Hürriyet gazetesi yazarı Abdulkadir Selvi, 'Anket sonuçları mı anket partisi mi' başlığıyla yayımlanan yazısında Optimar Araştırma Şirketi'nin yeni kurulan ya da kurulacak olan partilerle ilgili anketinin sonuçlarını paylaştı.
Selvi, sözlerinin başında ABD'de hem Donald Trump'ın seçildiği 8 Kasım 2016 seçimlerini, hem de Joe Biden'ın kazandığı 3 Kasım 2020 seçimlerini izleyen tecrübeli birinin, son yayınladığı Optimar anketi üzerine kendisini aradığını söyledi.
Bu kişinin anketten çıkan sonuçlar üzerinde konuştuktan sonra bir gözlemini paylaştığını belirten Selvi, bunu "Trump’ın seçimi kaybettiği son 1 yıl içinde anketler üzerinden bir algı oluşturmaya çalıştılar. Bu Trump gidiyor algısıydı. Böylece sandığa gitmeyen Demokrat Parti seçmenini motive etmeye çalıştılar, kazanıyoruz duygusunu oluşturarak onların sandığa gitmesini teşvik ettiler" diye aktardı.
"Sadece anketlerin oluşturduğu algı değil, Trump'ı götüren koronavirüs sürecini berbat bir şekilde yönetmesi oldu. Ancak bu algı konusundaki tespit önemliydi" diyen Selvi, şöyle devam etti:
Anketler partisi
- "Bir süredir muhalefet partilerinin sağladığı kaynakla kamuoyu araştırması yapan bazı şirketler AK Parti’nin oylarını düşük gösterme konusunda bir yarış içine girdiler. En düşük veren ihaleyi kapacak. AK Parti’yi barajın altında gösteren ipi göğüsleyecek. Öyle ki bir muhalefet partisi oylarını yeterince yüksek göstermediği için çalıştığı bir kamuoyu araştırma şirketine çalışma vermemeye başlamış.
Hormonlu sonuçlar
- AK Parti’nin olduğundan yüksek gösterilmesinin AK Parti’ye bir yararı olmadığına inanıyorum. Ama olduğundan düşük gösterilmesinin de muhalefete bir faydası yoktur. Hormonlu sonuçlar seçim gecesi hüsran yaşanmasına neden olur.
- 2011 seçimleriydi. Kılıçdaroğlu çiçeği burnunda bir genel başkandı. Erdoğan miting meydanlarında Kılıçdaroğlu’nun soyunu sopunu gündeme getirince, AK Parti’nin oyları gerilemeye başlamıştı. Erdoğan’ın Çorum mitingi vardı. Bunun üzerine mitinglere bir günlük ara verildi. Kampanya dilinin oyları düşürdüğü gerçeği Erdoğan’ın önüne konuldu.
- Negatif dil bırakılıp, kampanyanın kalan kısmında pozitif, kucaklayıcı ve kapsayıcı bir dil kullanıldı. AK Parti’nin oyları tekrar tırmanışa geçti ve 12 Haziran 2011 seçimlerini yüzde 49.83 oy oranı ile kazandı."
CHP'yi yanıltan anketler
Seçim gecesi parti genel merkezlerini gezip gözlemlerde bulunmaya özen gösterdiğini belirten Selvi, "1 Kasım seçimlerinin olduğu gece CHP’nin seçim merkezini ziyaret etmiştim. Büyük bir moral bozukluğu yaşanıyordu. Oysa yüzde 25.31 oy alan CHP, klasik oy oranını korumuş, bir hezimet yaşamamıştı" dedi.
Selvi, seçim kampanyasının koordinatörüne moral bozukluğunun nedenini sorduğunu ve karşılığında "Biz yüzde 35 bekliyorduk. En azından yüzde 30'un üstüne çok rahat çıkarız diyorduk. Ama yüzde 25’te kalınca şoka uğradık" yanıtını aldığını aktardı.
O sırada seçimden 15 gün önce tarih atıp cüzdanında sakladığı anket sonuçlarını çıkarıp uzattığını belirten Selvi, buna yanıt olarak da "Bu oranlar seçim sonuçlarını doğruluyor. Bize gelen anketlerde yüzde 30’un altına hiç düşmemiştik. Anketler bizi yanılttı" dendiğini belirtti.
Anketler yanıltmamalı
"2023 seçimlerinde ne olur bilemem. Demek istediğim kamuoyu araştırmaları ayna gibi olmalı. Partilerin gerçekleri görüp, doğru politikalar oluşturmalarına katkı yapmalı. Ama anket firmaları kamuoyunun eğilimlerini tespit etmek yerine kamuoyu oluşturmaya, algı operasyonları yapmaya soyunursa en büyük zararı hizmet verdikleri partilere yaparlar" ifadesini kullanan Selvi, devamında son yayınladığı Optimar anketinde İYİ Parti'nin oy oranının tartışma konusu olduğunu söyledi. Selvi, şöyle devam etti:
- "Optimar’ın başkanı Hilmi Daşdemir’e sorduğumda tespitlerinin o yönde olacağını, sapmalar olsa dahi bir kasıtlarının bulunmadığını söyledi. İYİ Parti’yi bir yükseliş eğiliminde görüyorum. Ankette İYİ Parti’nin daha çok millet ittifakından oy aldığı, CHP’den İYİ Parti’ye kaymaların yaşandığı görülüyor.
- Ama bu yükseliş eğilimi İYİ Parti’yi şımartmamalı. Dahası aşırı özgüven patlamasıyla iletişim kazaları yaşatmamalı. Tekrar başa dönecek olursak, 2023 seçimlerine 2 yıl kala anketler üzerinden bir algı operasyonu yaşanıyor. Bu ülkede bir iktidar partisi var, muhalefet partileri var. Artık bir de anket partileri oluştu."
Yeni partilerin oy oranı
Selvi, "Madem anketlerden söz açıldı, bu kez Optimar’ın yeni kurulan ya da kurulacak olan partilerle ilgili araştırmasının sonuçlarını paylaşayım" ifadesini kullandığı yazısında şu bilgileri verdi:
Muharrem İnce
"Muharrem İnce, Memleket Partisi’ni kurarak yola çıktı. Optimar, 'Muharrem İnce’nin kuracağı partiye oy verir misiniz?' diye sormuş.
- Ankete katılanların yüzde 68.1’i 'Hayır' diyor. Yüzde 14’ü ise fikrinin olmadığını belirtiyor. Ama yüzde 17.9’u 'Oy verebilirim' diyor. Muharrem İnce’nin partisinin kuruluşta daha büyük bir dalga meydana getirmesini bekliyordum. Ama yine de ikna edebilirlerse kendilerine oy verebileceğini söyleyen önemli bir kitle mevcut.
Ümit Özdağ
- Ümit Özdağ’ın milliyetçi partisi de kuruluş için gün sayıyor. Ümit Özdağ’a ilgi daha önce düşüktü. Ümit Özdağ’ı bir süredir yayınlarda daha sertleşmiş olarak görüyorum. Belki bunun etkisi vardır. 'Ümit Özdağ’a oy verebilirim' diyenlerin oranı yüzde 8.3’e yükselmiş. 'Oy vermem' diyenlerin oranı yüzde 70.2 olurken, 'Fikrim yok' diyenler yüzde 21.5 çıkıyor. Ümit Özdağ’ın çok çalışması lazım.
Sarıgül'ün oy oranı
- Mustafa Sarıgül’ün partisiyle ilgili oy oranlarını vermezsek eksik olur. Sarıgül’ün değişim partisinin oy oranı beni şaşırttı. Optimar’ın anketinde Türkiye Değişim Partisi kararsızlar dağıtıldığında yüzde 1 çıkıyor."
