Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu NTV canlı yayınına katılarak gündeme ilişkin soruları yanıtladı. Çavuoğlu'nun açıklamaları şöyle:
- (Ayasofya'nın statüsü) Ayasofya kesinlikle uluslararası bir konu değildir. Ulusal egemenlik konusudur. Kimse Türkiye'yi sorgulamasın. ABD gibi bir ülkenin Türkiye'yi sorgulaması abesle iştigal. Irkçılık var, Müslüman düşmanlığı, yabancı düşmanlığı var. Türkiye ise tam tersini yapıyor. Böyle bir durumda Ayasofya'nın tartışmaya açılması, fetihten 567 yıl sonra Ayasofya'yı hatta İstanbul'u tartışmaya açmak manidar. 1972 UNESCO sözleşmesine baktığımızda herhangi bir mülkiyetin tarihi dokusunun başka bir şey ama o mülkiyetin bu şekilde cami ya da başka türlü kullanılmasına ilişkin bir şey yoktur.
#Ayasofya 1462 yılında cami olarak vakfedilmiştir.
— Mevlüt Çavuşoğlu (@MevlutCavusoglu) June 11, 2020
Ayasofya ile ilgili verilecek kararlar milli egemenlik konusudur. pic.twitter.com/SAjDFo7bbH
'Dünyaya ders verecek en son ülkelerden biri Yunanistan'
- (Yunanistan'la gerginlik) Esasen dini azınlıkların hakları konusunda sadece bize değil dünyaya ders verecek en son ülkelerden biri Yunanistan. Avrupa'da camisi olmayan tek başkent Atina. Selanik'te sürekli açık bir cami yoktur. Batı Trakya'da Türk azınlıkların seçtiği müftüler namaz kıldırdığı için ceza aldı. Oradaki Türk azınlık, Türk adını da kullanamıyor. Yunanistan bu konuda üç kere mahkum edildi. Anlaşmaya gelecek olursak, İyon Denizi'nde olduğu için bizi ilgilendiren bir durum yok. Bu anlaşma esasen, gerçekleri görme bakımından çok anlamlı bir anlaşmadır. Yunanistan bugüne kadar adaların hatta kayaların ana kara gibi kabul edilmesini istiyordu. Ege'de, Akdeniz'de bizim savunduğumuzu Yunanistan, İtalya'yla yaptığı anlaşmada kabul etmiş. Bizim tezlerimizin haklılığı tescillemiş oldu.
'Mısır'da darbeye karşıyız, Mısır halkı kardeşimiz'
- (Mısır'la ilişkiler) En akılcı yol Türkiye'yle diyalog. Biz Mısır'da darbeye karşıyız. Mısır halkı bizim kardeşimiz. Ayrıca Mısır, Ortadoğu için, İslam dünyası için önemli. Güçlü ve istikrarlı bir Mısır'a İslam dünyasının ihtiyacı var.
'Hafter meşruiyetini tamamen kaybetti, tek meşru taraf Serrac'
- (Libya'da son durum) Bu ateşkes çağrısı bizim için ölü doğmuştur, samimi değildir. Burada Serrac yoktu, onun olduğu ortamlarda Hafter ateşkesi kabul etmedi. Rusya'nın isteğiyle Hafter kabul etti ancak Moskova'da gerçek yüzünü gördük. Oradan Berlin'e gittik. Hafter BM'nin de onayladığı belgeyi reddetti.
Madem Hafter'e ateşkesi kabul ettirme gücünüz var da neden Berlin'de yaptırmadınız? Hafter meşruiyetini tamamen kaybetti. Tek meşru taraf Serrac tarafı. Hafter ülkeye el koyduğunu ilan etti. Sonrasında sahada sürekli kaybetti. Şimdi Kahire'den açıklama geliyor. BM çatısı altında bir bağlayıcı ateşkese gidebiliriz. Hafter şu anda petrol ihracatını engelliyor. Bunlara korsan bir şekilde el koydu. Libya'nın geleceğinde olmadığını kendisi ispat etmiştir.
'Libya'nın istikrarı NATO'nun da faydasına'
- (Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Libya açıklaması) Cumhurbaşkanımız, Trump'la Libya'yı görüştü. Amerika nedense Libya'da çok aktif değil. Bu bölgenin istikrarı NATO'nun da faydasına. ABD'nin de burada biraz daha aktif rol oynaması lazım. ABD'yle uzman düzeyinde çalışacağız daha sonra bunları bakan düzeyinde ele alacağız. Konuyu liderlerin seviyesine çıkardıktan sonra iki başkan bunu değerlendirecektir.
Bir konferans düzenleyip İsrail'e bir mesaj vermemiz lazım'
- (İsrail'in ilhak planı) Bu konuda çok çaba sarfediyoruz. BM Genel Kurulu'ndan çok önemli iki karar aldırdık. İslam dünyası ümmet olarak kararlı duruşumumuzu korumamız lazım. Uluslararası toplum da ilhak planına karşı. Yüzyılın planının da gerçekçi olmadığının farkında. İslam İşbirliği Teşkilatı, Kudüs için, Filistin için kurulmuştur. Bu yüzyılın planıyla zikzak çizen ülkeler oldu. Bu sadece İslam dünyasının meselesi değil. O nedenle Ortadoğu dörtlüsünün diğer üyelerini harekete geçiriyoruz. Bir konferans düzenleyip İsrail'e bir mesaj vermemiz lazım.
- (İdlib'deki ateşkes) Gözlem noktalarıyla ilgili durum şu anda mevcudiyetini koruyor. Esas odaklandığımız nokta İdlib'in güvenli bir bölge yapılması. Rejim ihlallerini sürdürüyor, buna rağmen ateşkesi devam ettiriyoruz. Bazı radikal grupların da sorun çıkardığını görüyoruz. Geçen gün Sergey Lavlov'la da (Rusya Dışişleri Bakanı) bu konuları görüştük. Diğer taraftan siyasi sürece ağırlık vermemiz lazım. Anayasa komisyonunun özellikle yazım ekibinin önümüzdeki günlerde toplanacağı bilgisi söylenmişti. Lavrov da bunu teyit etti. Video konferansla Astana liderlerini bir araya getirebiliriz. Astana ve Soçi formatında olacak. Sıra İran'da ancak öncesinde bir video konferansla yapabiliriz. Sonra İran ev sahipliğini yapar.
'Suudlu şirketlerin kendi ülkeleriyle sorunu çözmesi lazım'
- (Yabancı turistler) Bu yaz yabancı turistleri ülkemizde ağırlayacağız. Bunun için de alınacak tedbirlere ilişkin kriterler belirlendi.
- (Suudi Arabistan'daki Türk vatandaşları) Biz pozitif çıkan vatandaşlarımızı getirdik. Burada mesele şu; bazı şirketlerde çalışanlarda sıkıntı oldu. Suudlu şirketlerin kendi ülkeleriyle sorunu çözmesi lazım. Riyad, koronavrüs yüzünden ülkeden çıkanların bir daha ülkeye alınmayacağını söyledi. Biz vatandaşlarımızı bu konuda bilgilendirdik, bazıları gelmek istemedi.