Türkiye’nin Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin Erbil vilayetinde bulunan Sidakan bölgesinde düzenlediği İHA saldırısı, Türkiye ile Irak arasında gerginliğe sebep oldu. Irak Dışişleri "Türkiye'nin mütekerrir askeri ihlalleri Irak egemenliğini, uluslararası hukuku ve Birleşmiş Milletler sözleşmesini ihlal etmektedir" açıklamasında bulundu. Gelişme sonrası, Türk Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar'ın 13 Ağustos'ta gerçekleşmesi planlanan Bağdat ziyareti iptal edildi. Ankara’dan da yanıt gecikmedi. Türk Dışişleri “Ülkesindeki PKK unsurlarına karşı gerekli önlemleri almak Irak'ın sorumluluğunda” diye bildirdi. Bu gerilimde tarafların rolünü Türk ve Iraklı uzmanlar, Sputnik’e değerlendirdi.
‘Irak’ın çıkışının Fransa’nın yönlendirmesiyle dikkat dağıtma girişimi olması muhtemel’
Gelişim Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Ali Serdar Erdurmaz’a göre Türkiye ile Irak arasındaki gerilim çok büyük yankı bulacak nitelikte değil. Erdurmaz “Bu gelişmelerin çok büyük etkisi olacağını düşünmüyorum. Çünkü şu an herkesin gözü Doğu Akdeniz’de. Suriye bile ikinci planda kalmışken, Irak’la gerilim büyük yankı uyandırmaz. Ben bunun Fransa’nın yönlendirmesiyle bir dikkat dağıtma girişiminden ibaret olduğuna inanıyorum. Amaç muhtemelen Türkiye’nin Doğu Akdeniz’e yoğunlaştığı bir dönemde dikkatleri başka yere çekmek” ifadelerini kullandı.
‘Türkiye PKK unsurlarına karşı meşru müdafaa içerisinde’
Türkiye’nin meşru savunma hakkını kullandığını söyleyen Erdurmaz “İsrail de buna benzer güvenlik harekatlarını sıkça yapıyor. Ne ABD ne İsrail ne de başka bir ülkenin Türkiye’ye bununla ilgili sert çıkışta bulunacağını sanmıyorum. Neticede Türkiye, PKK unsurlarına karşı meşru bir müdafaa içerisinde. Türkiye’nin gerçekleştirdiği tüm bu harekatlar BM’ye de uluslararası hukuka da uygun. Zaten öncesinde de gerekli merciler bilgilendirilmiştir” diye devam etti.
‘Türkiye’nin o bölgedeki operasyonları uzun süredir devam ediyor, yeni değil’
Erdurmaz “Irak’ın, Türkiye’nin o bölgedeki operasyonlarına ses çıkarmayıp, bir anda bu son hadiseye ses çıkarması da dikkat çekici. Neticede Türkiye’nin o bölgede mücadele vermesi alışılagelmiş bir durum. Elbette, Irak makamları da kendilerini uluslararası diplomasi sebebiyle böyle bir açıklama yapmak zorunda hissetmiş olabilir. Ancak ben bu çıkışı, dikkatlerin Doğu Akdeniz’de olduğu ortamdan istifade etmek olarak değerlendiriyorum. AB, tüm Batılı güçler ve hatta Rusya’nın dikkati Doğu Akdeniz’deyken bu gerilimin ses getireceğini düşünmüyorum” diye ekledi.
‘Akar’ın ziyaretinin iptal edilmesi doğru olmadı’
Bağdat Üniversitesi’nden siyaset bilimi uzmanı Prof. Kays el-Nuri, Irak Dışişleri Bakanlığı’nın, Türk Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın Bağdat ziyaretini iptal etmesinin makul bir tepki olmadığını düşünüyor. El-Nuri, “Kürtlerin Irak-Türk sınırındaki eylemleri yüzünden şimdi istikrar çok kırılgan bir zeminde. Bu görüşmelere çok ihtiyaç vardı. Ama sonuç itibarıyla Bağdat kendi ulusal çıkarlarını koruyamaz hale geldi. Kürtlerin kuzeydeki eylemleri halen Irak’ın toprak bütünlüğü için tehdit oluşturuyor, onların PKK ile işbirliği yapmasına izin verilmemeli” ifadesini kullandı.
‘Türkiye ile gerilim uzun sürmez, Türkiye’nin özür dilemesi sorunu çözer’
Kürt sorunları araştırmacısı Kifah Mahmud, Türkiye ile gerilimin iki ülkenin de çıkarına ters olması sebebiyle uzun sürmeyeceğine inanıyor. Mahmud “Elbette bu olaya ve gerilime rağmen eski ve sağlam işbirliği Ankara ve Bağdat’ı birbirine bağlıyor. Türkiye’nin Irak vatandaşlarına karşı hareket etme niyetinde olmadığını anlamak lazım, gerçekten sadece PKK gruplarına karşı mücadele ediyorlar. Eğer Türk tarafı en yakın zamanda özür diler ve sadece PKK’ya karşı operasyon gerçekleştirdiğine dair delil sunarsa çatışma oldukça kolay çözülür. Gerilimin uzamasının her iki tarafa ekonomik ve stratejik kayıpları olacağını kaydetmek isterim” yorumunda bulundu.
‘Irak’ın Türkiye’yle iyi ilişkileri olması hatayı affettirmez’
Irak Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanı Gazi Feysal ise Bağdat’ın verdiği tepkiyi haklı bulan isimlerden. Feysal “Bağdat, PKK eylemlerinden hiçbir sorumluluk taşımıyor. Bu sorunlar, Türkiye’nin iç meselesi ve komşu ülkelerin topraklarına taşımak büyük hata. Irak bu durumda tamamen uluslararası hukuk kurallarına göre hareket etti. Böyle bir komşuyla güzel ekonomik ilişkilerimiz olsa dahi bu tür eylemler görmezden gelinmemeli” diye konuştu.
