CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, gazeteci Candaş Tolga Işık'ın Instagram hesabındaki canlı yayına katıldı, gündeme ilişkin soruları yanıtladı, açıklamalarda bulundu.
Yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) ardından başka bir dünya düzeninin oluşacağına yönelik Cumhuriyet Gazetesi'nde yayınlanan yazısı anımsatılarak "Salgından sonra dünyada siyasal ve toplumsal yaşamda ne değişecek?" sorusuna karşılık Kılıçdaroğlu, bugüne kadar izlenen ekonomi politikalarının ana felsefesinin 'maksimum kar' olduğunu ve insanın biraz göz ardı edildiğini anlattı.
İnsanların oturup yeniden düşünmesini de gerektiren bir sürecin yaşandığını aktaran Kılıçdaroğlu, "Bu virüsün, bize gösterdiği bir 'sosyal devlet' gerçeği var. Yani insan odaklı, insanı yücelten, kucaklayan bir devlet. Çocukların yatağa aç girmediğini hedefleyen, ilkeleyen bir devlet. Buradan yola çıkmamız lazım. Dolayısıyla maksimum kara bakmamak, insana, insanın yaşam standardına bakmak gerekiyor. Bu çerçevede yeni bir dünya düzeninin kurulacağı kanısındayım" değerlendirmesini yaptı.
Kılıçdaroğlu, bazı siyasetçilerin, salgının "otoriter rejimlerin de güçlenmesine yol açacağı" yönündeki görüşlerine katılmadığını belirterek "Tam tersini düşünüyorum. Otoriter rejimlerin bu süreç içerisinde zayıflayacağını, sosyal devlete olan ilginin artacağını düşünüyorum. Dolayısıyla devleti yöneten yöneticiler, zorunlu olarak istemeseler bile sosyal politikaları uygulamak zorunda kalacaklardır." diye konuştu.
CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu, ABD Başkanı Donald Trump ile Kanada Başbakanı Justin Trudeau'nun, evinde kalan vatandaşlar için açıkladığı destek çalışmalarına işaret ederek Türkiye'de ise Kısa Çalışma Ödeneği, nakdi ücret desteği gibi uygulamaların devreye alındığını anımsattı.
"Bu bağlamda Türkiye de sosyal politikalarını geliştirmek zorunda ve bu çalışmayı da yaparken sağlıklı ve tutarlı bir strateji izlemesi lazım." diyen Kılıçdaroğlu, bu stratejinin birinci ayağında sağlığın olması gerektiğini aktardı.
'Yeniden şapkamızı önümüze koyup düşünmek zorundayız'
Kılıçdaroğlu, sağlık çalışanlarının bu süreçte çok başarılı bir şekilde çalıştığını vurgulayarak stratejinin ikinci ayağında işsizlikle mücadele ve üçüncü ayağında da yoksullukla mücadelenin olması gerektiğini söyledi. Sosyal devletin tam da bu noktada ortaya çıktığını anlatan Kılıçdaroğlu, kısa çalışma ödeneği ve diğer desteklerde kayıt dışı çalışanların durumunun da dikkate alınmasının önemli olduğunu vurguladı.
Kılıçdaroğlu, "Dolayısıyla biz, yeniden şapkamızı önümüze koyup düşünmek zorundayız. Dedim ki demokratik bir anayasaya ihtiyacımız var, ikincisi devleti yönetenlerin kesinlikle hesap verebilir konumda olmaları lazım. Madem benim vergimi topluyorsun, benim vergimi harcıyorsun nerelere harcandığını bana, topluma söylemiyor. Yani devlet yönetiminde şeffaflık olsun, bunu sağlayalım diyorum. Üçüncüsü 'aile yardımları sigortası'nı çıkarın dedim" ifadelerini kullandı.
Aile yardımları sigortasının 1971'de çıkarılmasının önerildiğini ama 2020 yılına gelindiğinde hala çıkmadığını söyleyen Kılıçdaroğlu, yoksullukla mücadelenin "insan onurunu koruyarak devletin vatandaşa asgari bir gelir güvencesi" sağlaması anlamına geldiğini dile getirdi.
'Kavgadan, kutuplaşmadan toplumun kurtulması lazım'
Siyasette kutuplaşma, kavga olduğunu dile getiren Kılıçdaroğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu kavgadan, kutuplaşmadan toplumun kurtulması lazım. Siyaset, sorunları çözme sanatına dönüşmeli. Siyaset, intikam, öç alma alanı değil ki. İktidar, muhalefet beraber oturacağız, konuşacağız. Kovid-19 çıktı, Türkiye'yi geldi vurdu. Binlerce kişi hayatını kaybetti, yoğun bakımda, hastanelerde yatıyor. Yaklaşık 5 milyon kişi, en az, şu anda işinden oldu, evinde. Aylık alamıyor. Ona sadece sınırlı sayıda bir miktar para ödeniyor ama tamamına da değil. Şu soruyu sormamız gerekiyor; böyle bir tablodan biz nasıl çıkabiliriz? Bunun için 'Ekonomik Sosyal Konseyi' toplayın önerisinde bulunduk."
Kovid-19 ile mücadele için Bilim Kurulu'nun oluşturulduğuna işaret eden Kılıçdaroğlu, Ekonomik Sosyal Konseyi ise işsizlik ve yoksullukla mücadele için oluşturulmasını istediklerini ama gereğinin yapılmadığını dile getirdi. Kılıçdaroğlu, şu ana kadar getirilen çözümlerin yaraya merhem olmadığını savundu.
'Kovid-19'la ilgili hazırlanan rapor, dün gece bana gönderildi'
CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu, "Bu süreçte Sayın Cumhurbaşkanı ile hiç görüştünüz mü?" sorusu üzerine, böyle temel bir sorunla karşılaşıldığında devleti yönetenlerin ortak aklı egemen kılmak ve ortak politika oluşturmak açısından diğer siyasi partilerin liderlerini davet etmesi gerektiğini belirtti. Hayatın her tarafını etkileyen bu olayda görüşlerinin alınmadığını aktaran Kılıçdaroğlu, bunun üzerine partinin kendi içinde bir Bilim Kurulu oluşturduklarını anımsatarak şöyle konuştu:
"Dışarıdan bu konuları iyi bilen arkadaşlarımızla bir rapor hazırladık. Raporu, parlamentoda grubu olsun veya olmasın, bütün siyasi partilerin genel başkanlarına önerilerimizi de ekleyerek gönderdik. Sayın Erdoğan'a da gönderdim. Sayın Erdoğan da daha sonra, onlar da Kovid-19'la ilgili bir rapor hazırladılar. Dün gece saat 23.00'te bana gönderildi bu rapor. Yapılan uygulamalar, bir şekliyle orada yazılmış vaziyette. Yüz yüze görüşmenin, düşüncelerimizi aktarmanın, gerekirse eleştirileri yapmamızın bize değil ülkeye yönetenlere büyük katkısı olacağı kanısındayım. Çünkü bazen bizim gördüğümüzü onlar görmeyebilirler, bazen onların gördüğünü biz görmeyebiliriz veya onların bildiğini biz bilmeyebiliriz. Dolayısıyla ortak, sağlıklı, tutarlı bir politika oluşturmak gerekiyordu ama bu olmadı."
'Bizim sağlık kadromuz Avrupa'nın en iyi kadrosudur'
Türkiye'nin dünya ile kıyasla Kovid-19 ile mücadelede iyi durumda olması hatırlatarak buna ilişkin görüşleri sorulan Kılıçdaroğlu, "Bizim sağlık kadromuz, Avrupa'nın en iyi kadrosudur. Bunu kabul etmek lazım. İkincisi bizim nüfusumuz ölüm vakalarının çok olduğu ülkelere göre genç bir nüfustur. 2035'ten sonra Türkiye yaşlanmaya başlayacak. Bu iki ana unsuru unutmamamız gerekiyor" ifadelerini kullandı.
Bir kişinin bile hayatının çok değerli olduğunu ve olaya bu çerçevede bakılması gerektiğini vurgulayan Kılıçdaroğlu, bu anlamda sağlık çalışanlarının doğrudan riskle karşı karşıya çalıştıklarını alkıştan çok daha fazlasını hak ettiğini ve yaptıkları çalışmaya şükran duyulması gerektiğini ifade etti. Bu süreçte güvenlik görevlileri, belediye zabıtaları, kuryeler, gazeteciler, apartman görevlileri gibi dışarıyla bağlantıyı sağlayan çok fazla kişi olduğunu dile getiren Kılıçdaroğlu, "Salgının bir an önce kontrol altına alınarak sonlanması hepimizin ortak dileği. Aslında dünyanın ortak dileği" dedi.
Normalleşmenin bir an önce olmasını arzu ettiklerini aktaran Kılıçdaroğlu, bu sürecin oturup yeniden düşünülmesi gereken bir süreç olduğunun ve bunu ön yargılardan arınarak yapmak gerektiğinin altını çizdi.
Kılıçdaroğlu, sokağa çıkma yasağıyla doğada meydana gelen hava temizliği, yunusların görülmesi gibi değişikliklere dikkati çekerek şunları söyledi:
"İnsan olarak bizim doğaya yönelik olarak hafızamızda özel bir yer ayırmamız gerek. Artık bu noktayı da görmemiz gerekiyor. Günlük kavgalardan biraz arınmamız, biraz düşünmemiz gerekiyor. Siyaseti de sorgulamamız gerekiyor. Acaba bu siyaset Türkiye'ye yarar mı, zarar mı getiriyor? Siyaset bir uzlaşma kültürüyse neden kavga ediyoruz, hangi gerekçeyle kavga kültürünü oluşturuyoruz? Şunu da düşünmeli herkes, ana muhalefet partisi niye itiraz ediyor? Hangi gerekçeyle nelere itiraz ediyor?"
"Bizim söylemlerimizi de AK Parti'ye veya diğer partiye oy veren vatandaşların da dikkatle dinlemesi lazım, artı Erdoğan'ın söylemlerini de bize oy veren vatandaşların dinlemesi lazım" diyen Kılıçdaroğlu, vatandaşın düşünüp bunları kıyaslaması gerektiğini anlattı.
Geçmişte 15 Temmuz şehitleri için para toplandığını anımsatan Kılıçdaroğlu, "Biz gündeme getirmeseydik para buharlaşıp gidecekti, şimdi topladıkları bir yerde duruyor. Mecburen duruyor. Hala vermediler bakın. Dolayısıyla saydamlık, halka hesap vermek dediğimiz bir kuralın, kavramın olması lazım" dedi.
'Açıklamaları Bilim Kurulu sözcüsü yapmalıydı'
Kılıçdaroğlu, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın çalışmalarını başarılı bulup bulmadığına ilişkin bir soru üzerine, bir bakanı "başarılı" ve "başarısız" diye vurgulamak istemediğini belirtti.
Sağlık Bakanının Bilim Kurulu ile zaman zaman görüş farklılıkları olduğunu savunan Kılıçdaroğlu, "Bilim Kurulunun söylediklerini yapsaydı çok daha güzel olurdu ve çok daha kısa sürede çok daha az hasar görerek Türkiye bu süreci aşabilirdi" dedi.
Kılıçdaroğlu, Koca'nın bir doktor olduğunun altını çizerek insan hayatının ne kadar değerli olduğunu en iyi bilecek kişilerden birisi olduğunu ifade ederek "Süreç içerisinde bir şeyler yapmaya çalışıyor. Özel olarak, bir eleştiri getirmek belki haksızlık olur" değerlendirmesini yaptı.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin Bilim Kurulunun bir sözcüsü olması yönündeki sözlerini doğru bulduğuna işaret eden Kılıçdaroğlu, açıklamaları Bilim Kurulu sözcüsünün yapmasını, yani siyasetten arındırılmış, tümüyle sağlığa kilitlenmiş, alınması gereken önlemleri açıklayacak bir yetkili olması gerektiğini kaydetti.
