Brezilya'da federal savcılar, Minas Gerais eyaleti savcıları ve yerel yetkililer, 2 yıl önceki felaketle ilgili tazminat anlaşması taslağına varıldığı, ayrıntıların yarın Vale yetkilileriyle yapılacak görüşmede netleşeceğini duyurdu.
Dünyanın en büyük demir cevheri üreticisi Vale, Brezilya'nın Minas Gerais eyaletinin Brumadinho kasabasında maden atıklarını topladığı barajın Ocak 2019'da çökmesiyle yüzlerce kişinin zehirli çamur deryasında kaldığı felaketten beri yöneticilerinin cinayetle suçlandığı davalarla karşılaştı. Buna koşut kaydadeğer maddi zarara uğradı.
Hisseleri değer kazandı
Vale bugün yaptığı açıklamayla nihai tazminat anlaşması ve olası imza için yarın görüşme gerçekleştirileceğini teyit etti. Ardından şirketin hisseleri yüzde 3'ten fazla değer kazandı.
The Real 'Value of Water' - that Wall Street and investors cannot capture, manifests as Risk, and is only really internalized once its lost. This isn't nearly enough. 'Vale dam disaster: $7bn compensation for 270 killed' - and ecosystems lost https://t.co/g755CO8qE3 pic.twitter.com/KByKaeCb2V
— 💧🐟 Stuart Orr 🐟💧 (@Stuart_Orr) February 4, 2021
Gerekirse daha fazla ödeyecek
Anlaşma, Vale'nin tazminat olarak 6.91 milyar dolarlık ödeme yapmasını öngörüyor.
Bunun ilk tahmin olduğunu ve gerekirse şirketin daha fazla ödeme yapması gerekeceğini söyleyen eyalet hükümeti, "Anlaşma Vale'nin tüm çevresel zararları tam olarak gidermesini gerektiriyor. Yukarıda belirtilen miktar... gerekirse artırılabilir" dedi.
Ekosistemi düzeltme çabasının finansmanı dahil
Anlaşma, felaketin 270 kurbanının ailelerine tazminat ödenmesinin yanısıra sosyo-ekonomik ve sosyo-çevresel tazminatları, Paraopeba Nehri'nin temizlenmesi dahil onarım projelerinin finanse edilmesini de içeriyor.
Milyonlarca ton toksik atık yayıldı
Brezilya'nın en kötü endüstriyel kazası olarak kayıtlara geçen felakette, bölgeye milyonlarca ton toksik atık yayılırken Córrego do Feijão köyü de mahvoldu.
Şirketin alarm sistemi çalışmadı
Baraj öğle yemeği saatinde herhangi bir uyarı gelmeden çöktüğünde madenin kafeteryasında bulunanlardan başlayarak yerleşimlere dek çok geniş bir alan zehirli çamur seli altında kaldı. Sadece uzaktan felaketi fark edip kaçanlar canlarını kurtarabildi.
Vale'nin köy sakinlerini herhangi bir risk olduğunda uyarmak için kurduğu alarm sistemi de çalışmadı.
'Barajın yıkılacağını biliyorlardı, ama umursamadılar'
BBC'ye o günden "Kocam her günkü gibi sabah evden çıkarken 'Tanrı seninle olsun' dedi, ama asla geri gelmedi" diye söz eden köylülerden Sirley Gonçalves ekledi:
"Vale, hayatlarımızı mahvetti. Barajın yıkılacağını biliyorlardı. Ama kendi çalışanları umurlarında değil, tek önemsedikleri paraları."
Yöneticileri kasten adam öldürmekle suçlanıyor
Vale daha önce de ölümcül baraj çökmelerinden sorumlu tutulurken, son felaketin ardından, şirketin eski başkanı Fabio Schvartsman dahil 16 üst düzey yöneticisi hakkında barajın çökme riski bulunduğunu saklayarak kasıtlı adam öldürmek ve çevre suçları işlemekten iddianame hazırlandı.
