Facebook'un iç belgelerini basına sunan muhbir, kimliğini ifşa etti
12:56 04.10.2021 (güncellendi: 14:30 04.10.2021)
© AFP 2023 / Olivier Douliery
Abone ol
Sosyal medya devi Facebook'un, güçlü kullanıcılara başkalarını taciz etme, yanlış iddiada bulunma ve şiddeti teşvik etme gibi suçlarına göz yumduğunu ifşa eden şirket içinden anonim muhbir, kimliğini açık ederek, şirketin kamu güvenliği yerine kendi çıkarlarına öncelik vererek yaptığı seçimlerin, insanların hayatlarını riske attığını söyledi.
Sosyal medya platformu Facebook, son bir haftadır şirket içinden anonim bir muhbirin basına yaptığı açıklamalar nedeniyle kötü anılıyor.
Şirketin özel araştırmalarını detaylandıran belgeleri Wall Street Journal (WSJ) gazetesi ile ABD Kongresi'ne sunan muhbir, dün akşam CNBC kanalında yayınlanan '60 Minutes' programına verdiği röportajdan kimliğini ifşa etti.
The Facebook whistleblower who brought internal documents detailing the company’s research to The Wall Street Journal and the U.S. Congress unmasked herself ahead of an interview he gave to '60 Minutes.' https://t.co/vC983FRJ6X
— MSNBC (@MSNBC) October 4, 2021
Muhbir, daha önce Facebook'un kullanıcılara başkalarını taciz etme, yanlış iddiada bulunma ve şiddeti teşvik etmeleri konusunda göz yumduğunu öne sürmüştü.
Belgeler ayrıca platformun, Instagram'ın gençler üzerindeki etkilerine dair detaylı araştırmalar yaptığını, bu paylaşım platformunu birçok genç için 'zararlı' olarak kodladığını ancak bu bulguları paylaşmadığını söylemişti.
Muhbirin, şirketin eski yanlış bilgilendirme ekibinin ürün müdürü olan Frances Haugen olduğu öğrenildi. Kişisel internet sitesinde sözgelimi dökümanların sağlayan kaynak olduğunu paylaşım Haugen, Facebook'tan çalıştığı süre boyunca, şirketin 'kendi çıkarlarını kamu güvenliğinin önüne koyduğunu' ve insanların hayatlarını riske atarak yaptıkları seçimlerden giderek daha fazla endişe duymaya başladığını vurguladı. Haugen, 'son çare Facebook'ta düdüğü çalarak cesur bir eylemde bulunduğunu' belirtti.
LinkedIn profiline göre Haugen, daha önce Pinterest, Yelp ve Google gibi büyük platformlarda da aynı pozisyonda görev yaptı.
Bununla birlikte Haugen, flört uygulaması Hinge'in teknik kurucularından olduğunu ve bu uygulamanın öncülü olan Secret Agent Cupid'i piyasaya sürdüğünü ifade etti.
'Facebook'ta şahit olduklarım önceki hepsinden daha kötü'
60 Minutes programında konuşan Haugen, "Bir sürü sosyal ağ gördüm ve Facebook'takiler, daha önce gördüğüm her şeyden çok daha kötüydü" dedi.
Haugen, Facebook'tan bu yılın mayıs ayında istifa ettiğini kaydetti.
Sızan belgeleri baz alark bir dizi habere imza atan WSJ muhabiri Jeff Horwitz de dün Twitter'da Haugen'in kimliğini paylaşarak, onun haberlerin ardındaki esas kaynak olduğunu belirtti.
Meet @franceshaugen_, who I’ve been calling “Sean” for the past ten months. She's smart, gutsy and very knowledgeable about Facebook. She’s also the key source for the WSJ’s Facebook Files project.
— Jeff Horwitz (@JeffHorwitz) October 3, 2021
Frances will be speaking for herself from here on out.
Öte yandan Facebook Sözcüsü Lena Pietsch, Haugen’in kimliğinin ifşa olmasının ardından yaptığı açıklamada, "Ekiplerimiz her gün milyarlarca insanın kendilerini açıkça ifade edebilme imkanını muhafaza etmekle platformumuzu güvenli ve pozitif bir alan olarak tutma zarureti arasında denge kurmak zorunda" dedi.
Pietsch, "Yanlış bilgilerin ve zararlı içeriğin yayılmasını önlemek için önemli iyileştirmeler yapmayı sürdürüyoruz. Kötü içeriği teşvik etmemizi ve buna karşı hiçbir şey yapmamamızı teklif etmek doğru değil" ifadelerini kullandı.
Bu yıl Facebook'taki iç irtibatı kamuoyuna açıklamaya karar verdiğini ve bunu 'sistemli bir biçimde yapması gerektiğini' fark ettiğini kaydeden Haugen, 'bunun gerçek olup olmadığını kimsenin sorgulayamayacağı kadar ileri gittiğini' belirtti.
CNBC kanalına göre, Haugen, on binlerce sayfalık belgeyi kopyalayıp yayınladı.
A Facebook whistleblower accused the social media giant of repeatedly prioritizing profit over clamping down on hate speech and misinformation, saying her lawyers have filed at least eight complaints with the U.S. Securities and Exchange Commission https://t.co/6SpINL2gbH pic.twitter.com/0O4zuM9Nr3
— Reuters (@Reuters) October 4, 2021
Seçimlerde kurulan 'Sivil Dürüstlük' ekibi dağıtıldı
Ayrıca Haugen, 2020 ABD Başkanlık seçimlerinin Facebook'ta bir dönüm noktası olduğuna işaret ederek, şirketin Facebook'un seçimden sonra 'Sivil Dürüstlük' ekibini dağıttığını açıkladığını söyledi.
Haugen, "Sivil Dürüstlükten kurtulduklarında, 'Facebook'un tehlikeli olmasını önlemek için sahiden yatırım yapılması gerekene yatırım yapmaya istekli olduklarına güvenmiyorum' dediğim an oldu" diye konuştu.
Facebook tarafı ise, Sivil Dürüstlük ekibinin çalışmalarını diğer birimlere dağıttığını öne sürdü.
'Algoritma, kullanıcıları yanlış bilgilere itiyor'
Haugen, Facebook'un algoritmasının, kullanıcıları yanlış bilgilere ittiğini ifade ederek, Facebook'un 2020 seçimlerine yönelik yanlış bilgi riskini fark ettiğini ve bu sebeple, bu riski azaltmak için güvenlik sistemleri eklediğini söyledi.
Ancak Haugen'e göre Facebook, seçimden sonra bu güvenlik önlemlerini bir kez daha gevşetti.
Haugen, "Seçim biter bitmez, güvenlik yerine büyümeye öncelik vermek üzere onları geri kapattılar veya ayarları eski haline getirdiler. Ve bu bana gerçekten demokrasiye ihanetmiş gibi geliyor" diye konuştu.
CNBC kanalına konuştuktan sonra WSJ'ye röportaj veren Haugen, yaptığı araştırmaların çoğuna, Facebook'un neredeyse tüm çalışanlarının erişebildiği dahili çalışan forumunda bulduğu bilgisi paylaştı.
Haugen ayrıca, Facebook’un insan sömürüsü sorununu çözmek için neden daha fazla işçi alımı yapmadığını açıkça sorguladığını söyleyerek, "Facebook, bu ekipleri çalıştırmaya gücü yokmuş gibi davrandı" dedi.
Facebook Sözcüsü Andy Stone ise, 'platformumuzu güvende tutmak için insanlara ve teknolojiye büyük yatırım yaptıklarını, yanlış bilgilerle mücadele etmeyi ve güvenilir bilgileri sağlamayı bir öncelik haline getirdiklerini' iddia etti.
'Zuckerberg, asla nefret dolu bir platform oluşturmak için yola çıkmamıştı'
Haugen ise, Facebook CEO'su Mark Zuckerberg ile 'empati' kurduğu dile getirerek, "Asla nefret dolu bir platform oluşturmak için yola çıkmamıştı. Ancak, bu seçimlerin yan etkilerinden olan nefret dolu, kutuplaştırıcı içeriğin daha fazla yayılım ve daha fazla erişim elde etmesine olanak verdi" dedi.
Durumun kontrol altına alınması için şirket üzerinde daha fazla yasal baskı kurulması çağrısını yapan Haugen, şöyle devam etti:
"Facebook bağımsız hareket edemeyeceğini ve tekrar tekrar, kârı güvenliğe tercih ettiğini gösterdi. Sübvansiyon yapıyor, kârını bizim güvenliğimizle karşılıyor. Bunun dünya üzerinde yeterince büyük bir etkisi olacağını, ülkelerin bu düzenlemeleri uygulamaya koyma cesaretini ve motivasyonunu kazanacaklarını umuyorum. Umudum bu yönde."
