İngiltere'nin koruyucu giysi siparişi verdiği özel firmanın ürünleri zamanında tedarik edememesi üzerine, Türk hükümetinin İngiliz bakanların imajlarını kurtarmak için devreye girerek Sağlık Bakanlığı'na bağlı bir firmadan on binlerce ürün temin ettiği ve bunların tamamının güvenlik testlerinden geçtiği belirtildi.
Telegraph gazetesinin haberine göre, Selegna Tekstil adlı firmanın yöneticisi Mehmet Düzen'in İngiltere Sağlık Bakanlığına koruyucu giysi sağlayabileceğine yönelik e-mail atmasıyla başlayan süreç, bakanlığın yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle koruyucu giysi sıkıntısının baş göstermesi üzerine Selegna Tekstil'e iki hafta sonra verdiği yanıtta söz konu firmadan 400 bin ürün istemesiyle devam etti.
Düzen'in talebine iki hafta boyunca yanıt vermeyen Sağlık Bakanlığı, Çin'deki tedarik zincirleri kurudukça ve hastanelerde hayati öneme sahip koruyucu donanımlar tükendiğinde Düzen'in talebine olumlu yanıt verdi.
Firmanın sicili araştırılmadı
Firma, hem elinde yeteri kadar ürün olmaması hem de ihracat yasağı nedeniyle sorun yaşamaya başladı. Bu arada Yerel Yönetimler Bakanı Robert Jenrick, 18 Nisan'da "Yarın Türkiye'den 400 bin koruyucu malzemeden oluşan 84 ton ürün gelecek" şeklinde açıklama yaptı.
Öte yandan, 31 Ocak'ta kurulan firmanın sicilinin sipariş verilmeden önce araştırılmadığı da öğrenildi.
Yeterli sayıda ürün bulunmaması ve ihracat yasağı üzerine sevkiyat 19 Nisan'da gerçekleşemedi.
Telegraph: Türk hükümeti, İngiliz bakanların imajını kurtarmak için devreye girdi https://t.co/V8e625b7Ub pic.twitter.com/i9IUGp1RVY
— ANADOLU AJANSI (@anadoluajansi) May 8, 2020
Bu arada Türk hükümeti, İngiltere'nin resmi talebi üzerine ihracata izin verirken, 19 Nisan akşamı Türkiye'ye bir askeri kargo uçağı gönderildi. Ürünler hala hazır olmadığı için Türk hükümeti bir kez daha harekete geçmek zorunda kaldı.
"Hikaye felaketle sona erdi" ifadelerinin kullanıldığı haberde, nihayetinde İngiltere'ye ulaşan malzemeler arasında binlerce hastane önlüğünün 'işe yaramaz durumda olduğu' ve Heathrow yakınlarındaki bir depoya kaldırıldığı bilgisi verildi.
'Türk hükümeti devreye girdi'
"Neticede Türk hükümeti, İngiliz bakanların imajlarını kurtarmalarına yardım etmek için devreye girdi. Devlet destekli bir firma olan USHAŞ'tan (Sağlık Bakanlığına bağlı) temin edilen sadece 32 bin önlükten oluşan sevkiyat son dakikada, pazartesi (20 Nisan) öğleden sonra uçağa yüklendi" ifadelerine yer verilen haberde, firmanın şu ana kadar sadece 67 bin ürünü İngiltere'ye gönderdiği, bunlardan 2 bin 400'ünün standartlara uymadığı, 4 bin 500'ünün testleri geçtiği belirtildi.
Doğrudan Türk hükümeti tarafından sağlanan toplam 68 bin koruyucu giysinin tamamının güvenlik testlerinden geçtiği bilgisinin de yer aldığı haberde ayrıca geriye kalanların incelenmesinin sürdüğü, 170 bin ürünün de Türk Standardları Enstitüsü tarafından Türkiye'de test edildiği yazıldı.
'Sevkiyat, Türkiye'deki İngiliz yetkililerin onayıyla yola çıktı'
67 bin üründen oluşan sevkiyatın Türkiye'deki İngiliz yetkilerin onayının ardından yola çıktığının ayrıca altı çizilirken, 400 bin ürünün toplam bedelinin 300 bin sterlin olabileceği belirtildi.
İngiliz medyasında dün yer alan haberlerde 400 bin ürünün standartı karşılamadığı ve iade edileceği iddia edilmiş ve bu haberler aynı gün İngiliz yetkiler tarafından yalanlanmıştı.
Ulusal Sağlık Hizmetleri (NHS) yöneticileri ise, yetkililerin umutlarını neden sadece dört ay önce kurulan ve yüksek kaliteli tıbbi ekipman yerine T-shirt ve eşofman yapma deneyimi bulunan bir şirkete bağladıkları yönünde bakanlara eleştiriler yönelttiler.
Hükümet sözcüsü de AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türk hükümetinin bu süreçte son derece yardımcı olduğunu vurgulayarak, "Koruyucu giysileri tedarik etmemize yardımcı olmanın yanı sıra ihracat izinlerini de hızlandırdılar. Daha önce de koruyucu giysi bağışı yapmışlardı" demişti.
Haberde ayrıca, söz konusu malzemeleri tedarik eden Düzen'in şirketiyle ilgili şu ifadelere yer verildi:
"Söz konusu firmanın sahibi Düzen, konuyla ilgili yaptığı açıklamada 'her biri sıkı güvenlik standartlarına uygun bir fabrikaya sahip olduğunu' söylemişti.
Koronavirüs dünyaya yayılmaya başladıkça, firmanın sahibi ile kız kardeşi Naile, üretim alanını yüksek kaliteli tıbbi ekipmanlara geçirmeye karar verdiler. Daha önce şekerleme yapan bir fabrikaya bunun yerine maske yapması talimatı verildi.
Mehmet Düzen ve kız kardeşi, virüs yayılmaya başladıkça fabrikalarındaki üretimi yüksek kaliteli tıbbi ekipmanlara dönüştürdü.
NHS tedarik şeflerini temsil eden Sağlık Bakım Derneği başkanı Mark Roscrow, Selegna'nın geçmiş performansı göz önüne alındığında 'alarm verilmesi gerektiğini' söyledi.
'Şirket üzerinde uygun kontroller yapmalıydık' diyen Roscrow, 'Açıkça onlara güveniyorduk, ama görünüşe göre bir hata oldu. Bu, parayı boşa dökmekle sonuçlandı.' dedi."