Letonya, Litvanya ve Estonya'nın sınırlarının yakınındaki Belarus Nükleer Güç Santrali (BelNPP) çalıştığında Belarus'tan elektrik almama kararının hayata geçmesine yönelik bir adım geldi.
Muhalefet protestolarına sahne olan Belarus'ta Ostrovets merkezli BelNPP'deki elektrik üretimine başlama çalışmalarına koşut, Letonya Kamu Hizmetleri Düzenleme Komisyonu (PSRC), BelNPP'de üretilen elektriğin ülkeye girmesini önleyecek düzenlemeyi onayladı.
'Rusya'dan alınan elektriğin Belarus'ta üretilmemesi şartı'
Belarus’ta üretilen elektriğin Letonya’ya tedarik edilmemesi düzenlemesiyle ilgili açıklamayı PSRC Başkanı Ronald İrklis yaptı:
“Metodolojinin temel ilkesi, örneğin, Belarus ile bir ara bağlantısı olan Rusya'nın, Rusya'dan Letonya'ya sağlanan elektriğin Belarus'ta üretilmediğine dair bir onay vermesi gerektiğini öngörüyor.”
Bunun Estonya tarafından da onaylandığına vurgu yapan İrklis, BelNPP'nin üretime başlama kararını aceleci bulan ve bu konuda Belarus Dışişleri Bakanlığı'na protesto notası veren Litvanya'dan da onay beklendiğini belirtti.
25 Ağustos'ta Letonya bakanlar kurulu toplantısında, Minsk'in BelNPP'de üretimi başlatması halinde, Belarus'dan elektrik alımının durdurulmasına karar verilmişti.
Nükleer felaket endişesi mi yoksa siyasi hesaplar mı?
Üç Baltık ülkesi, BelNPP'nin yapımında sorunlar olduğunu ve Minsk’in burada üretim başlatma kararının küresel nükleer güvenlik riski taşıdığını iddia ediyor. Ancak bu kararın alınmasında, Belarus’ta 9 Ağustos cumhurbaşkanlığı seçimi sonrası protestoların başlamasıyla oluşan siyasi durum da rol oynadı. NATO ve AB üyesi Letonya, Litvanya ve Estonya, Belarus'ta seçimi kazandığı açıklanan Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko'nun meşruiyetini tanımama yoluna gitti.
Litvanya'nın elektrik iletim sistemi operatörü Litgrid, Belarus enerji şirketi Belenergo'dan Ostrovets'deki nükleer santralde elektrik üretiminin 1-10 Kasım arasında başlayabileceği bilgisini aldığını duyurmuştu.
BelNPP'nin yüklenicisi Rosatom'un bünyesindeki Atomstroyexport
Rusya devlet nükleer enerji kurumu Rosatom'un bünyesindeki Atomstroyexport’un yüklenicisi olduğu BelNPP, Rusya ile Belarus’un en büyük projeleri arasında sayılıyor.