Kovid-19 salgınını daha hızlı bitirebilmek adına aşılar üzerindeki fikri mülkiyet haklarını koruyan patentlerin kaldırılması; ABD'nin destek açıklamasıyla yine gündemin ilk sıralarına yerleşti.
Pfizer ile koronavirüs aşısı üreten Alman biyoteknoloji firması BioNTech'in kurucularından Dr. Özlem Türeci ise ortağı Prof. Dr. Uğur Şahin gibi bu konuya pek sıcak bakmıyor. CNN kanalına konuşan Türeci, bunun kötü bir fikir olduğunu, hayata geçirilse dahi gelecek 12 ay içinde hazır edilebilecek aşı dozu miktarının artmasını sağlamayacağını söyledi.
Easing patent protection for vaccines is a bad idea, says Dr. Ozlem Tureci, the co-founder and chief medical officer at BioNTech, which produces Pfizer’s Covid-19 vaccine.
— New Day (@NewDay) May 6, 2021
It “will not increase the number of doses we will have available within the next 12 months.” pic.twitter.com/5FAwNHEnwe
Pfizer CEO'su da karşı
Pfizer CEO'su Albert Bourla da AFP'ye verdiği demeçte bu fikirden yana olmadığının altını çizdi. Bourla, daha fazla aşı üretilmesinin önündeki ana engelin fikri mülkiyet olmadığını, daha fazla fabrika kurulmasının da ters etki edeceğini savundu.
ABD Başkanı Joe Biden, aşılarla ilgili fikri mülkiyet hakları konusunda ülkesinin tutumunda değişikliğe giderek, bu hakların kaldırılması fikrine desteğini ifade etti. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de ABD'nin destek verdiği bir fikri tartışmaya hazır olduklarını dile getirdi.
Dünya Ticaret Örgütü, en az 100 ülkenin desteklediği Kovid-19 aşıları ve ilaçları üzerindeki fikri mülkiyet haklarının kaldırılması için teklif hazırlanmasını istiyor. Böyle bir durumda birçok ülkenin aşıları üretme imkanına sahip olacağı belirtiliyor.
Ancak birçok aşı üreticisi firma, aşı geliştirme çalıştırmalarına büyük yatırım yaptıklarını belirterek ve aşıların üretiminde kalitenin düşebileceğini gerekçe göstererek böyle bir teklife karşı çıkıyor.