Rusya Federasyonu İstanbul Başkonsolosluğu, yaklaşık 7 yıl önce yeniden Rusya’nın parçası olan Kırım Cumhuriyeti’nde kültürden sosyal yaşama, sağlıktan şehirleşmeye kadar pek çok alanda kaydedilen gelişmeleri kapsayan bir rapor yayınlandı. Cumhuriyette yaşayan halkların tarihi ve kültürel mirasının korunması yönündeki çabaları aktaran belgeye göre, son 1 yılda Kırım müzelerinde 17 bin 500 yeni esere yer verilmeye başlandı. Böylece Kırım’da devlet müzelerinde yer alan eserlerin sayısı 1 milyonun üzerine çıktı.
Koronavirüs tedbirleri kapsamında müzeler hızla online erişime açıldı
Etkisi hız kesmeyen pandemi sebebiyle, müzelerin online platformlara taşınma çalışmaları hız kazandı. Bu kapsamda, Kırım Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı’na bağlı 34 müze, 800’den fazla online etkinlik gerçekleştirdi. Bu sergi etkinliklerini 650 binden fazla kişi izledi. Eski Kırım’daki Edebiyat-Sanat Müzesi’nde de online konser sistemi kuruldu.
25 Ekim’de Simferopol şehrinde 2 kez Sovyetler Birliği kahramanı ilan edilen Ahmet Han Sultan Anıtı’nın açılışı yapıldı. Yine cumhuriyetteki müzelerle kütüphanelerde kahramanın anısına tematik sergiler ve yarışmalar düzenlendi.
Kırım’da kültür alanında 2020 için 154 milyon ruble ayrıldı
Kasım ayında Kırlangıç Yuvası isimli saray-şatonun 87.5 milyon rubleye mal olan restorasyonu tamamlandı ve mimari kompleks yeniden ziyarete açıldı. Söz konusu kompleks, konser, kültür programları, sanat projeleri, dersler, sergiler, federal ve cumhuriyet seviyesindeki faaliyetlerin düzenleneceği adres olarak Kırım Cumhuriyeti’ne kazandırıldı. Ancak bu, Kırım Cumhuriyeti’ne kültür alanında yapılan yatırımın yalnızca bir kısmı.
2020 yılı için kültür alanında toplamda ayrılan bütçe 154 milyon rubleyi buldu.
Canköy, Leninskiy, Bahçesaray, Belogorsk, Simferopol ilçelerinde oluşturulan 5 “taşınabilir kültür merkezi” ve 2 ilçe kütüphanesi de bu kapsamda. Yine yarımadadaki 6 farklı bölgedeki çocuk sanat okullarının ihtiyaçları için milyonlarca ruble bütçe ayrıldı. Krasnogvardeyskiy ilçesine bağlı köylerdeki kültür evleri yenilendi. Kültürel miras listesindeki Han Sarayı kompleksinin 2018’de başlayan restorasyon çalışmaları ise devam ediyor.
Çok sayıda özel gün ve festival kutlaması
Kırım Cumhuriyeti Milletler Arası İlişkiler Devlet Komitesi’nde “Kırım Tatar Sanatı” adlı albümün tanıtımı yapıldı. Albümde Kırım Tatar ressam, heykeltıraş ve grafiti sanatı ustalarının eşi benzeri olmayan çalışmaları yer aldı. Kırım’da ayrıca “Çok Kültürlü Kırım, Milletlerarası Uyumun Temeli” adlı yıllık Gençlik Festivali gerçekleşti. Farklı milletlerden gençlik kuruluşları, öğretim üyeleri ile öğrencileri bir araya getiren etkinlik, gençlerin hem vatanseverlik duygularını artırmayı hem de gençler arasında aşırıcılıkla mücadeleyi hedefliyor. Geleneksel Kırım Tatar Derviza Bayramı ve mahsul toplamayla harman dövme işlemleri sebebiyle kutlanan “Objinki, 2020” de Kırım’da kutlaması yapılan özel günler arasında yer aldı.
Cuma Camii’nin açılışı için Kur’an-ı Kerim tasvirli sikke basıldı
Yarımadanın dört bir yanından gelen Müslümanlar, 2014 yılından itibaren Kırım’da tatil olan Kurban Bayramı’nın ilk gününde, Simferopol’de bir araya gelerek namaz kıldı. Sendikacılar Kültür Evi’ndeki namazı, Kırım Müftüsü Hacı Emirali Ablaev kıldırdı. Kırım'da inşası süren ve iç süslemelerinin yapımına Türk uzmanların da katılacağı Cuma Camii’nin inşaat-montaj işlemleri tamamlandı. Rusya Bankası, Simferopol’de inşaatı devam eden Cuma Camii’nin önümüzdeki dönemdeki açılışı dolayısıyla Kur’an-ı Kerim tasvirli sikke bastı.
‘Kırım’da görev yapacak 14 ilahiyatçı mezun oldu’
Tataristan’ın Kazan şehrinde bulunan Rusya İslam Üniversitesi Kırım’da ilahiyat alanında görev yapacak ilk 14 mezununu verdi. Mezunlar, İlahiyat Fakültesi mezunu olup imam olma hakkı kazandı. Üniversitede halihazırda Kırım’dan gelen 30’dan fazla öğrenci eğitim görüyor.
Çernomorskoe Köyü’ndeki Merkezî Camii’nde Kırım Cumhuriyeti ve Sivastopol Dinî Yönetimi’nin yürüttüğü “Faydalı İlim” adlı dinî-eğitim projesinin öğrencilerine Kur’an-ı Kerim kitapları hediye etme töreni yapıldı. Yaz boyunca çocuklar İslam İlmihali ile Elifba eğitimi aldı.
Simferopol şehir yönetiminin 26 Kasım 2020 tarihli kararnamesiyle “Aziz Salgır Baba” olarak bilinen bir arazi, Kırım Cumhuriyeti ve Sivastopol Müslümanları Dini Yönetimi’ne devredildi. “Aziz Salgır Baba”, 17. yüzyıldan itibaren kutsal bir yer olarak biliniyor.
1 milyar rublenin üzerinden tarımsal yatırım yapıldı
Kırım’da 2020 yılının ikinci yarısında doğayı korumaya dönük önemli adımlar da atıldı. Kırım Cumhuriyeti Ekoloji ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı, “Baragöl” adlı Devlet Doğal Alanı’nın oluşturulmasını öngören çalışmalarını tamamladı. Feodosia ili içerisindeki Nanikovo Köyü yakınlarında bulunan bu alan 243 hektar alan kaplıyor. Özel koruma altında olan bu doğal topraklar, Doğu Kırım’ın eşi benzeri olmayan manzarasının, hayvan ve bitki dünyasının muhafaza edilmesini amaçlıyor.
“Ormanları Koruma” temalı bir başka proje kapsamında 2020 yılı boyunca 250 hektarlık alanda ağaç dikildi. Kırım’ın şehir ve köylerinde yaşam alanlarının düzenlenmesi için imar çalışmalarının yüzde 80’i tamamlandı. Kırım Cumhuriyeti köy ekonomisine önemli destek verildi. 2020 yılından itibaren Kırım Cumhuriyeti’ne tarım alanında kullanılan 400 adet makine ve teçhizat alındı. Bu yatırımın maliyeti ise 1 milyar 107 milyon ruble oldu.
Kırım’da üzüme azami devlet desteği verildi
Kırım için son derece önemli bir tarım ürünü olan üzüme de devlet desteği azami seviyeye ulaştı. Kırım’daki büyük toprak sahipleri 99 bin tonla rekor seviyede üzüm topladı. 2014’den beri şirketlere devlet desteği 8 kat arttı. 2014-2020 yılları arasında Kırım Cumhuriyeti’ndeki bağcılık alanında faaliyet gösteren şirketler 2 milyar 256 milyon Ruble devlet desteği aldı.
Evlere doğalgaz ulaştırılmaya devam ediyor
Öte yandan, Kırım Cumhuriyeti’ndeki köylerin gazifikasyon çalışmaları devam ediyor. 2020 yılında Kırım Cumhuriyeti’ndeki altıncı köye doğalgaz hattı döşendi. “Kırım Cumhuriyeti’ndeki köylerin gazifikasyonu” adlı devlet programının hayata geçirilmesi çerçevesinde Solneçnaya Dolina (Güneş Vadisi) adlı köydeki evlere gaz verildi.
Özel tıp araçları, modern tıp cihazları ve yeni sistemler
Sağlık da Rusya’nın Kırım’daki yatırımlarının ana alanlarından biri oldu. Yürürlükte olan millî proje çerçevesinde taşınabilir özel tıp araçlarının teslimatı planlanmış miktarda tamamlandı. Profilaksi tıp ve klinik muayeneleri ile ilk yardımın yapılması için kullanılan bu araçlar, 9 bölgede faaliyete geçti. Canköy ve Simferopol hastanelerinde bilgisayarlı tomografi makineleri kuruldu. Kırım Onkoloji Hastanesi, modern makinelerle donatıldı. Kırım Kaza ve İlk Yardım Merkezi 10 yeni araç aldı. Bu araçlar, ilk yardım merkezinin tüm istasyonları arasında paylaştırıldı.
Yeni anaokulları, spor salonları ve spor kulüpleri
Kırım Cumhuriyeti’nde okul ve okul öncesi binalarının inşaatına da devam edildi. Bahçesaray İlçesi’ndeki Malovidnoe Köyü’nde yeni bir okul açılacak. Aynı ilçedeki Pesçanoe Köyü’nde ise okul öncesi eğitim merkezinin binasının inşaat ve montaj çalışmaları sona ermek üzere. Bu okulda 140 öğrencinin eğitim görmesi planlanıyor.
Eğitimdeki diğer yatırımlar ise okulların spor salonlarındaki onarımları, yeni spor kulüplerinin kurulması ve okul bahçelerine spor aletleri yerleştirilmesi oldu. Canköy ilçesindeki Roşinskaya Anaokulu ve Sakskiy ilçesindeki Kraynenskiy Orta Okulu’nun yanı sıra diğer 15 okulda altyapı yenilendi ve imkanlar genişletildi. Canköy, Belogorsk, Bahçesaray ve Sovetskiy ilçelerinde 7 anaokul binasının inşası daha başladı. Bu okulların inşasına federal bütçeden 1.46 milyar ruble ayrıldı.
Yüzlerce yeni toplu taşıma aracı
Kırım Cumhuriyeti’ndeki ulaşım altyapısı da iyileştirilmeye devam ediyor.
Kırım Cumhuriyeti’nin 2021 yılında “Güvenli ve Kaliteli Kara Yolları” adlı millî proje çerçevesinde yarımadadaki karayolları ağının tamiri için federal bütçeden 16 milyar Ruble alması planlanıyor. Bu bütçe 2020’de 11 milyar ruble oldu.
Kırım’da video kayıt, havalandırma ve ısıtma ve otomatik ücret tahsis sistemi bulunan yeni otobüsler sefere çıkmaya hazırlanıyor. Engellilerin kullanımı için de uygun olan bu araçlardan Kırım’a yalnızca 2020’de 1.4 milyar ruble değerinde 393 adet ulaştırılacak. Yine yıl sonuna kadar damperler, küçük yükleme makineleri, badana makineleri, dal kırma aletleri, ekskavatörler, vinçli kamyonlar, çöp araçları, yük konteynerleri, sıvı yiyecek konteynerleri, atık konteynerleri ve yük taşıma araçları satın alınacak.
