Avrupa Birliği (AB) koronavirüs pandemisinde birlik-beraberlik sınavından kalmakla eleştirilirken, AB'nin icra organı Avrupa Komisyonu'nun Başkanı Ursula von der Leyen üye ülkeler için 750 milyar euroluk kurtarma fonu planı açıkladı. Korona krizinden ekonomik olarak da en çok etkilenen ülkeler olan İspanya, İtalya, Portekiz, Yunanistan, Fransa gibi Güneyli üyeler ise toplam 1.5 trilyon euroluk kurtarma paketi talep etmişti. Nitekim plan, ekonomilerini tek başına ayağa kaldıramayacak kadar borç yükü altında olan İtalya ve İspanya'nın baskılarının sonucunda geldi.
Korona yüzünden AB tarihinin en kötü ekonomik krizine sürüklenirken Avrupa Komisyonu Başkanı tarafından sunulan plan aynı zamanda birliğin bugüne değinki en büyük ekonomiyi canlandırma paketi niteliğini taşıyor.
Onaylanırsa, plastik, karbon salımı ve teknoloji devlerine AB çapında vergi gelecek.
'Ya her birimiz tek başına ya da hep birlikte'
Von der Leyen, "Gelecek Nesil AB" adını taşıyan planı Avrupa Parlamentosu'na sunuş konuşmasında, "Bu Avrupa'nın anı. Ya ülkeleri, bölgeleri halkları arkada bırakıp her birimiz tek başına gideceğiz ya da bu yolu hep birlikte yürüyeceğiz" dedi.
Komisyon Başkanı, "Haydi eski önyargıları bir kenara bırakalım" sözleriyle ekonomik açıdan tuzu kuru Kuzey-Batı Avrupa ülkelerinin plana desteğini istedi.
Of the 750 billion euro recovery fund, the 500 billion euros would be given to EU countries as grants, the remaining 250 billion euros would be available as loans.https://t.co/J7R7HaM9Pw
— euronews (@euronews) May 27, 2020
Buna göre AB'nin 2021-2027 uzun vadeli bütçesi kapsamındaki kurtarma fonunun 500 milyar eurosu, geri ödemesi olmayan yardım şeklinde verilecek; kalan 250 milyar euro borç olarak dağıtılacak.
Zahl des Tages: 750 Milliarden Euro will die EU-Kommission für den #Corona-Wiederaufbauplan am Kapitalmarkt aufnehmen und in Form von Zuschüssen und Krediten weitergeben. Es wäre das erste Mal in der Geschichte der EU, dass die Mitgliedstaaten gemeinsam Schulden aufnehmen. pic.twitter.com/kiPMtjBKzY
— Stefan Leifert (@StefanLeifert) May 27, 2020
Plana göre birkaç yıl içinde doğrudan yardım şeklinde İtalya 81.8, İspanya sadece 77.3 milyar euro alabilecek.
Ayrıca İtalya 90.9 milyar euro, İspanya 31 milyar euro kredi çekebilecek.
Fransa ve Polonya'nın 38 milyar euro, Almanya'nın 28 milyar euroya erişimi öngörülüyor.
The European Commission has called for a € 750 billion recovery plan to fight the economic crisis caused by COVID-19. The rescue and recovery plan is incorporated into the MFF, now totalling € 1.1 trillion for 2021 to 2027. https://t.co/gLuNCH0e4h#navigate #access #advocate
— EuroNavigator Public Affairs (@EUnavigator) May 27, 2020
Roma ve Madrid planı selamladı
Bu ay başında Almanya ile Fransa, koronanın etkileriyle mücadele için 500 milyar euroluk fon oluşturma önerisinde bulunmuştu. Onların tekliflerinin ötesine geçen planı, İtalya Başbakanı Giuseppe Conte "Brüksel'den muhteşem bir sinyal" diye yorumladı. Planın İtalya'nın işaret ettiği yönde hazırlandığını vurgulayan Conte, müzakerelerin hızlandırılarak kaynakların süratle serbest bırakılması çağrısında bulundu. İspanyol hükümeti de planın 'İspanya'nın taleplerinin birçoğuna karşılık verdiği ve gelecek müzakereler için iyi bir temel oluşturduğu' açıklamasını yaptı.
Hollanda'dan muhalefete devam: Onaylanacağını hayal etmek zor
Ancak planın aynen uygulanabilmesi için 27 üye ülkenin hepsinin ve Avrupa Parlamentosu'nun onayı gerekiyor.
Her türlü kurtarma paketi önerisine muhalefet etmiş olan Hollanda, açıklanan plana da mesafeli yaklaştı. Reuters'e konuşan Hollandalı bir diplomat "Pozisyonlar birbirine çok uzak olduğu için müzakereler zaman alacak. Müzakerelerin sonunda varılacak noktanın bu plan olacağını hayal etmek zor" dedi.
Danimarka, İsveç ve Avusturya da engel çıkarabilir
AB bütçesinin pandemiden önce de borç içindeki Güney ülkelerine harcanmasına muhalefet eden Hollanda, Danimarka, İsveç ve Avusturya'nın plana karşı çıkabileceği belirtiliyor. Bu ülkeler sadece kredi şeklinde yardım yapılmasını kabul etmişti.
