TBMM Adalet Komisyonunda görüşülen AK Parti ve MHP milletvekillerinin imzasını taşıyan, İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun'da Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin tümü üzerinde milletvekilleri söz aldı.
CHP İstanbul Milletvekili Zeynel Emre, teklifin, komisyon üyelerine iletilmesinden 48 saat sonra komisyon gündemine gelmesini eleştirerek, üzerinde yeterince çalışılmadan, baskın yaparcasına tekliflerin komisyon gündemine gelmesini eleştirdi.
Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin Anayasası'nda diğer tüm haklara kaynaklık eden, düşünce ve ifade özgürlüğünü tanıyan bir devlet olarak bilindiğini, tanındığını belirten Emre, teklifle bu bilinirlik, tanınırlık ve devamlılığın bir kez daha kesintiye uğratıldığını savundu.
Emre, "Söz konusu teklif, sansürcü bir kafanın hazırlığıdır. Sosyal ağ sağlayıcılara muhataplık zorunluluğu getirmek, amaç olarak gösterilmek istenmektedir ancak gerçek farklıdır. Gerçek, düşünce ve ifade özgürlüğünün gittikçe tek sığınaklarından biri haline gelen, iktidarın bir türlü istediği kontrolü sağlayamadığı için adeta çıldırtan geniş sosyal medya ağlarının sınırlandırılmasıdır" diye konuştu.
Sosyal ağ sağlayıcılarına Türkiye ile hukuki muhataplığı zorunlu kılan bu teklifte iktidarın uluslararası alanda yaptırım gücünün ne kadar zayıfladığını gösterdiğini söyleyen Emre, "Bugün ne diplomasimiz ne lobilerimiz bir işe yaramaktadır. Ne Facebook ne Twitter yetkilileri makul çağrılarımıza bile karşılık vermemektedir. Ne bir ülke üzerinden bu şirketlere tesir edebiliyoruz ne de etkin isimleri bu konuda devreye sokabiliyoruz. Bu durum sadece AK Parti hanesine yazılmıyor; maalesef Türkiye Cumhuriyet Devleti'nin itibarını da olumsuz etkiliyor" diye konuştu.
Sosyal ağların gerçeklerin aktarıldığı, tepkilerin paylaşıldığı yerler olunca AK Parti'nin sosyal ağları düşman olarak görmeye başladığını öne süren Emre, "Karşıt siyasi görüşte olanlara yönelik hakaretlere, tehditlere sessiz kalanlar, bu hakaretler kendilerine yönelince kişilik haklarını ve insan onurunu hatırladı" ifadesini kullandı.
Türkiye'de birçok siyasetçiye yönelik, özellikle kadın siyasetçilere yönelik utanılacak benzetmeler, küfürler ve hakaretlerin yapıldığını, yargının bu konuda reflekslerinin farklı olduğunu söyleyen Emre, "Muhalif kimliğiyle bilinen siyasetçilere karşı bu hakaretler yaşandığında yargı hiçbir şekilde harekete geçmedi çoğu kez de bunu ifade özgürlüğü olarak ele aldı" dedi.
Emre, demokrasilerde medyanın dördüncü kuvvet olarak bilindiğini, medyanın aynı zamanda sosyal medyayı da içerdiğini ifade ederek, "Medyaya yönelik direkt, dolaylı, fakatlı, bir şekilde yapılacak düzenlemelerin bir baskı aracına dönüşmeden, bu haklar zedelenmeden yapılması lazım" şeklinde konuştu.
'Vatandaşın aklına gelen ilk şey, sansür oldu'
HDP Batman Milletvekili Mehmet Ruştu Tiryaki, Türkiye’de demokratik iklim çoraklaştığı için insanların çoğu zaman sosyal medya üzerinden kimliklerini gizleyerek görüşlerini, eleştiri haklarını kullanabildiğini belirtti.
Evrensel olarak suç kabul edilen fillerle mücadelenin en etkili yolunun demokrasiyi güçlendirmekten geçtiğini söyleyen Tiryaki, "Hakaret ve küfürleri gerekçe göstererek sosyal ağların sınırlandırılması hatta bant daraltmayla fiilen ülkemiz açısından sosyal medya platformlarının kapatılması ülkemizin demokrasisine hiçbir katkı sunmayacağı çok açık. Sosyal medya düzenlemesinin tartışılmaya başlandığı gün vatandaşların aklına gelen ilk şey, sansür oldu. Kimse bunun, ülkenin demokrasisine bir katkı sunacağını düşünmedi" ifadesine yer verdi.
Tiryaki, TBMM bünyesinde Dijital Mecralar Komisyonu kurulmadan, çalışmalarına başlamadan sosyal medya platformlarına ilişkin bir teklifin, AK Parti tarafından komisyon çalışmaları beklenmeden Meclis gündemine getirildiğini aktararak, şunları kaydetti:
"Sosyal medya platformalarının kullanıcılarına sunulan paylaşım alanı, toplumun ve bireylerin huzuru bakımından da son derece önemlidir. Özellikle Kovid-19 pandemi göstermiştir ki hayatımızın bir parçası olan sosyal mesafe kavramının yarattığı yalnızlaşma hissiyle bireyler bu platformlar aracılığıyla başa çıkmıştır. Bu platformlar üzerinden yapılan paylaşımlar önceki dönemlere göre artmış, insanın sosyal bir varlık olması adeta sosyal medya platformları aracılığıyla yerini bulmuştur. Sosyal medya platformlarının günlük, milyonları bulan içerik paylaşımlarını denetlemesi o kadar kolay değil. Bu düzenleme ile anlaşılan o ki yer sağlayıcıların doğrudan sorumlu olması kabul edilebilmekte. Yer sağlayıcılarına yönelik bir dizi mekanizma işletilmek istenmektedir." şeklinde konuştu.
İYİ Parti Aksaray Milletvekili Ayhan Erel, kendisinin sürekli halkın içinde olduğunu belirterek, vatandaşların, kendisine sorunları iletirken sosyal medya konusunda bir düzenleme yapılsın talebinin gelmediğini söyledi.
Sosyal medyanın artık vatandaşların yaşam alanı haline geldiğini, 7 saat ortalama ile insanların sosyal medyayı kullandığını anımsatan Erel, şunları kaydetti:
"İnsanın yaşam hakkı kutsalsa sosyal medya da bu alanın bir parçası ise buraya müdahale etmemek lazım. Sokağa çıkın, 'Sosyal medya ile ilgili bir düzenleme yapıyoruz.' deyin. Akla gelen ilk şey düşünce ve duyguların, ifadelerin kısıtlanacağı akla geliyor. Zaten gençlerin yüzde 60'a yakını fikirlerini açıklarlarsa başlarına bir şey gelecekleri endişesiyle yaşıyor. Ülkemizde gençlerin hayal ettiği, özgürlük, hürriyet atmosferi olsa kimse kimliğini saklamaz. Gerçek kimliğiyle duygu ve düşüncelerini ortaya koyar ama gerçek doğru ve düşüncelerin ortaya konulduğunda başına gelebileceklerden dolayı kaygı taşıyorsa kimliğini saklamasında fayda var."
'Mahkeme kararları uygulanmıyor'
AK Parti Afyonkarahisar Milletvekili Ali Özkaya, sosyal medya düzenlemesiyle ilgili uzun süredir çalışan bir hukukçu olduğunu, bu konunun Türkiye için önem arz ettiğini belirtti. Özkaya, 2014'te çıkarılan kanunun bugünün sorunlarına tam manasıyla çözüm bulamadığını dile getirdi.
Twitter tarafından Türkiye'deki mahkeme kararlarının uygulanmadığını anımsatan Özkaya, Türkiye'nin egemen bir ülke olduğunu, mahkemelerce alınan kişi hak ve hürriyetleri koruyan kararların uygulanması gerektiğini vurguladı.
Özkaya, kendisinin de sosyal medyayı aktif bir şekilde kullandığını ve faydasına da inandığını dile getirerek, bu mecraların korunması gerektiğini ifade etti.
AK Partili Özkaya, "Twitter, Türkiye'de temsilcilik açsın dememize CHP nasıl karşı çıkar? Siz Twitter’ın avukatı mısınız milletin vekili misiniz? Sosyal medya düzenlemesinde yanlış dediğiniz bir yer varsa onu söyleyin. Yanlış bir yeri yok. Türkiye'de bu şirketler vergi vermiyor. Şaşırıyorum Facebook, Twitter'ı CHP savunuyor" diye konuştu.
Teklifin tümü üzerindeki görüşmeler sürüyor.
