Ticaret Bakanlığı, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki bütçe görüşmelerinde milletvekillerinden gelen bazı soruları yazılı yanıtladı. Ticaret Bakanlığı, İYİ Parti Ankara Milletvekili Durmuş Yılmaz’ın sorusu üzerine de Türkiye ile Rusya arasında yerel para birimlerinin kullanılmasına ilişkin anlaşma sonuçlarını değerlendirdi.
‘Yerel para kullanım oranı henüz istenilen seviyeye ulaşamamıştır’
Ticaret Bakanlığı yazılı yanıtında, Rusya menşeli MIR (Visa-Mastercard muadili) ödeme sisteminin Türkiye’de 2019 yılının Nisan ayı itibariyle kullanılmaya başlanmasıyla birlikte Rus turistlerin daha az maliyetle ve etkin bir şekilde ödeme yapmaları sağlanmış olduğunu bildirdi. Toplam işlem hacminin 23.653.469 TL olduğunu vurgulayan Ticaret Bakanlığı yanıtında şöyle dedi:
“Diğer taraftan, Türkiye’nin Rusya Federasyonu’na ihracatında yerel paralarla gerçekleştirilen ödemelerin toplamdaki payı 2018 yılında yüzde 11 olarak kaydedilmiştir. Türkiye’nin Rusya Federasyonu’ndan gerçekleştirdiği ithalatta yüzde 0.5’lik yerel para kullanım oranı henüz istenilen seviyeye ulaşmamıştır. Yerel paralarla ticarette de dengeli bir yapıyı önemsiyoruz. Mevcut durumun ileri bir noktaya taşınması için her iki tarafın da işbirliği içerisinde çalışmalarına devam etmesi, firmalarını teşvik etmesi önem arz etmektedir.”
‘Milli paralarla yapılan ihracat ve ithalat yapılan ülkeler’
“2019 yılı Ekim ayında milli paramızla ihracat işlemlerini gerçekleştirdiğimiz ülke sayısı 179 olurken, aynı dönemde milli paramızla ihracat yapan firma sayısı 7.213 olmuştur. Ayrıca, bu dönemde TL ile yapılan ihracat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 12.54 artış göstermiştir. 2019 yılı Ekim ayında milli paramızla ithalat işlemlerini gerçekleştirdiğimiz ülke sayısı 110 olurken, aynı dönemde milli paramızla ithalat yapan firma sayısı 1.063 olmuştur. Ayrıca, bu dönemde TL ile yapılan ithalat bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 38.42 oranında artmıştır. 2019 yılının Ekim ayında Türk Lirası ile yapmış olduğumuz dış ticaretin toplamı 12 milyar 224 milyon TL olarak gerçekleşmiş olup, bunun 5 milyar 945 milyon TL’lik kısmı ihracat, 6 milyar 279 milyon TL’lik kısmı ithalat olmuştur.
‘Yerel para ile ticaretin artırılması ile birlikte…’
Yerel para ile ticaretin arttırılması ile birlikte, döviz cinsinden borçlanmanın azaltılması ve böylece cari açığın finansman kalitesinin iyileştirilmesi sağlanabilecektir. Ekonomik kriz veya uluslararası yaptırım dönemleri gibi olağandışı durumlarda, yerel para ile ticaret, döviz bulma sıkıntısı çeken ticaret ortaklarımız için alternatif bir ödeme şekli sunarak ticareti artırıcı etki yaratacaktır. TL ile ticaret, finansmana erişim ve dışarıdan borçlanma konusunda sıkıntı yaşayan başta KOBİ’ler olmak üzere birçok işletmeye kolaylık sağlayacaktır. TL’nin diğer ülkeler ile ticaretimizde kullanılması, TL’nin bilinirliği, uluslararası geçerliliği ve uzun vadede rezerv para birimleri arasına girebilmesi açısından önemli bir adım olacaktır.”
Türkiye İran ambargosuna uyuyor mu?
Gümrük Birliği güncellemesi neden gerçekleşmiyor?
Ticaret Bakanlığı, HDP’li Garo Paylan ayrıca “Gümrük Birliği Güncellemesi sizce neden gerçekleşmiyor? Neden AB müzakerelere başlamıyor? Kopenhag Kriterlerine uymadığımız için değil mi?” şeklindeki sorusu üzerine de yazılı yanıtında şu değerlendirmede bulundu:
Türkiye ve Avrupa’daki özel sektör bu sürece olumlu bakıyor. Biz de sektörle istişare ve işbirliği halinde süreci olgunlaştırmak için çalışmaya devam edeceğiz. Sektörlerimize, Avrupa ülkelerindeki muhatap kuruluşları ile birlikte sürece dahil olmaları, ve ilgili devletler nezdinde görüşlerini ifade etmeleri için gerekli yönlendirmeleri yapıyoruz.”