Doğum günü ve özel günler için farklı renklerde hazırlanıp, aile fotoğrafı, animasyon film karakteri ile ışıl ışıl süslenen yaş pastalarda kullanılan sentetik gıda boyalarının sağlığa zararı ortaya çıktı.
Çarşı, pazar ve marketlerde kolaylıkla satın alınabilen gıda boyalarında, kimyasal sentez yoluyla elde edilen renklendiricilerin fazla kullanımının, bağışıklığı zayıf olanlarda astım ve alerjiye, çocuklarda da hiperaktivite bozukluğuna yol açtığı belirtildi.
Gıda Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Ali Manavoğlu, gıda boyalarının son zamanlarda çocukların, yetişkinlerin bilerek ya da bilmeden tükettiği bir ürün haline geldiğinden bahsetti.
'Hiperaktivite bozukluğu, deri dökülmesi, astım, kanser'
Yönetmelikte renklendirici, katkı maddesi olarak geçen gıda boyalarının pasta, dondurma, meşrubat yapımında kullanıldığına değinen Manavoğlu, şunları söyledi:
"Gıda boyaları doğal ve sentetik olarak ikiye ayrılabilir. Doğal gıda boyaları bitkisel veya hayvansal ürünlerin renk pigmentleri alınarak elde edilir. Bunun yanı sıra kimyasal ürünler kullanılarak üretilen sentetik gıda boyaları var. Doğal gıda boyalarının insan sağlığı üzerine olumsuz etkileri fazla tespit edilememiş. Sentetik gıda boyalarının ise özellikle çocuklarda hiperaktivite bozukluğu, bağışıklığı güçlü olmayan kişilerde deri dökülmesi, astım, kansere gidecek kadar etkileri olduğu kanıtlandı. Tüketici bilerek ya da bilmeden bir çok gıda boyalı ürünü tüketiyor."
'Çocuklar üzerinde ciddi alerjik etkilere sahip'
Doğum günü kutlamalarında tercih edilen yaş pasta süslemesinde kullanılan gıda boyasının organik olmasına dikkat edilmesi gerektiğinin altını çizen Manavoğlu, şu ifadeleri kullandı:
"Özellikle çocuğunuz için doğum günü pastası yaptırdığınızda, sevdiği film karakteri süslemeleri ya da bir resim baskısı pasta üzerine oluşturuluyor. Burada dikkat edilmesi gereken, şeker hamuru üzerine kullanılan gıda boyasının doğal mı, sentetik mi olduğudur. Doğal ise fazla sıkıntı yok. Sentetik boya kullanılıyorsa dikkat edilmesi gerekiyor. Dünya Sağlık Örgütü sentetik gıda boyalarının kullanımında sınır belirler. Belli bir miktardan fazla tüketilmesi insan sağlığını olumsuz etkileyeceğinden limit belirler. Alınan ürünün içerisinde sentetik ya da doğal gıda boyası kullanıldığı bilinmiyorsa, mutlaka şeker hamuru ya da o ürünün boyalı kısmı sıyrılarak içerisindeki pastayı tüketebiliriz. Çocuklar üzerinde ciddi alerjik etkilere sahip."
'Pasta, dondurma, meşrubatta kullanılıyor'
Tüketicinin bilinçli olması gerektiğini vurgulayan Manavoğlu, satın alınan ürünün neden yapıldığını, ne tür gıda boyası kullanıldığının işletmecilere mutlaka sorulması gerektiğini kaydetti.
'Gıda boyasının kullanımında belli bir oran vardır'
Antalya Pastacılar Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Kerim Üre de yaş pasta yapımında pastanelerin organik gıda boyası kullanmayı tercih ettiğini anlattı. Sentetik gıda boyası kullanmadıklarını aktaran Üre, şunları dedi:
"Resim kağıtlarında da sağlığa zararlı olmayan yağ bazlı doğal gıda boyası kullanıyoruz. Müşterilerimiz gönül rahatlığıyla tüketebilir. Müşterimizin istediği resmi doğal gıda boyası kullanarak pastanın üzerine baskı işlemini gerçekleştiriyoruz. Pastalarda gıda boyasının kullanımında belli bir oran vardır. Gıda mühendisleri tarafından bildirilen, bu limitlerde kullanılan gıda boyası sağlığı olumsuz etkilemez. Gıda boyasının pasta ustaları tarafından bilinçsizce fazla kullanımının sağlığa zararı olabilir. Pasta almak isteyen vatandaşlarımız pastaneleri tercih etmeli. Pasta, pastaneden alınır. Vitrine baktığınızda parlak görünmesi, tazeliğinin korunduğunun en iyi belirtisidir."
'Ucuz olması ve fazla renk vermesi tercih sebebi'
Fırın işletmecisi Ali Danış da gıda boyası kullanılarak renklendirilen yaş pastanın hazırlanışı hakkında bilgi verdi.
Renklendirme ve süsleme işleminde gıda boyasının fazla kullanılması halinde yaş pasta yendikten sonra dilde renk, damakta kötü tat bıraktığına değinen Danış, pasta alacakların güvenilen pastanelerden alışveriş yapması çağrısı yaptı.
Düşük maliyete pasta imal eden ruhsatsız işletmelerin hijyen kurallarına uymadığına dikkati çeken Danış, sentetik gıda boyalarının ucuz olması ve fazla renk vermesi nedeniyle tercih edilme sebebi olduğunu anlattı. Danış, son dönemde müşterilerinin yaş pasta yapımında kullanılan gıda boyaları hakkında sık sık sorular yönelttiğini belirtti.
Organik gıda boyasının zararı olmadığına değinen Danış, kimyasal ürünlerin yer aldığı gıda boyalarının kullanım miktarına mutlaka dikkat edilmesi gerektiğini söyledi. Fazla gıda boyası kullanımının pastanın lezzetine ve insan sağlığına olumsuz etkileri olduğunu dile getiren Danış, evde hazırlanıp, internet ortamında satışa sunulan yaş pastaların tercih edilmemesi gerektiğini kaydetti.
Danış, bu pastaların imalatında hijyen kuralları ve ürün kalitesinin denetiminin yapılamadığını söyledi.
