Prof. Dr. Osman Müftüoğlu, Hürriyet gazetesinde yayımlanan yazısında sözlerine "Dr. I-Ming Lee bir toplum sağlığı uzmanı. ABD’de, ülkenin ünlü hastanelerinden birinde, Brigham and Women’s Hospital’da görev yapıyor" bilgisini vererek başladı.
Bahsi geçen hastanenin Harvard Tıp Okulu’nun çatısı altında önemli araştırmaların yapıldığı ünlü sağlık merkezlerinden biri olduğunu belirten Müftüoğlu, Dr. Lee'nin araştırmalarında özellikle 'fiziksel aktivitenin' yani 'egzersizin' sağlığa faydalarına odaklandığını kaydetti.
Araştırmalarını da daha ziyade 'egzersiz-kronik hastalıklar ilişkisi' üzerine yoğunlaştırdığını belirten Müftüoğlu, "Yaptığı bu önemli araştırmalarından birini de ünlü tıp dergilerinden birinde, JAMA’da 2019 yılında yayımlamış. Hikâyenin bundan sonrası bir hayli ilginç" ifadesini kullandı. Müftüoğlu, şöyle devam etti:
- "Dr. Lee 2019’da yayımladığı bu çalışmada ortalama yaşı 72 olan 16 bin 741 kadının yürüme aktivitelerini 4 yıl boyunca aralıksız izlemiş. Bu '70’lik hanımlardan' günde ortalama 4400 adım atanların ölüm risklerinde, 2000 adım atanlara oranla yüzde 41 azalma olduğunu belirlemiş. İşin püf noktası tam da burada başlıyor.
'Pek çok yürüme tutkunu anında bana 'Hocam bu ne iştir?' sorusunu yöneltiverdi'
- Sadece kadınlarda ve yalnızca 70’i aşan hanımlarda gözlenen bu veriler nedense bir anda popüler hale geliveriyor. Bu araştırmadan 2019’da bu satırların yazarı da sık sık söz etmişti. Geçtiğimiz günlerde neden ve nasıl olduysa bu 'eski' ve 'tartışmalı' bilgi bir şekilde gündeme düştü. Neticede 'çarşı(!)' yani 'egzersiz alemi' fena halde karıştı. Bu karışıklıktan ben de nasibimi aldım. Zira başta Ertuğrul Özkök, Sedat Ergin, Ahmet Hakan olmak üzere pek çok yürüme tutkunu anında bana 'Hocam bu ne iştir?' sorusunu yöneltiverdi. Peki, yanıtım ne oldu?
- Egzersiz, özellikle düzenli yürüme konusundaki hassasiyetini imrenerek izlediğim iyi yaşlanma uzmanı Ertuğrul Özkök bile nedense bu 'indirimli' yürüyüş rakamından yani '4400 yeter' sloganından fena halde hoşlandı. Öyle ya, Osman Hoca’nın koyduğu minimumumu 5 bin, optimum 7 bin 500, ideali 10 bin hedefiyle uğraşmak yerine 4400 adım ile yetinmek daha kolay değil mi idi? Neyse ki Ertuğrul Özkök’e benden önce ilk uyarıyı, daha doğrusu 'kırmızı kartı' değerli meslektaşım Prof. Dr. Melih Us gösterdi. Melih Hoca bu araştırmanın eksik ve yanlış değerlendirildiğinin altını net ve açık olarak çizdi. Çünkü o araştırmada da -ki daha önce yapılan pek çok araştırmada olduğu gibi- günde 7500 adım hedefi 4400 adımdan çok daha mantıklı, verimli ve faydalı görünüyordu."
'Adım sayınız arttıkça riskiniz azalıyor'
Müftüoğlu, Dr. Lee'nin yaptığı o çalışmada ölüm riskini en fazla azaltan adım sayısının 7 bin 500 - 8 bin 500 aralığında olduğunu net olarak gördüğünü ve gösterdiğini söyledi.
"Tamam, günde ortalama 4400 adım 70’lik hanımların ölüm risklerini 2000 adım atanlara oranla yüzde 41 azaltmış ama bu azalma, adım sayısı ortalama 5900’e çıktığında anında yüzde 46’ya yükselivermiş. Adım sayısını biraz daha arttırdığınızda, günde 7500-8500 aralığına çıkardığınızda ise ölüm riskinizdeki azalma yüzde 58’e kadar ulaşmış" diye yazan Müftüoğlu, devamında "Her ne kadar Dr. Lee’nin bu çalışması '7500’ün üzeri ek bir fayda sağlamıyor' gibi bir netice verse de ben dahil pek çok uzman bu kanaati asla paylaşmadı, paylaşmıyor" görüşünü dile getirdi.
Müftüoğlu, "Sağlıklı yaşam ve koruyucu tıbba emek veren biri olarak yıllar önce oluşturduğum '3 aşamalı hedef' geçerliliğini bugün de koruyor" dediği yazısında bunları şöyle sıraladı:
Hedef 1: Paslanmamak için her gün en az 5 bin adım. (Minimum hedef)
Hedef 2: Yağlanmamak için her gün en az 7 bin 500 adım. (Optimum hedef)
Hedef 3: İyi yaşlanmak için günde ortalama 10 bin adım. (İdeal hedef)
