Oxford Üniversitesi'nin potansiyel Kovid-19 aşısının üreticisi konumundaki AstraZeneca, 3 Kasım ABD başkanlık seçimleri öncesi aşının acilen kullanılması için sürecin hızlandırılmasına dair Trump yönetimiyle görüşme içinde olmadığını duyurdu.
Öncesinde Donald Trump ABD'deki Gıda ve İlaç Dairesi'nde (FDA) 'derin devlet' için çalışanların aşı çalışmalarını yavaşlattığına dair açıklama yaparken, Financial Times da ABD Başkanı'nın Oxford Üniversitesi ile AstraZeneca'nın geliştirdiği aşı adayına 'acil kullanım yetkisi' istediği iddiasını haberleştirmişti.
'Bu ihtimal hakkında spekülasyon yapmak için erken'
Financial Times'ın haberine cevaben açıklama yayımlayan AstraZeneca, 'ABD hükümetiyle acil kullanım yetkisini görüşmediğini ve bu ihtimal hakkında spekülasyon yapmak için erken olduğunu söyleyerek' şöyle dedi:
"2/3 aşama deneylerinin son evresi Britanya ve diğer küresel piyasalarda devam etmektedir ve bu yılın sonlarına dek etkililik sonuçlarının gelmesini beklemiyoruz."
"Oxford University Covid-19 vaccine firm says it is not in talks with Trump" - https://t.co/MDcgr9TmLt
— Craig Rozniecki (@CraigRozniecki) August 24, 2020
'Ekimde acil kullanma yetkisi için FDA'ya baskı' iddiası
Financial Times'ın haberine göre, Trump yönetiminin araştırdığı seçeneklerden biri, FDA'nın sadece Britanya'da yapılmış görece küçük çaplı araştırmaları yeterli görüp bu aşı adayına ekim ayında acil kullanma yetkisi vermesi.
ABD federal hükümetinin tescil kuralları ise 30 bin kişi üzerinde araştırma yapılmasını gerektiriyor ki, bu, halihazırda Britanya'da devam eden deneylerin çapının üç katına tekabül ediyor.
Beyaz Saray Genel Sekreteri Mark Meadows ve Hazine Bakanı Steven Mnuchin'in 30 Temmuz'da Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi ile yaptığı görüşmenin içeriğinden haberdar bir kaynak, Financial Times'a ikilinin Demokrat Partili Pelosi'ye sözlerini aktardı.
Buna göre Meadows ile Mnuchin, yönetimin büyük ihtimalle AstraZeneca'nınki olacak aşı kullanım yetkisi sürecini hızlandırmayı değerlendirdiğini söyledi.
FDA yetkililerinin istifası gündemde
Ama acil onay önünde pek çok engel var, FDA'nın Biyolojik Değerlendirme ve Araştırma Merkezi Başkanı Peter Marks dahil üst düzey yetkililerinin istifa tehdidi de bunlara dahil. Aşı değerlendirmelerinden sorumlu Marks, 'deney süreci tamamlanmadan bir aşıyı onaylanmaya zorlanırsa istifa edeceğini' daha önce kamuoyuna açıklamıştı. Reuters'e konuşan Marks, 'böyle bir durumda istifa ederek ABD kamuoyuna bir şeylerin yanlış gittiğinin işaretini vereceğini' dile getirmişti.
Plazma tedavisine acil durum gereği kullanım yetkisi
Zira FDA, Trump'ın bastırması sonucu iyileşen hastaların plazmasıyla tedaviye onay değil, acil durum gereği kullanım yetkisi vermek zorunda kaldı.
Trump da Twitter hesabından 'çok güzel bir haber' duyurusu yapmasının ardından pazar günü basın toplantısı düzenleyip plazma tedavisini tanıttı.
Trump yönetimi hastaya tanı konulduktan sonra 3 gün içinde başlatılan plazma tedavisiyle ölüm oranının yüzde 35 oranında düştüğü söylese de uzmanlar bu tedavinin Kovid-19'a karşı gerçekten etkili olup olmadığının henüz kanıtlanmadığı ikazı yapıyor.
'Halk aşıya güvenini kaybetmemeli' uyarısı
Uzmanlar aşı geliştirme sürecinin aceleye getirilmesi sonucu yetersiz ve tehlikeli aşıların piyasaya sürülmesinin kamuoyunun aşıya güvenini sarsacağı uyarısında da bulunuyor.
Londra'daki Imperial College immünoloji profesörü Danny Altmann, "Gelecek on yıllarda hangi siyasetçinin kaç oy aldığını hatırlamayız, ama bu pandemiyi ortadan kaldırmak için en güvenli, en etkin küresel programları hayata geçirme fırsatlarının kaçırılmasını asla unutmayız" dedi.