Harvard Üniversitesi öğretim görevlisi mikrobiyoloji uzmanı Doç. Dr. Emrah Altındiş, yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı Çinli Sinovac şirketi tarafından üretilen aşıyı değerlendirdi.
Son zamanlarda kendisine sık sık "Çin'den gelen Sinovac aşısını olmalı mı, olmamalı mı?" sorusunun yöneltildiğini belirten Altındiş, şunları kaydetti:
- "Yanıt vermeye çalışayım. Faz III çalışmasının ilk sonuçlarını olumlu açıklamış her aşıyı gönül rahatlığı ile olabiliriz, bu aşı aşılar: Pfizer/Biontech, Moderna aşısı ve Astra Zeneca aşıları.
- Maalesef Turkiye faz III ilk çalışmasını açıklamış hiçbir aşıyı henüz getiremedi. Dahası Moderna ve Astra Zeneca aşılarını getirmeye dair bir plan da yok. Pfizer aşısının geleceğine dair söylentiler olsa da ne zaman geleceği belli değil, dolayısı ile elimizde tek aşı Sinovac.
- Sinovac aşısının faz III çalışması halen sürüyor ve şirket bugüne kadar aşı koruyuculuğuna dair hiçbir açıklama yapmadı, ondan ötürü elimizdeki veriler faz II çalışma sonuçları, Reuters'in Brezilya faz III etkinlik haberi ve TR'de Sağlık Bakanlığı'nın açıklaması ile kısıtlı. Sinovac aşısının faz II çalışması 18-59 yas arasında 600 kisi ile tamamlanıyor ve çok prestijli bir tıp dergisinde yayınlanıyor. 18-59 yaş grubu için aşının hem çok güçlü bir antikor yanıtı oluşturduğu, hem de güvenli olduğu bu çalışmayla kanıtlanıyor.
4- Sinovac asisinin faz II calismasi 18-59 yas arasinda 600 kisi ile tamamlaniyor ve cok prestijli bir tip dergisinde yayinlaniyor. 18-59 yas grubu icin asinin hem cok guclu bir antikor yaniti olusturdugu, hem de guvenli oldugu bu calismayla kanitlaniyor. https://t.co/3kWO3rusuz
— Emrah Altindis (@Emrah_Altindis) January 10, 2021
- Sinovac aşısının koruyucu olup olmadığını belirleyecek faz III çalışması ise Türkiye, Brezilya, Şili ve Endonezya'da sürüyor. Şirket bugüne kadar ön sonuçları açıklamadı ve resmi bir verimiz yok. Öte yandan Reuters BR sonuçlarına dayanarak aşının etkinliğini yüzde 78 olarak açıkladı.
- Reuters'in paylaştığı Sinovac faz III çalışması ilk sonuçlarına göre 13000 gönüllünün yarısı aşılanırken, yarısı aşılanmayan kontrol/plasebo grubunda kalıyor. Aşı olmayan grupta 160 kişi hasta olurken, aşı olan grupta 58 kişi hasta oluyor. Etkinlik yüzde 78.
- 60 yaş üstü dahil, aşılanan grupta hastalanan 58 kişiden hiçbirinin hastalığı ağır geçirmediği bilgisi çok önemli. Dolayısıyla bu açıklamalar doğruysa -verileri görmeliyiz- Pfizer/Moderna kadar olmasa da oldukça koruyucu ve güvenli bir aşı Sinovac.
- Türkiye’de faz III çalışmasına dair yapılan ilk açıklama 60 yaş altı 1322 kişiden. 570 kişilik aşılanmamış- plasebo grubunda 26 kişi -6’sı ağır hasta olurken, aşılanan 752 kişide sadece 3 kişi-semptomsuz- hasta olmuş. Sayılar çok düşük olsa da oldukça umut verici. Etkinlik ise yüzde 91.25.
8- TR'de faz III calismasina dair yapilan ilk aciklama 60 yas alti 1322 kisiden. 570 kisilik asilanmamis-plasebo grubunda 26 kisi-6'si agir-hasta olurken, asilanan 752 kiside sadece 3 kisi-semptomsuz-hasta olmus Sayilar cok dusuk olsa da oldukca umut verici! Etkinlik ise % 91.25 pic.twitter.com/oXB4b1a2jD
— Emrah Altindis (@Emrah_Altindis) January 10, 2021
- Dolayısıyla elimizdeki bu kısıtlı verilerle yorum yapmak gerçekten zor. Ancak faz III çalışmasının ilk sonuçları bilimsel bir rapor olarak yayınlandığında kendimizden emin olarak bir yorum yapabiliriz. Şimdi ise elimizdeki verilerin neyi işaret ettiğini özetleyebiliriz.
- Tıpkı faz II çalışmalarında olduğu gibi Sinovac aşısının faz III çalışmasının sürdüğü hiçbir ülkede (TR, BRE, SILI, END) bugüne kadar ağır bir yan etki rapor edilmedi. Hem 60 yaş altı, hem de 60 yaş üstü bireylerde. Dolayısıyla aşı oldukça güvenli görünüyor. Bu çok olumlu.
- Her ne kadar kesin hükümde bulunmak için faz III ilk sonuçları beklememiz gerekse de, hem Türkiye hem de Brezilya’dan yapılan ilk açıklamalar aşının koruyuculuğunun yüksek olduğunu gösteriyor. Brezilya çalışması bunun 60 yaş üstü bireyler için de geçerli olduğunu iddia ediyor.
- Maalesef devlet, AstraZeneca, Pfizer ve Moderna gibi 65 yas üstünde denenmiş aşıları daha uzun süre getiremeyecek gibi görülüyor, sadece ve sadece 3 milyon Sinovac aşısına mahkum olduk. Peki ben Türkiye'de risk altında bir birey olsam, tek seçeneğim Sinovac aşısı olsa ne yapardım?
- Faz II sonuçları ve faz III çalışmasının sürdüğü ülkelerin ilk açıklamaları aşının güvenli olduğunu gösterdiği ve tek seçeneğim bu aşı olduğu için Sinovac aşısını 60 yaş altı da, üstü de olsam olurdum.
- Öte yandan aşı olmamış gibi tüm kurallara uymaya hiç durmadan devam ederdim. Buraya yazdıklarımı aynen 65 yaş üstü annem ve babama ve 90 yaş üstünde büyük babam ve dedeme de söylüyorum ve tek ulaşabildikleri aşı Sinovac aşısı ise olmalarını öneriyorum. Zira virüse yakalanmalarının riski çok ama çok ağır. Aşının ise bir zararını öngörmüyorum.
- Keşke Türkiye’de halk sağlığını umursayan bir iktidar olsaydı ve Pfizer, Moderna, AstraZeneca gibi 65 yaş üstü etkinliği kanıtlanmış, güçlü aşılarına insanlarımız ulaşabilseydi. Ancak elimizde sadece Sinovac olduğu ve hastalık riski çok ağır olduğu için Sinovac’ı öneriyorum.
- Son olarak Türkiye ve Brezilya’dan yapılan olumlu açıklamalara dayanarak, Sinovac aşısının faz III çalışmasının ilk sonuçlarının da koruculuğu kanıtlayacağına inanıyorum ve umutluyum. Umarım en kısa zamanda açıklanır ve bizler de derhal aşılamaya başlarız, çok geç kaldık. Düzeltiyorum 13000 kişi 1:1 oranında mı dağıttıkları aşı ve kontrol gruplarına belirtilmemiş. Hasta sayıları ve koruculuk verilmiş sadece haberde."
