Türkiye'nin örtü altı yaş sebze ve meyve üretim merkezi Antalya’da, 2018 yılında Tarım ve Orman Bakanlığı'nın yaptığı araştırmaya göre, 201 bin dekar alanda yapılan domates üretimiyle ilk sırada yer alıyor.
Yine aynı yıl 2 milyon 410 bin ton domates üreten Antalyalı çiftçiler, ürünlerini Türkiye'nin dört bir yanına gönderiyor.
Türkiye'de örtü altında üretilen domatesin yüzde 62'si Antalya'da yetiştirilip, İstanbul ve Ankara başta olmak üzere hem iç piyasaya gönderiliyor hem de yurt dışına ithal ediliyor.
‘50 kuruş kazanırsak mutluyuz’
Domatesin piyasasının döndüğü Antalya'da fiyatın aracı, tüccar ya da komisyoncular tarafından sürekli artırıldığı düşüncesiyle sıkça muhatap olan üreticiler, maliyetleri çıkardıktan sonra 1 kilo domatesten 50 kuruş kâr ederlerse mutlu olduklarını ifade etti.
Topraklı ve topraksız tarım yaptığını belirten Arif Kayar, yıllık ortalama 18 ile 20 ton arasında domates elde ettiğini söyledi.
Seradaki domatesinin sınıf sınıf ayrıldığını, herkesin markette aldığı ve tüketicinin önüne genellikle sunulan 'sofralık' diye tabir edilen domatesin kilosunun 2 lira olduğunu ifade eden çiftçi Kayar, şöyle devam etti:
“Bu serada domatesin kilosu 2 liraya hale götürülüyor. Bize maliyeti ise dönümde 12 bin lira. Toptancı halindeki yüzde 11 komisyonu da çıkarınca 1 kilo domatesin bize maliyeti 1.8 lira. Biz halde 1 kilo domatesten 50 kuruş kazanınca mutlu oluyoruz."
Yüzde 11 komisyoncu kesintisi
Seradan toptancı hale giden, orada yüzde 11 komisyoncu kesintisi, ardından tüccar maliyeti ve vergiler, işçi maliyeti de eklenince market rafına gelen domatesin fiyatı yükseliyor.
Kilosu 2 lira olan domatesin fiyatı, seraya 10 kilometre uzaklıktaki bir zincir markette 6 liradan alıcı buluyor. Aynı çeşit ve aynı boyuttaki domatesin serayla market rafı arasındaki 3 katı fiyat artışından çiftçiye ek gelir olmazken, domatesin çeşidine göre kilogram fiyatı 12 liraya kadar çıkabiliyor.
