Myanmar'da 54 ölü, yüzlerce yaralı, 1700 gözaltı açıklayan BM'den orduya 'dur' çağrısı

Güney Asya ülkesi Myanmar'da seçim hilesi iddiasıyla Aung San Suu Çii'nin Ulusal Demokrasi Birliği hükümetini deviren askeri cuntaya karşı düzenlenen protestolar kan gölüne dönerken, Birleşmiş Milletler (BM) gidişatla ilgili açıklamalar yaptı. 

BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet, 1 Şubat darbesinden bugüne en az 54 kişinin öldürüldüğünü, yüzlerce kişinin yaralandığını, ama gerçek sayının çok daha yüksek olabileceğini, sadece teyit edebildikleri vakaları açıkladıklarını duyurdu.

'29 gazeteci gözaltında'

1700'den fazla kişinin keyfi şekilde gözaltına alındığını ve gözaltı dalgasının büyümekte olduğunu söyleyen BM Komiseri, son günlerde 29 gazetecinin gözaltına alındığını ve izinsiz gösteriye katılmak, isyana teşvik etmek gibi suçlamalarla karşılaştığını aktardı.

'9 milimetrelik hafif makinalı tüfeklerle gerçek mermi'

BM Myanmar Özel Temsilcisi Christine Schraner Burgener, darbe sonrası 3 Mart'ın en kanlı gün olduğunu, dün protestolarda 38 kişinin öldürüldüğünü açıkladı.

Çok sayıda yaralı da olduğunu söyleyen Burgener, Myanmar'dan gelen görüntülerin şoke edici olduğunu dile getirdi. Bir videoda polisin silahsız bir gönüllü sağlıkçıyı dövmesi, bir diğer videoda da sokak ortasında bir sivilin vurulmasının görüldüğünü aktaran BM Özel Temsilcisi "Silah uzmanlarına danıştık ve polisin kullandığı 9 milimetrelik hafif makinalı tüfeklere benziyor. Bunlar gerçek mermi" dedi.

Şili'de Pinochet askeri diktatörlüğünde işkenceden geçirildikten sonra devlet başkanı seçilmiş olan Bachelet, Myanmar güvenlik güçlerinin barış göstericilere yönelik korkunç zulmü durdurması ve ordunun yasadışı şekilde gözaltına alınanları bırakması çağrısı yaptı.

"Myanmar ordusu protestocuları öldürmeyi ve hapse atmayı durdurmalı" vurgusu yapan BM Komiseri, barışçı göstericilere karşı gerçek mermi kullanılmasını kınadı.

'Uluslararası insan hakları hukukuna göre zorla kaybetme'

Asker ve polisin evleri tek tek basıp gözaltı yaptığına, gözaltına alınanların bazısının ailelerine yerleri söylenmeden ortadan kaybedildiğine dair haberler geldiğini aktaran Şilili yetkili, bu uygulamaya 'zorla kaybetme' denildiğine dikkat çekti.

Sivil itaatsizlik hareketine katılan yetkililere cunta liderlerine ağır insan hakları ihlallerinden hesap sorulması çabalarını desteklemeleri çağrısı yapan Bachelet, bu konuda BM'nin soruşturma ve BM'ye bağlı Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) süreçleri olduğunu hatırlattı. 

Askerlerden protestoculara TikTok üzerinden tehdit

Myanmar'da aktivistler de askerlerin TikTok'ta paylaştıkları videolarda protestocuları öldürmekle tehdit edip güvenlik güçlerinin şiddetini savunan paylaşımlar yaptığını ifşa etti.

Twitter'da paylaşılan TikTok videolarında askerler kameraya tüfek doğrultarak şöyle sözler sarf ediyor:

"1988'de tek atış yapmak için silahı doldurmamız gerekiyordu. Şimdi ise tek şarjörle bir dakika içinde 30 atış yapabiliyoruz."

"Bu gece tüm şehirde devriye gezeceğim ve kimi görürsem vuracağım. Şehit olmak isteyenlerin dileklerini gerçekleştireceğim."

"Sizi kahrolasıca suratlarınızdan vuracağım, gerçek mermi kullanıyorum." 

Çin merkezli video paylaşım platformunda askerlerin şiddeti öven yaklaşık 800 videosunu tespit ettiklerini belirten aktivistler, TikTok'tan bunları kaldırmasını istedi. TikTok da şiddete kışkırtan ve dezenformasyon yayan içerikleri Myanmar sözkonusu olduğunda da kaldırdığını açıkladı.

Demir yumruğa rağmen protestolara devam

Bugün başkent Nepido, Yangon ve Mandalay başta olmak üzere çok sayıda şehirde sokaklara dökülen göstericiler, darbe karşıtı protestoları devam ettirdi.

Yangon'da güvenlik güçleri, meydanlarda kurulan barikatları dağıtıp protestoculara plastik mermi ve göz yaşartıcı gazla müdahale etti.

Öldürülen 19 yaşındaki genç kız, kahraman oldu

Güvenlik güçlerinin en kanlı müdahalelerine sahne olan Mandalay'da dün başından vurularak hayatını kaybeden 19 yaşındaki Kyal Sin için cenaze töreni düzenlendi.

Darbe karşıtlarının simgesi haline gelen Kyal Sin'in cenazesinin etrafında büyük bir kalabalık toplanırken, sosyal medyada 'Melek' lakaplı genç kız için 'kahraman' etiketli paylaşımlarda bulunuldu.

Tişörtündeki 'Her şey güzel olacak' yazısı slogana dönüştü

Baştan beri protestolara "Demokrasiye ihtiyacımız var. Myanmar için adalet. Oylarımıza saygı" gibi yazılar olan kıyafetlerle katılan Kyal Sin'in haftalar sonra başından vurularak öldürüldüğü gün giydiği tişörtte "Her şey güzel olacak" yazıyordu. "Her şey güzel olacak" hemen sosyal medyada slogana dönüşürken ceza töreninde de yankılandı.

Son mesajı 'Ölürsem organlarımı bağışlayın'

Ailesi, Kyal Sin'in vurulmadan önce protestocu arkadaşlarıyla kan grubu ve cep telefonu numarasını paylaştığını, ölmesi durumunda organlarının bağışlanmasını istediğini belirttiğini açıkladı.