Habertürk gazetesi yazarı Muharrem Sarıkaya, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) üzerine genetik çalışmalar yürüten Prof. Dr. Hakan Savlı, salgının Türkiye'deki seyrine ilişkin olarak değerlendirmelerini aktardı.
Savlı'nın "Sonbaharda daha uzun süre kapalı kalabiliriz" dediğini belirten Sarıkaya, "Bunu da bilimsel temele dayandırıyor; hatta durumun çok daha vahim bir noktaya ulaşmaması için elindeki bilimsel verilerle yetkilileri uyarıyor" dedi. Savlı'nın "Acilen Türk Kovid-19 Genom Konsorsiyumu kurulmalı" çağrısında bulunduğunu söyleyen Sarıkaya, şöyle yazdı:
- "Bunu önermesindeki neden, şu an ortada dolaşan koronavirüsün hangi mutant olduğuna yönelik kesin ve yeterli verinin elde bulunmaması. Yani yeni bir Türk tipi virüs mü ortaya çıktı, yoksa Güney Afrika ve Brezilya’da görülen varyasyon daha baskın hale mi geldi? Ölümlerin bu denli artmasının gerisinde sadece vaka sayısındaki artış mı yatıyor?
'Virüsün genetik yapısının dizi analizinin çıkarılması gerekiyor'
- Bütün bunların görülebilmesi için virüsün genetik yapısının dizi analizinin çıkarılması gerekiyor. Aktardığına göre şu an uygulanan PCR testleri ile bunu belirlemenin olanağı yok. Durum böyle olunca, yani mutasyonların yapısını saptama sistemindeki boşluk nedeniyle, tespit edilemez olunca tehlike de büyüyor.
- Buna ilişkin bir süre önce Prof. Dr. Hakan Savlı’nın, Doç. Dr. Naci Çine ile gerçekleştirdiği bir araştırmasına bu sütunda yer vermiştim. Buna göre İngiliz mutantı olarak görülen virüsün ardına Güney Afrika mutantının saklandığı sonucuna yaptıkları genetik dizin analiziyle ulaşmıştı."
'Mutlaka ama mutlaka yeniden organizasyon gerekiyor'
Sarıkaya, Prof. Savlı'nın uyarısının gerçekleştirdiği bu çalışmaya dayalı olduğunu vurguladı. "Kendisinin de altını çizdiği gibi; mutasyonların yapısını saptama sistemimizde büyük bir boşluk var. Bu konuda bütün sorumluluğun Sağlık Bakanlığı’nın halk sağlığı laboratuvarlarına bırakılmış olması nedeniyle yeterli sayıda genetik dizin analizinin (Genom) yapılamadığı kanaatinde" diye yazan Sarıkaya, şunları kaydetti:
- "Bundan dolayı uyarısını net yapıyor: 'Tek bir merkezin üzerine bu yükü bırakırsak ülkemizdeki mutasyon soyları şu andaki gibi karanlıkta kalır, nasıl bir düşmanla karşı karşıya olduğumuzu anlayamayız. Mutlaka ama mutlaka yeniden organizasyon gerekiyor.' Peki, Türkiye’de bu konuda hiç mi çalışma yok? Prof. Dr. Savlı, Türkiye’den uluslararası Covid-19 GSIAD verisi sayfasına kayıtlı toplam 3 bin 650 dizinlemesi yüklenmiş çalışmanın olduğunu belirtti. Bunun tek merkezli bir çalışma için oldukça başarılı olduğunun da altını çizdi."
