bir imkan doğuracağını öngörüyoruz ve önemli bir dönemeç olduğunu düşünüyoruz’
“RTİB olarak DEİK ile birlikte bu konularda ciddi toplantılar gerçekleştirdik. DEİK ile birlikte Batılı şirketlerin ve buradaki perakende şirketlerinin piyasadan çıkmasıyla birlikte Türk markalarının bu boşluğu doldurabilme konusunu ele aldık. Yine DEİK ile birlikte finans ve bankacılık sektörü üzerine toplantılarımız oldu. Bu süre içerisinde bir çok konuyu ele alarak sorunları ve çözüm önerilerini oluşturmaya çalıştık ve bunu gerekli yerlere taşımaya çalışıyoruz. Bunun her iki ülkenin ticari ve ekonomik ilişkilerinde pozitif bir imkan doğuracağını öngörüyor ve bunun Rusya Türkiye ikili ilişkilerinde önemli bir dönemeç olduğunu düşünüyoruz.”
‘Türkiye’nin Rusya’ya sattığı bu klasik mal ve ürünlerde bundan sonra çok ciddi bir artışın yaşanacağını düşünüyoruz’
Türk ve Rus şirketleri arasındaki işbirliğinin dinamiklerini değerlendiren Yavuz şu ifadeleri kullandı:
“Yakın geçmişe geri dönüp baktığımız zaman bizim 36 milyar dolarlara kadar varan bir dış ticaretimizin olduğunu görürüz. Geçen yıl 33 milyar dolarla biz bunu gerçekleştirmiştik. Ve klasik olan bir Rusya-Türkiye dış ticaret dengesi var, yaklaşık beşe bir oranında devam eden bir ticaret dengemiz söz konusu. Türkiye’nin Rusya’ya ihraç ettiği klasik ticari ürünler var. Bunların başında tekstil, hazır giyim, hafif sanayi ürünleri, gıda, yaş sebze ve meyve, kimyasallar, oto yedek parça gibi ürünler olup, yaklaşık 5.5 – 6 milyar dolarlık bir hacim oluşturuyor. Türkiye’nin Rusya’ya sattığı bu klasik mal ve ürünlerde bundan sonra çok ciddi bir artışın yaşanacağını ve bu ürünlerin yanında farklı ürün gruplarının ve çeşitlenmelerin eklenerek bir hacim büyümesinin gerçekleşebileceğini düşünüyoruz. Farklı ürün gruplarında Rusya tarafından özellikle oto yedek parça, makina ekipmanları, hijyen ürünleri, kozmetik, ilaç ve medikal ürünler, inşaat yapı malzemeleri, ve kimyasalları, mobilya ve günlük ihtiyaç tüketim malzemelerinde ciddi bir talep artışının olduğunu görmekteyiz. Dolayısı ile mevcut ticaret hacminin Türkiye’nin lehine çok ciddi şekilde artacağını ve dolayısıyla işbirliği dinamiğinin büyüyeceğini öngörüyorum.”
‘100 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşma konusunda şu anda tarihi bir dönemeç noktasındayız’
Tüm bunlara turizm eklendiğinde dış ticaret dengesinde Türkiye’nin 25 milyar dolara gelebileceğinin mümkün olduğunu belirten Yavuz “Hatta iki ülkenin devlet başkanlarının uzun yıllardır açıkladığı 100 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşma konusunda bence şu anda tarihi bir dönemeç noktasındayız. Türkiye'nin bu imkanı stratejik olarak Rusya ile sürdürmesi halinde iki ülke arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin çok daha büyük hacimlere gelebileceğini ve büyüyeceğini düşünüyoruz” dedi.
‘Türkiye, enerji alımlarının bir kısmını Ruble üzerinden gerçekleştirirse Ruble-TL ticaretinin de önümüzdeki dönemde artacağını söylemek mümkün’
Ruble-TL ticaretinde de bahseden Yavuz “Bu bağlamda Rusya ile Türkiye arasında yaşanan ve önümüzdeki perspektifte beklenen dış ticaret hacminde Ruble-TL ticaretinden de biraz bahsetmek lazım. Bu aslında eski tarihlerden beri ‘barter’ yöntemi dediğimiz, bir anlamda ürünlerin değişimi bazında uygulanan bir ticaret şekli. Ama hacmi çok fazla büyük değildi. Şimdi dış ticaretin hacminin artmasıyla birlikte Türkiye’de ciddi bir Ruble hacminin oluşabileceği öngörülüyor. Rusya ile Türkiye’nin Merkez Bankaları arasında şu anda ilgili görüşmeler yapılıyor. Eğer ülkeler arasında yapılacak bir anlaşma ile Türkiye, enerji alımlarının bir kısmını Ruble üzerinden gerçekleştirirse Ruble-TL ticaretinin de önümüzdeki dönemde artacağını ve ciddi bir hacim oluşturacağını söylemek mümkün” ifadelerini kullandı.
Rus-Türk İşadamları Birliği Eş Başkanı Sabahattin Yavuz
© Fotoğraf : Sabahattin Yavuz
‘Türkiye ve Rusya arasındaki ilgili bakanlıklarda Ro-Ro taşımacılığının hacminin arttırılması yönünde ciddi çalışmalar var, kısa sürede sonuç alınabilir’
Ticarette yaşanan lojistik, tedarik zincirlerinde ve gümrüklerde olan sorunlara da değinen Yavuz “Karadeniz’den deniz taşımacılığıyla yapılan lojistikte ciddi sorunlar var şu anda. Batılı şirketlerin taşımacılık yapan büyük yük gemilerinin çekilmesiyle birlikte lojistikte bu sıkıntı daha da büyüdü. Bunun için de şu anda Türkiye ve Rusya arasındaki ilgili bakanlıklarda Ro-Ro taşımacılığının hacminin arttırılması yönünde ciddi çalışmalar var. Yapılan görüşmelerde iyi bir noktaya gelindiği ve kısa sürede çözüm ve sonuç alınacağı yönünde gelişmeler var. Ro-Ro taşımacılığı ile yapılan ticaret ve tedarik hacmi büyütülürse ve arttırılırsa lojistikte yaşanan sıkıntılar ciddi şekilde çözülecektir diye düşünüyorum” dedi.
‘Türkiye’nin fast food şirketlerine ve oto yedek parça ve makina yedek parça konusunda ciddi bir alan doğmuş durumda’
“Türk şirketleri için Rusya’da şu anda ne gibi imkanlar doğdu?” sorusuna cevap veren Yavuz, şu ifadeleri kullandı:
“Biraz önce ifade ettiğim gibi Türkiye’nin Rusya’ya sattığı klasik mallar diye tabir ettiğimiz bazı ürünler var. Bu alanlarda bir artış olabilir. Bununla birlikte şu anda Rusya’da özellikle fast food şirketleri için ciddi bir imkan doğmuş durumda. Batılı bazı fast food şirketlerinin çıkmasıyla birlikte bu konuda Türkiye’nin fast food şirketlerine de ciddi bir alan doğmuş durumda. Gıda aynı şekilde, kimyasallar ve en önemlisi oto yedek parça ve makina yedek parça konusunda Türkiye için çok ciddi imkanlar doğmuş gibi gözüküyor. Diğer taraftan önemli imkanlardan bir tanesi de, Türkiye’nin çok uzun yıllardır deneyimli olduğu ve bu konuda dünyada önemli oyunculardan biri haline geldiği KOBİ ve organize sanayi birikimidir. Bu konuda önemli imkanlar gözüküyor. Rusya’nın, Türkiye’deki organize sanayi ve KOBİ’ler ile işbirliği yaparak ,Türk KOBİ’lerinin Rusya’da ortak imalat ve üretim yapmasını sağlamak mümkün. Önümüzdeki dönemde bu konuda ciddi bir ilişkinin doğacağına inanıyorum. Türk KOBİ’leri ürünlerini Rusya’ya yarı mamül olarak göndererek, gümrüklerdeki tarifelerden ve diğer yatırım kolaylıklarından faydalanabilir ve ürün sonlama ve millileştirme imkanına sahip olabilirler.”
‘Bu süreçte Rusya ile ilişkilerin mutlaka pozitif şekilde devam ettirilmesi ve ilerletilmesi lazım’
Bu durumda Türkiye ve Rusya’nın ortak üretim modeline geçmeleri halinde ikili ilişkilerin daha da artacağını söylemenin mümkün olduğuna dikkat çeken Yavuz “Dolayısıyla şu anki sürecin Türkiye-Rusya ekonomik ve ticari ilişkileri açısından önemli bir dönemeç noktası olduğunu düşünüyorum. Bu süreçte Rusya ile ilişkilerin mutlaka pozitif şekilde devam ettirilmesi ve ilerletilmesi lazım” dedi.
‘Türkiye Rusya’nın dünyaya açılacak bir köprü konumunu oluşturmuş durumda’
Türkiye ile Rusya arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerinin olumlu yönde ilerlediğine vurgu yapan Yavuz “Öncelikle bu ilişkileri pozitif olarak gördüğümü söylemeliyim. Ama şunu da eklemekte fayda var. Bugün 50’den fazla ülke Rusya’ya hava sahasını kapatmış durumda. Türkiye bu hava sahasını açık tutmakla birlikte aslında fiziki olarak Rusya’nın dünyaya açılacak bir köprü konumunu oluşturmuş durumda. Bu da Rusların Türkiye’ye olan ilgisini çok ciddi şekilde arttırıyor. Ayrıca bugün Rusların, özellikle VISA, Mastercard vs. konusunda yaşanılan blokajlarla birlikte finansal akışta yaşadıkları sıkıntılarını Türkiye üzerinden çözmeye çalıştıklarını görüyoruz. Yine aynı şekilde Rusların Türkiye’de çok ciddi bir gayrimenkul alımının olduğunu görüyoruz. Bu, Rusların Türkiye’ye çok ciddi ilgi duyduğunu gösteren bir durum” dedi ve sözlerine şu şekilde son verdi:
‘Sürecin yakın zamanda Türkiye-Rusya ticari ve ekonomik ilişkilerinde güçlü bir bölgesel işbirliğine doğru evrileceğini düşünüyorum’
“Şirketlere baktığımız zaman, yine gerekli tedariklerini Türkiye üzerinden sağlayabilme girişimlerinin olduğunu biliyoruz. Bütün bunların toplamına baktığımızda ileride iki ülke arasında çok ciddi ilişkilerin olabileceğini, bunlara üst düzey stratejik ilişki bakımından baktığımız zaman ticari ve ekonomik olarak da Türkiye ve Rusya’nın ileriye doğru çok ciddi bir perspektifi olduğunu öngörmek mümkündür. Bence bu sürecin yakın zamanda Türkiye-Rusya ticari ve ekonomik ilişkilerinde güçlü bir bölgesel işbirliğine doğru evrileceğini düşünüyorum.”
