Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, plastik atık ithalatına ilişkin açıklamalarda bulunarak, basın mensuplarının sorularını cevapladı.
Kurum, atık toplama faaliyetlerine destek olmak için atık ithalatı kotasını bu yıl başında yüzde 50'ye düşürdüklerini hatırlatarak, tesislerin ham madde ihtiyaçlarının yarısını iç piyasadan karşılamalarını zorunlu hale getirdiklerini kaydetti.
Kurum, 'Sıfır Atık Hareketi' ile yerli ham madde miktarının daha da artırıldığını belirtti:
"Şunun altını önemle çizmek isterim; Türkiye hiçbir zaman çöp ithalatı yapmamıştır. 2021 yılının başında karışık plastik atık ithalatını tamamen yasakladık. Yaptığımız düzenlemelerle ithal edilen dönüştürülebilir ham maddeler için kimlik belgesi düzenlenmesini zorunlu hale getirdik. Ülkemizin sanayisinin ihtiyaç duyduğu kaliteli ve temiz ham madde için kimlik belgesi olmayan hiçbir dönüştürülebilir atığı ülkemize sokmuyoruz. Atık yönetiminde önemli düzenlemeleri hayata geçirirken geri dönüşüm/kazanım tesislerimizin daha sağlıklı bir şekilde faaliyetlerini yürütmeleri için de 81 ilimizde denetimlerimizi 7/24 aralıksız sürdürüyoruz."
Bakan Kurum, en son Adana'da istenmeyen görüntülerin ortaya çıkması üzerine 152 tesiste denetim yapıldığını, 29 işletmenin faaliyetini durdurduklarını ve 32 işletmeye 8 milyon TL ceza uyguladıklarını kaydetti:
"Benzer durumlarla tekrar karşılaşmamak, çevremizin ve vatandaşımızın sağlığını korumak için geri dönüşüm/kazanım tesislerimize yeni kriterler getiriyoruz. Bugün bu anlayışla ülkemiz için çok önemli bir adım attık. Ticaret Bakanlığı'mızla bu süreci yürüttük. Plastik atık ithalatının sınırlandırılmasına dair ortak bir çalışmayı yürüttük. Resmi Gazete’de yayımlanan 'Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol Altında Tutulan Atıkların İthalat Denetimi Tebliği' ile bakanlık olarak hazırladığımız geri dönüşüm tesislerine yeni kriterler getiren genelgemizi 81 il valiliğine gönderdik. Bu genelge kapsamında artık plastik atık ithalatında en büyük paya sahip olan ve günlük hayatta sıklıkla kullanılan etilen polimer grubundaki plastik ambalaj türü atıklar ithal edilemeyecek. Bu atıkların gümrükte yapılan denetim ve kontrollerimizle takiplerini anbean yapacağız."
'İthali yasak olan atıkları getirenlerin belgelerini iptal edeceğiz'
Bu atıkların Mobil Atık Takip Sistemi'ne (MoTAT) giriş yapılarak, gümrükten çıkarılıp, online olarak sıkı takip edileceğini belirten Kurum, şunları söyledi:
"İthalat kotasını aşan, ithali yasak olan atıkları getiren veya içinde atıkların yabancı madde bulunduran, geçici faaliyet belgesi olup süresinde izin ve lisans başvurusu yapmayan firmaların da atık ithalatçısı kayıt belgelerini iptal edeceğiz. Ülkemizin hep yeşil ve sağlıklı bir çevreye sahip olması adına projelerimizi kararlılıkla sürdürüyoruz. Toprağımızı, havamızı, suyumuzu koruyacak; çalışmalarımızı tavizsiz devam ettireceğiz. Hedefimiz, tüm dünyada yapılan atık ithalatını bitirmiş ve ihtiyaç duyduğu ham maddenin yüzde 100’ünü iç piyasadan karşılayan bir milli sanayi ve tertemiz bir Türkiye.”
'Yurt dışına geri gönderme işlemlerini takip edeceğiz'
Bakan Kurum, geri dönüşümsüz olduğu ortaya çıkan, Almanya'dan Türkiye'ye getirilen 400 konteynerlik atıkların iadesiyle ilgili soruya, "Bizim şu an yayınlamış olduğumuz genelgemize uymayan her bir atık zaten online takip ediliyor. Bu genelge kapsamında kalan atıklarında yurt dışına geri gönderme işlemlerini de takip edeceğiz. Hem Ticaret Bakanlığı'mızla birlikte hem de sahada 81 ilimizde çalışan ekiplerimizle birlikte bu takip sürecini anbean yapmış olacağız. Amacımız, 'Sıfır Atık' projesini ülkemizde çok daha fazla yaygınlaştırmak. Sanayimiz tam anlamıyla yerli milli olacak şekliyle ham maddesinin de tamamını ülkemizden karşılayacak şekliyle çalışmalarımızı yürütüyoruz" yanıtını verdi.
'Çalışmalarımızı bitirme aşamasına geldik'
Bakan Kurum, 'İklim Kanunu'nun ne zaman hazır olacağına ilişkin soru üzerine, iklim değişikliğine ilişkin eylem planlarını 7 bölge için yayımladıklarını belirterek, Karadeniz Bölgesi'nden başlamak üzere fiilen sahada uygulamasının yapıldığını kaydetti:
"İklim değişikliği eylem planı çatısı altında da 'İklim Kanunu' düzenlememizi hazırlayıp, Meclis'imizle birlikte Sayın Emine Erdoğan’ın teşrifleriyle bir çalıştay düzenledik. Bu da 'İklim Kanunu' çalışmasına altlık teşkil etti. Bu çerçevede çalışmalarımızı bitirme aşamasına geldik. Meclis'imizin çıkaracağı kanuna altlık teşkil edecek bu çalışmayla birlikte artık ülkemizin bir 'İklim Kanunu' olacak, çevre ve doğanın korunması adına iklim kanunu çok önemli adımları atmamıza vesile olacaktır. Çok yakın bir zamanda Meclis'imizle birlikte bu çalışmayı yürütecek ve çıkacak yasayla birlikte 2023’e giden yolda çok daha kararlı adımları atmış olacağız.”
