Birçok ülkede olduğu gibi Türkiye’de de koronavirüs nedeniyle okulların kapanmasının ardından uzaktan eğitim modeline geçildi. 18 milyon öğrenci, 23 Mart'ta Eğitim Bilişim Ağı (EBA) üzerinden uzaktan eğitime başladı. Derslerin online olarak devam etmesi ile birlikte yeni sorunlar açığa çıktı. Öğrencilerin yüzde kaçının evinde, eğitim için kullanabileceği bilgisayar olduğu konusu bunlardan biri. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) tarafından yayınlanan 'Covid-19 Salgınında Eğitim' adlı rapora göre 77 ülkelik, ‘Sessiz bir çalışma yerine erişimi olan öğrencilerin yüzdesi’ listesine Türkiye, 49’uncu sıradan girdi. Bilgisayara erişimi olan öğrencilerin ortalaması da yüzde 70’in altında kalırken, ‘Avantajlı okullarda’ okuyan öğrencilerde bu oran yüzde 90’a yaklaştı.
Mardin'in bir köyünde uzaktan eğitim sorunları
Online eğitime erişimde yaşanan sorunlar kırsal kesimlerde daha ciddi bir boyutta. Online eğitim araçlarından olan bilgisayar, tablet, internet, televizyon ve elektrik köylerde ciddi bir sorun. Bu sorunları yaşayan köylerden biri de Mardin’in Nusaybin İlçesine bağlı Eskihisar (Marin) Köyü. Nusaybin ilçesinin 15 km. uzaklıkta bulunan Eskihisar Köyü’nde 24 hane ve yaklaşık 40 öğrenci var. Köyde okul olmadığı için öğrenciler, pandemiden önce köye 7 km uzaklıkta bulunan Girmeli Mahallesi’ndeki okullarda eğitim görüyordu.
‘Şebeke çekmiyor, internet yok, 3-4 öğrenci için bir televizyon var'
Tarihi dokusu ile dikkat çeken Eskihisar Köyü’nde telefon şebekeleri pek çekmiyor. Şebekeler, evlerin içinde sadece bazı noktalarda çekiyor. Şebeke iyi çekmediği için de köyde internet sorunu yaşanıyor. Köydeki bir diğer sorun da elektrik. Gün içinde sık sık yaşanan elektrik kesintisi bazen saatleri buluyor. Her evde 3-4 öğrenci ve bir televizyon mevcut. Yaşanan bu sıkıntılar nedeniyle öğrenciler derslere ulaşma konusunda ciddi sıkıntılar yaşıyor.
‘Bir telefon var ama o da çekmiyor’
Köyde her öğrencinin bir hayali var. Kimi avukat, kimi öğretmen, kimi doktor, kimisi de astronot olmak istiyor. Ancak yaşadıkları sıkıntılar hayallerine gölge düşürüyor. Bunlardan biri Viyan. 7. sınıfa giden Viyan evreni çok merak ettiği için astronot olmak istediğini söylüyor. “4 kardeşiz, 3’ümüz okula gidiyoruz” diyen Viyan şöyle devam ediyor:
“EBA’ya giremiyoruz. Bir telefon var ama o da çekmiyor. İnternet de yok. Olduğu zaman da çok ağır çalışıyor. Uzaktan eğitimin bir faydasını göremedim.”
Küçük Harun’un hayali doktor olmak
Harun’un hayali de doktor olmak. Yaşanan sorunlardan dolayı dersleri takip edemediğini ifade eden Harun “Okulu çok özledim” diyor. Uzaktan eğitimden yararlanamadığını ifade eden Harun “İnternet yok, bilgisayar yok, tablet yok, hiçbir yere giremiyoruz, dersleri takip edemiyoruz.”
‘5 kardeşiz, bir televizyon, bir telefon var’
Öğretmen olmak isteyen Kendal da aynı sorunlardan şikayetçi. “İnternet yok, televizyondan çalışamıyorum” diyen Kendal şöyle devam ediyor:
“Canlı derslere giremiyorum. Bilgisayar da yok. 5 kardeşiz ve bir televizyon, bir telefon var. İnternet de bazen çekmiyor. Elektrikler gidip geliyor. Okulu ve arkadaşlarımı özledim.”
‘Kardeşimle derslerimiz aynı saatlere denk geldiği için ona izlettiriyorum’
Avukat olmak isteyen Beritan 9. sınıfa başladı. Yaşadıkları sorunlar ile ilgili şöyle diyor Beritan:
“Uzaktan eğitimden bir şey anlamıyoruz. Evde sadece bir televizyon var. Kardeşim 5. sınıfa gidiyor. Derslerimiz aynı saatlere denk geliyor. Ona izlettiriyorum, ben de kitap okuyorum ama yetmiyor. Bu sorunların çözülmesini istiyoruz.”
‘Yetkililerin bir çare bulmasını istiyoruz’
Öğrencilerin velilerinden Rıdvan Aslan pandemiden önce okul servisi işinde çalışıyordu. Pandemi ile birlikte şuan çalışmayan Aslan, çocukların ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanıyor. “İnternet yok, elektrikler gidip geliyor, evde bir televizyon var ve 5 çocuğum var. 2’si lise, 2’si ortaokula biri de ilkokula gidiyor. Çocuklarımız uzaktan eğitimin hiçbir faydasını görmüyor. Çocuklar çalışamıyor. Evde bir telefon var o da çekmiyor. Çocuklar evde oturuyor. Hiçbir işim de yok çalışamıyorum, bir de 5 çocuk var hepsine bilgisayar alamam maddi durumdan dolayı. Yetkililerin bir çare bulmasını istiyoruz.”
‘Yaşanan sıkıntılar çocukların psikolojisi üzerinde olumsuz etkiler bırakıyor’
Köylülerden psikolog Fatma Aslan da yaşanan sıkıntıların çocuklar üzerinde olumsuz etkiler bıraktığını söylüyor. Online eğitimin köylerde sıkıntı olduğunu ifade eden Aslan şöyle diyor:
“Online eğitim internet üzerinden erişilmesi gereken bir sistem fakat köylerde herhangi bir siteye erişim bile bir sıkıntıyken, bir odada internet çekiyor, diğer odada çekmiyorken çocuklar online derslere nasıl katılsın? Bu da büyük bir muamma. Zaten şuana kadar çocukların online eğitime ulaştıklarını görmedim. Öğretmen arkadaşlarım online eğitim verdiklerinde özellikle köydeki öğrencilerin katılım gösteremediklerini söylüyor. Öğrenciler kadar öğretmenler de sıkıntı yaşıyor, çünkü erişim sağlayamıyorlar.”
