ABD Başkanı Donald Trump'ın önce CIA Başkanlığına atadığı, ardından Dışişleri Bakanlığına terfi ettirdiği Mike Pompeo'nun ilk dört yıllık dönemin sonuna doğru görevden ayrılıp Senato için yarışması ihtimali karşısında yerini doldurabilecek isim arayışında olduğu belirtildi.
Trump 'tosses around' names for Pompeo's successor as secretary of state mulls Senate run - report@realDonaldTrump @SecPompeo https://t.co/3PF0ok3FMH
— Sputnik (@SputnikInt) December 27, 2019
Washington Post'a göre önde gelen Cumhuriyetçi Partililerle görüş alışverişinde bulunan Trump'ın en çok andığı isim, ilişkilerdeki gerilimi gidermek için Türkiye'ye de gelen Ulusal Güvenlik Danışmanı Robert C. O'Brien.
Several officials are in the contest to succeed Pompeo as Secretary of State, if he runs for Senate: Robert O'Brien, Steve Mnuchin, Ric Grenell, Steve Biegun, Brian Hook, Marco Rubio, Tom Cotton. Trump is already searching for his next secretary of state https://t.co/BhQsQe4xWA
— Josh Rogin (@joshrogin) December 26, 2019
Pompeo'nun gözü 2024 başkanlık seçiminde
Josh Rogin imzalı makalede, Pompeo'nun Senato için aday olmayacağını, yakın çevresinin ise nihai kararını henüz vermediğini söylediği aktarıldı. Karar vermek için resmi adaylık başvuru mühleti hazirana kadar zamanı olan Pompeo'ya Senato'daki Cumhuriyetçi çoğunluk lideri ve Kentucky eyaletinin temsilcisi Mitch O'Connell'ın Kansas eyaleti için yarışmasına yönelik baskı yaptığı öğrenildi. Bu baskının Kansas eyaleti bakanı Kris Kobach'ın Cumhuriyetçi Parti içindeki önseçimi kazanıp aday olmasının ardından genel seçimi Demokrat Partili adaya kaybedebileceği korkusundan kaynaklandığı belirtildi. Ayrıca 2024 başkanlık seçiminde adaylığını koymayı değerlendiren Pompeo'ya bunun için en iyi atlama tahtasının Senato olacağının McConnell tarafından telkin edildiği kaydedildi.
Hal böyleyken, Rogin'in konuştuğu kaynaklar, Cumhuriyetçi Parti içinde Dışişleri Bakanlığı görevi için rekabet kızışırken, Trump'ın da yetkililer ve Kongre üyeleriyle görüşmelerinde Pompeo’nun olası halefiyle ilgili isimler ortaya attığını anlattı. Buna göre en çok geçen isim, Ulusal Güvenlik Danışmanı Robert O'Brien.
Barış Pınarı Harekatı'nın ardından Türkiye'ye çıkarma
"Bir çok yetkilinin bana anlattığına göre Trump gerçekten O'Brien'ı beğeniyor, nitekim dördüncü ulusal güvenlik danışmanı yaptığından beri ona giderek daha çok artan diplomatik sorumluluk verdi" diyen Rogin, ekimde Taylan'da düzenlenen ASEAN (Güneydoğu Asya Uluslar Birliği) zirvesinde Trump'ı temsil etmesi, Başkan Yardımcısı Mike Pence, Pompeo ve Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey ile birlikte Türkiye'ye çıkarma yapan heyette yer alıp Suriye'nin kuzeydoğusuna yönelik Barış Pınarı Harekatı'nda ateşkese gidilmesini sağlayan anlaşmada rol oynaması örneklerini sıraladı. O’Brien, anlaşma sonrası da Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ile sık sık temasta kaldı.
Türkiye'nin Rahip Brunson'ı bırakmasını sağlamada da rol aldı
Pompeo'nun da Beyaz Saray'da danışmanlığa başlamadan önce Başkan'ın Rehine Sorunlarını Çözmekle Görevli Özel Temsilciliğini üstlenen O’Brien'a hayranlık beslediği aktarıldı. Mayıs 2018-Ekim 2019 arası rehine işlerine bakan O’Brien'ın başarıları arasında Türkiye'de iki yıl hapis yatan Evanjelik pastör Andrew Brunson'ın 2018'de serbest kalmasındaki rolü de sayılıyor.
Diğer güçlü aday Hazine Bakanı Steven Mnuchin
Rogin'e göre ehil ve parlak teknokrat O’Brien'dan sonraki önde gelen aday Hazine Bakanı Steven Mnuchin. Trump'la kişisel yakınlığı bulunan ve üç yıldır Hazine'yi yöneten Mnuchin'in Çin'e karşı güvercin tavırlı ve Wall Street odaklı olması nedeniyle ulusal güvenlik yetkililerinde ABD diplomasisine liderlik edemeyeceği endişesi yarattığı kaydedildi. Pompeo ile Mnuchin'in dış politikadaki görüş ayrılıklarından hareketle, O’Brien'ın devamlılığı sağlayacağı, Mnuchin'in ise Dışişleri statükosundan keskin şekilde ayrılacağı öne sürüldü.
Almanya'yı çıldırtan elçiden dışişleri bakanı olur mu?
Makaleye göre Trump, Almanya'da dış politikaya açıkça müdahale ederek şimşekleri üzerine çeken Berlin Büyükelçisi Richard Grenell için de nabız yokluyor.
Uzun yıllardır dostlukları bulunan O’Brien ile Grenell'in şahinliğiyle meşhur önceki Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton'ın 'müritleri' olduğu belirtildi.
"Trump has asked people what they think about Ambassador to Germany Richard Grenell becoming secretary of state. The German government has complained about Grenell’s aggressive style, but that’s actually a selling point for Trump" https://t.co/CjaoeufcqS
— Betsy Woodruff Swan (@woodruffbets) December 26, 2019
Liste uzun
Pompeo'nun olası ayrılığının zamanlamasına göre bu göreve Dışişleri Bakan Yardımcısı Stephen Biegun'ın vekalet edebileceği, seçime dek Dışişleri'ni Biegun'ın yönetebileceği, kendisi talip olmasa da Biegun'ın Trump'ın listesinde yer aldığı aktarıldı.
Buna göre ABD Başkanı'nın listesindeki diğer isimler şöyle: Trump'ın damadı ve başdanışmanı Jared Kushner'e yakın bir isim olan ABD Dışişleri'nin Irak Temsilcisi Brian Hook, Senatör Marco Rubio, Senatör Tom Cotton...
