Yılbaşı yaklaşırken alışveriş merkezleri, mahalle esnafı ve e-ticaret siteleri hediye satın almak için uğrak yerlerimiz haline geliyor. Özel günlerde alışveriş çılgınlığı yaşanırken, mağazaların yanı sıra internet üzerinden satın alma olanaklarının artması beraberinde tüketici için bazı riskleri de getiriyor.
‘Tüketici internetten satışta 14 gün, yüz yüze satışta 6 ay hak sahibi’
TÜDER Başkanı Levent Küçük, tüketicilerin, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Yasa kapsamında internetten alışverişlerde satın alınan ürünü, hiçbir gerekçe göstermeksizin, 14 gün içerisinde iade etme, cayma hakkına sahip olduğunu hatırlattı.
Küçük, uzaktan satış dışındaki alışverişlerde ise yine aynı yasa ile tüketiciye ayıplı bir mal için 6 ay süre tanındığını belirtti.
Söz konusu sürenin daha önce 1 ay ile sınırlı olduğunu anımsatan Levent Küçük, yeni düzenlemede bunun 6 aya çıkarıldığını ifade ederek, "Eğer satın aldığınız tarihten itibaren ilk altı ay içerisinde, üründe bir ayıp ortaya çıkarsa bu ürünün satış esnasında ayıpsız olduğunu ispat şartı satıcıya ait. Tüketici, ayıplı mal ve hizmet konusunda yasanın kendisine verdiği dört hak kapsamında ayıplı ürünü iade edebilir, değiştirebilir, onarılmasını isteyebilir ya da defo konusunda bedel indirimi talep edebilir" diye konuştu.
‘Aldatıcı fiyat oyunlarına karşı etkin denetim gerekli’
"Etiketi yükseltip, sonra üzerinden yapılan indirimle satışa sunmak tamamen aldatıcı fiyat oyunudur" diyen Küçük, ilk fiyatın belirlenmesinde piyasada bir başı boşluk olduğunu savundu.
Bu kapsamda bir yasal düzenlemeye, etkin denetime ihtiyaç olduğunu söyleyen Levent Küçük, bu tür aldatmaların tespitine ilişkin, "Vatandaşlarımız Ticaret Bakanlığına ve Ticaret İl Müdürlüklerine başvurabilirler. Ayrıca bir maddi zararları varsa tüketici hakem heyetlerine müracaat edip maddi zararlarının tazminini isteyebilirler” dedi.
‘Ayıplı mal için firmadan ret yanıtı almak hak kaybına yol açmaz’
TÜDER Başkanı Levent Küçük, ayıplı mal ve hizmetlere ilişkin firmalara yapılan başvurularda olumsuz yanıt alınması halinde tüketicinin haklarının ortadan kalkmadığını da hatırlattı.
Firmaların, ayıplı mala ilişkin inceleme sonucunda 'üretim hatası yoktur, kullanıcı hatasıdır" cevabını standart bir yanıt haline getirdiklerini savunan Küçük, tüketicinin hakkını nasıl arayabileceğini anlattı:
"Bu cevabın verilmiş olması tüketicinin haklarını kullanmasına bir engel değildir. Tüketici eğer satın aldığı firmadan böyle bir olumsuz cevap alırsa hemen ikametgahının bulunduğu ya da ürünü satın aldığı işletmenin bulunduğu ilçedeki tüketici hakem heyetine başvurmalıdır. Eğer satın alınan ürünün Katma Değer Vergisi dahil satış fiyatı 8.485 TL'yi aşıyorsa tüketici mahkemelerine müracaat edip yasal haklar aranmalıdır."
‘Hakem heyetlerinde hatalı bulunan firmalar bakanlık tarafından takip edilmeli’
Levent Küçük, tüketici hakem heyetlerinde hakkında olumsuz karar verilen firmaların Ticaret Bakanlığı tarafından takip edilmesi gerektiğini söyledi.
En çok şikayet alınan ürünlerin de özellikle ithal ürünlerin mutlaka izlenmesi ve kontrol edilmesi gerektiğini belirten Küçük, " Bir yandan ülkemizin dış ticaret dengesi, cari açık, döviz dengesi için uğraşırken bir yandan da dövizimizi verdiğimiz ürünlerin çok kalitesiz ürünler olduğunu görüyoruz. Bu kapsamda hakem heyeti kararlarının başta Ticaret Bakanlığı olmak üzere devletin tüm yetkili organları tarafından incelenmesinde, o firmaların takip edilmesinde makro anlamda, ülkemizin menfaatleri açısından büyük yarar bulunmaktadır" değerlendirmesini yaptı.
