Türkiye ve Irak’ı birbirine bağlayacak ve Basra Körfezi’ne kadar uzanacak Ovaköy Sınır Kapısı, Habur Sınır Kapısı’nın alternatif bir güzergâh olacak. Son olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi’nin Ankara’da gerçekleştirdiği görüşmede de gündeme gelen bu projedeki son durumu değerlendiren Irak Büyükelçisi Fatih Yıldız, ülkede bulunan siyasi istikrarsızlığa dikkat çekiyor.
‘Stratejik bir proje’
Büyükelçi Yıldız, konu hakkında yaptığı değerlendirmede, 2018’de yapılan Kuveyt Konferansı’nı hatırlatarak şunları söylüyor:
“Türkiye sınırındaki Ovaköy’den güneye kadar inecek olan 570 kilometrelik yoldan bahsediyoruz. Ancak bu konu gündeme geldikten sonra Irak’ta üç hükümet değişikliği oldu. Bunu ilk gündeme getirdiğimizde, Haydar el-İbadi hükümetteydi. Ardından Adil Abdülmehdi geldi ve şimdi de Kazımi hükümeti var. Uzun vadeli bu proje, tamamlayıcı unsurları ile aynı zamanda stratejik bir proje. Dolayısıyla bu stratejik kararı alıp uygulamaya koyacak bir irade de lazım. Başbakan Kazımi’nin bu projeyi destekler yönde açıklamaları oldu. Ama tabii uygulama boyutunda adım gerekiyor. Irak’ta yine seçim gündemde bulunuyor. Seçimden sonra gelecek olan hükümetlerde de bu yaklaşımın sergilenip bu projenin bir şekilde uygulanabilmesi önemli.”
‘Irak’ın çıkarına olduğu noktasında mutabık kalmaları önemli’
Konunun bir de Irak Kürt Bölgesel Yönetimi boyutu bulunuyor. Büyükelçi Yıldız da “Bağdat olumlu adım yönünde bir karar alsa bile Erbil’in de bu düşünceyi paylaşması ve uygulama yönünde adım atması şart. Bunun Irak’ın çıkarına olduğu noktasında mutabık kalmaları önemli. O da sahada yok şu anda” ifadelerini kullanıyor.
Kuveyt Konferansı’nda, Türkiye’nin 5 milyar dolarlık bir taahhüdü olduğunu hatırlatan Büyükelçi Yıldız, “Biz, 5 milyar dolarlık taahhüdü bir şekilde kullandırtmaya başladığımız noktada gerisinin bu tür projelerle geleceğine inanıyoruz. Ancak Kuveyt’te taahhütte bulunan hiçbir ülke daha oradaki fonlar, taahhüt edilmiş krediler kullanılmaya başlanmış değil. Ülkenin altyapı iyileştirmesi için bu tip kredilere ihtiyacı var. Kendi özkaynakları ile bu tip projeleri yürütebilmesi güç görünüyor” diyor.
‘Avrupa ile Asya’yı bağlayacak’
Bu projeyle sadece Türkiye ile Irak’ı değil Avrupa ile Asya’yı bağlayan bir vizyona sahip olduklarını aktaran Büyükelçi Yıldız, demiryolu projesine ilişkin de şunları kaydediyor:
“Irak Ulaştırma Bakanı, şubatın son haftasında, yanında Demiryolları Genel Müdürü ile Türkiye’deydi. Bu vizyonunun önemli bir parçası da demiryollarını birleştirmek. O yönde de adımlar atıyoruz. Irak tarafı Musul’a kadar olan demiryolunu büyük ölçüde elden geçirdi. Demiryolları, DEAŞ’ın işgali dönemimde bayağı bir hasar gördü. Eğer Irak tarafı Rabia’dan Türkiye sınırına demiryolunu çekme iradesini gösterirse biz de süratle Nusaybin’den Irak sınırına hattımızı tamamlayacağız.”
‘Sincar ve Musul’da istikrarın tesisine katkıda bulunacak’
Büyükelçi Yıldız, “Ovaköy Kapısı’nın olmaması durumunda iki ülke demiryolu ile birbirine bağlanabilir. Ama bunun ideali bağlandıkları noktada bir kapının da olmasıdır” diye ekliyor.
Bu adımla birlikte bölgenin ekonomik olarak iyileşeceğini de belirten Büyükelçi Yıldız, “Bu ekonomik canlılık, başta Sincar ve Musul başta olmak üzere buradaki istikrarın tesisine katkıda bulunacak. Şartlar ne olursa olsun bir şekilde başlayabilmemiz, o ilk adımları atabilmemiz önemli” değerlendirmesinde de bulunuyor.
