Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Nurettin Özdebir, koronavirüsün etkilediği ekonomiyi rahatlatmak için ‘ev yapımı para’ önerisini sundu.
Özel sektörün devletten alacağı 200 milyar TL olduğunu dile getiren Özdebir, “Bu borca karşılık para yerine geçecek kuponlar halinde özel sektöre verilebilir. Bu kuponlar sayesinde firmalar, devlete ve birbirlerine olan borçlarını ödedikleri gibi piyasaya canlılık getirir. Böylece devlet de 200 milyar TL’lik vergi gelirine kavuşur. Ev yapımı para Merkez Bankası’nın basacağı paradan farklı olarak dövize gidemeyeceği için enflasyona da yol açmaz” ifadelerini kulandı.
‘Arz-talep canlandır’
Hürriyet’ten Aysel Alp’ın haberine göre bir grup gazeteciyle yaptığı online sohbette, önerisinin detaylarını şöyle açıkladı: “Ev yapımı para, bir çeşit banka çeki gibi bir şey. Ben Nurettin Özdebir olarak para basabiliyorum. Alıyorum çek defterini, üzerine bir rakam yazıyorum ve para basmış oluyorum. Aynı şekilde devlet de özel sektöre olan borçlarına karşılık kuponlar halinde para basabilir. Özel sektörün şu anda devletten KDV’lerden dolayı 200 milyar lira civarında alacağı var. Maliye ve Hazine Bakanlığı bu borcuna karşılık para basar gibi kupon bassın, alacaklı şirketlere versin. Şirketler de o kuponları tıpkı para gibi kullanıp mal alsın, malzeme alsın, üretim yapsın, vergi ve SGK borçlarını ödesin. Bu sayede piyasalar tekrar harekete geçer, teker döner. Ülkemizde şu anda talep yönlü bir enflasyon riskimiz yok, zaten talep durmuş vaziyette. Arz da durdu. Biz bu yolla tekrar arz ve talebi artırmış olacağız. Önerimizi Bakan Berat Albayrak’a bir rapor halinde ileteceğiz.”
‘Kur yükselmez’
Başkan Özdebir, Maliye’nin ev yapımı para basmasıyla Merkez Bankası’nın nakdi para basması arasında büyük fark olduğunu, basılan ev yapımı paranın dövize gitmeyeceği için döviz kurunu da artırmayacağını söyledi.
Maliye’nin özel olarak bastığı kuponlarla hiç kimsenin gidip döviz alamayacağını, sadece işinde kullanabileceğini vurgulayan Özdebir, “Bu kuponlar 1 ay ya da 3 ay 5 ay vadeli olabilir. Paranın vade sonunda döneceği yer yine Hazine olacak, Maliye olacak. Merkez Bankası’nın bastığı parayı piyasadan geri toplamak zordur. Ama bu para kendi kendine eve dönecek” dedi.
‘10 milyarlık dilim’
Özdebir, ev yapımı paranın 5 defa el değiştirmesi halinde devletin bastığı para kadar, yani 200 milyar lira vergi geliri elde edebileceğini iddia etti. Şu anda piyasada iş olmadığı için devletin vergi geliri elde edemediğini anımsatan Özdebir, bu parayla piyasada oluşan alış-veriş sayesinde devletin yüzde 18 KDV başta olmak üzere gelir, kurumlar ve diğer vergilerden 200 milyar lira vergi geliri elde edeceğini söyledi. Özdebir, 200 milyar liralık kuponun bir anda değil ayda 10’ar milyar liralık bölümler halinde de piyasaya sürülebileceğini ifade etti.
Nurettin Özdebir’in, virüsün etkilerine ilişkin tespitleri ise şöyle oldu: “Fabrikalarda yapılan virüs taramasında pozitif tespiti binde 1’in altında kaldı. Yeni normalleşme sürecinde en hızlı toparlanma imalat sanayinde olur. Kısa çalışmaya 3 milyondan fazla başvuru oldu, sürenin uzatılacağına kuşkum yok. IMF’ye ya da başka yere gitmeyelim, mümkünse kendi yağımızla kavrulalım. Eğlence yerleri, sinemalar kolay kolay açılamaz. Maske nasıl kritik önemli hale geldiyse gıda da aynı kritik öneme sahip.”
