Putin ve Şi'den ortak bildiri: Çin'den Rusya'nın güvenlik garantileriyle ilgili inisiyatifine destek
13:24 04.02.2022 (güncellendi: 17:46 04.02.2022)
© REUTERS / SPUTNIK
Abone ol
Pekin'de görüşen Rusya Devlet Başkanı Putin ve Çinli mevkidaşı Şi, ortak bildiri imzaladı. Şi, Rusya'nın Batı'dan talep ettiği güvenlik garantileriyle ilgili inisiyatifi desteklediğini belirtirken liderler, egemen ülkelerin içişlerine yönelik müdahalelere karşı koyacaklarını vurguladı.
Pekin Kış Olimpiyatları'nın açılışına katılmak üzere Çin'i ziyaret eden Rusya lideri Vladimir Putin, mevkidaşı Şi Cinping'le bir görüşme gerçekleştirdi.
Taraflar, görüşmenin sonunda 'Yeni Bir Döneme Giren Uluslararası İlişkiler ve Sürdürülebilir Küresel Kalkınma Hakkında Rusya Federasyonu'nun ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin Ortak Bildirisi' başlıklı bir belgeyi imzaladı.
Kremlin'in resmi internet sitesinde yayınlanan ortak bildiride şu ifadeler yer aldı:
'ABD'nin Asya-Pasifik ve Avrupa'ya füze konuşlandırma arzusu güvenlik risklerini artıracak'
Taraflar, ABD'nin Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması'ndan çekilmesinin, kara bazlı orta ve kısa menzilli füzelere ilişkin araştırma ve geliştirmelerin hızlanmasının ve onları Asya-Pasifik ve Avrupa bölgelerinde konuşlandırma arzusunun, ayrıca söz konusu silahların müttefiklere aktarılmasının gerilim ve güvensizlikte bir artışa neden olacağını, uluslararası ve bölgesel güvenlik risklerini artıracağını, uluslararası silahsızlanma ve silah kontrolü sisteminin zayıflamasına yol açacağını ve küresel stratejik istikrarı baltalayacağını düşünüyor. Taraflar, ABD'yi Rusya'nın inisiyatifine olumlu yanıt vermeye ve Asya-Pasifik bölgesi ve Avrupa'da kara bazlı orta ve kısa menzilli füzeler yerleştirme planlarından vazgeçmeye çağırıyor. Taraflar bu konudaki temasları sürdürmeye ve koordinasyonu güçlendirmeye devam edecektir.
Çin tarafı, Avrupa'da uzun vadeli yasal olarak bağlayıcı güvenlik garantilerinin oluşturulması konusunda Rusya tarafından sunulan teklifleri anlayışla ele alıyor ve destekliyor. Taraflar, ABD tarafından silah kontrolü alanındaki bir dizi önemli uluslararası anlaşmanın feshedilmesinin, uluslararası ve bölgesel güvenlik ve istikrar üzerinde son derece olumsuz bir etkisi olduğunu belirtiyor. Taraflar, ABD'nin küresel füze savunma sistemi geliştirme ve bu sistemin unsurlarını dünyanın çeşitli bölgelerinde konuşlandırma planlarının ilerlemesiyle birlikte, diğer stratejik görevleri yerine getirmek için yüksek hassasiyetli nükleer olmayan silahların potansiyelinin artırılmasından endişe duyduklarını dile getiriyor."
Ortak bildiride öne çıkan hususlar şunlar oldu:
Taraflar, küresel güçler ve BM Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri olarak, Rusya ve Çin'in ahlaki ilkelere ve sorumluluğa sıkı sıkıya bağlı kalma, BM'nin uluslararası ilişkilerde merkezi koordinasyon rolü oynadığı uluslararası sistemi kararlılıkla sürdürme, BM Şartı'nın amaçları ve ilkeleri de dahil olmak üzere uluslararası hukuka dayalı dünya düzenini, çok kutupluluğu teşvik etme, uluslararası ilişkilerin demokratikleşmesine katkı sunma, birlikte daha müreffeh, istikrarlı ve adil bir dünya inşa etme ve birlikte yeni bir tür uluslararası ilişkiler yaratma niyetinde olduklarının altını çiziyor.
'Rusya ile Çin arasındaki yeni tür ilişkiler, Soğuk Savaş dönemindeki ittifaklardan daha üstün'
Taraflar, küresel güçler arasında karşılıklı saygıyı, barış içinde bir arada yaşamayı ve karşılıklı faydaya dayalı işbirliğini esas alan yeni bir tür ilişkiler kurulmasından yana olup Rusya ile Çin devletleri arasındaki yeni tür ilişkilerin, Soğuk Savaş döneminin askeri-politik ittifaklarından daha üstün olduğunu teyit ediyor. İki devlet arasındaki dostluğun sınırı yoktur, işbirliğinde yasak bölgeler yoktur, ikili stratejik işbirliğinin güçlendirilmesi üçüncü ülkelere yönelik değildir, değişen uluslararası ortamdan ve üçüncü ülkelerdeki durumsal değişikliklerden etkilenmemiştir.
'NATO'nun daha fazla genişlemesine karşıyız'
Taraflar, NATO'nun daha fazla genişlemesine karşı çıkıyor, Kuzey Atlantik İttifakı'nı Soğuk Savaş döneminin ideolojik yaklaşımlarını terk etmeye, diğer ülkelerin egemenliğine, güvenliğine ve çıkarlarına, onların uygar, kültürel ve tarihsel motiflerinin çeşitliliğine saygı duymaya, diğer devletlerin barışçıl gelişimine tarafsız ve adil bir şekilde yaklaşmaya çağırıyor.
'Asya-Pasifik Bölgesi'nde eşit ve açık bir güvenlik sistemi için tutarlı çabalar sarf ediyoruz'
Asya-Pasifik bölgesinde kapalı blok yapıların ve cepheleşme kamplarının oluşmasına karşı çıkan taraflar, ABD'nin Hint-Pasifik stratejisinin bu bölgede barış ve istikrara olumsuz etkisine karşı teyakkuzda kalmayı sürdürüyor. Rusya ve Çin, Asya-Pasifik Bölgesi'nde üçüncü ülkelere yönelik olmayan ve barış, istikrar ve refahı sağlayacak eşit, açık ve kapsayıcı bir güvenlik sistemi inşa edilmesi için tutarlı çabalar sarf ediyor.
'Renkli devrimlere karşıyız'
Rusya ve Çin, dış güçlerin ortak komşu bölgelerde güvenlik ve istikrarı baltalamaya yönelik eylemlerine karşı çıkıyor, dış güçlerin egemen ülkelerin içişlerine ne bahaneyle olursa olsun müdahale etmesine karşı koyma niyetindedir, 'renkli devrimlere' karşı çıkıyor ve yukarıda belirtilen alanlarda işbirliğini artıracaktır.
Rosneft, Çin'e 10 yılda 100 milyon ton petrol sevk edecek
Bu arada Rus petrol şirketi Rosneft ile Çinli enerji şirketi CNPC arasında 100 milyon tonluk petrol sevkiyatı anlaşması imzalandı.
Rosneft’ten yapılan yazılı açıklamada, CNPC ile Rus petrolünün Kazakistan üzerinden Çin'e sevkiyatına yönelik 10 yıl vadeli sözleşme imzalandığı belirtildi. Söz konusu petrolün Çin'deki rafinerilerde işleneceği bilgisine yer verilen açıklamada, "Anlaşma kapsamında Çin'e 10 yıl içinde 100 milyon ton petrol sevk edilecek" denildi.
Rusya'nın en büyük petrol şirketi Rosneft, 2005'ten bu yana Çin'e toplam 445 milyon ton petrol sevkiyatı gerçekleştirdi.
Gazprom ve Çinli CNPC, uzun vadeli gaz anlaşması imzaladı
Rus Gazprom ile Çinli CNPC arasında da yılda ilave 10 milyar metreküp Rus gazının sevkiyatına yönelik anlaşma imzalandı. Anlaşma kapsamında sevkiyatlar tam kapasiteye ulaştığında, Çin'e ilave 10 milyar metreküp doğalgaz sevk edilecek ve Rus gazının Çin'e toplam sevkiyatı yılda 48 milyar metreküpe ulaşacak.
Gazprom'dan yapılan yazılı açıklamada, CNPC ile Rus gazının Uzak Doğu rotası üzerinden Çin'e sevkiyatına yönelik uzun vadeli sözleşme imzalandığı belirtildi. Söz konusu anlaşmanın, iki ülke arasındaki işbirliğini güçlendireceğine işaret edilen açıklamada, "Anlaşma kapsamında sevkiyatlar tam kapasiteye ulaştığında, Çin'e ilave 10 milyar metreküp doğal gaz sevk edilecek ve Rus gazının Çin'e toplam sevkiyatı yılda 48 milyar metreküpe ulaşacak" bilgisi paylaşıldı.
Açıklamada görüşlerine yer verilen Gazprom Başkanı Aleksey Miller, anlaşmanın Rusya ile Çin arasındaki yüksek düzeyli karşılıklı güveni gösterdiğini belirterek, "CNPC şirketindeki Çinli partnerlerimiz, Gazprom'un güvenilir bir tedarikçi olduğuna inandılar" ifadesini kullandı.
Peskov: Anlaşma 25 yıllık
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Gazprom ve CNPC arasındaki anlaşmanın 25 yıllık olduğunu belirtti. Anlaşmanın Gazprom ile CNPC arasındaki işbirliğinin genişletilmesi anlamına geldiğini söyleyen Peskov, petrol alanında da önemli mutabakatlar yapıldığını anlattı.
'Çin'e 150 milyon doz Sputnik V gönderilecek'
Rusya ile Çin'in koronavirüs aşıları alanında başarılı bir işbirliği yürüttüğünü ve Sputnik V'nin ilk partilerinin Çin'e teslim edildiğini anlatan Peskov, anlaşma dahilinde Çin'e 150 milyon doz aşı gönderileceğini bildirdi.
'Ortak otomobil üretimi yapılıyor'
Rusya ile Çin arasındaki diğer ortak projelere de değinerek Amur gaz kompleksi ve otomobil üretimiyle ilgili çeşitli projeleri anlatan Peskov, Rus Sollers otomotiv şirketi ile Çinli Chery Automobile'ın Ulyanovsk'taki otomobil fabrikasında ortak üretime başladığını ifade etti.
'İkili ticaret hacminde hedef 250 milyar dolar'
Kremlin Sözcüsü, Çin Devlet Başkanı Şi'nin ikili ticaret hacmini yılda 250 milyar dolara çıkarma hedefi koyduğunu da anımsatarak ikili ilişkilerin gelişim dinamiği dikkate alındığında bunun son derece gerçekçi olduğunun altını çizdi.
