AK Parti Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan "NATO'daki dostlarımız YPG'yi terör örgütü olarak kabul etmezse, atılacak her türlü adımın karşısında oluruz" diyerek Londra Zirvesi'ne giderken, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg bu sorunun çözüleceğini garanti edemeyeceğini duyurdu.
UPDATE: Jens Stoltenberg cannot promise to heal rift with Turkey by end of London summit https://t.co/WEydtRlRAK@NATO @jensstoltenberg
— Sputnik (@SputnikInt) December 3, 2019
Türkiye'nin Suriye’ye yönelik planlarının NATO tarafından desteklenmemesi durumunda ittifakın Polonya ve Baltık ülkelerine yönelik savunma planlarını bloke edeceği ortaya çıkarken, Stoltenberg Londra Zirvesi bittiğinde bu meselenin akıbetinin ne olacağına dair sorularla karşılaştı.
ABD Başkanı Donald Trump'la kahvaltının ardından 'NATO Engages' programında '2019 Liderler Toplantısı için Hazırlık' başlıklı oturuma katılan Genel Sekreter, Washington'ın YPG'nin tehdit olarak kabul edilmesine karşı çıkması üzerine, Ankara'nın NATO'nun Baltık ülkeleri hakkındaki savunma planını onaylamamasına ilişkin soruyu şöyle yanıtladı:
'Baltık ülkelerini korumak için planlarımız ve güçlerimiz var'
"Suriye'deki YPG'nin nasıl tanımlanması gerektiği konusunda müttefikler arasında görüş ayrılıkları var. Ancak halihazırda hem Baltık ülkelerini hem de tüm müttefikleri korumak için planlarımız ve güçlerimiz bulunuyor."
Bu konuda oluşan görüş ayrılığının NATO Liderler Toplantısı kapsamında çözülüp çözülmeyeceği sorusuna, Stoltenberg, şu karşılığı verdi:
'Planlarımızı sürekli güncelliyoruz'
"Bu konuda söz veremem, ancak çalışmalarımızı yürütüyoruz. Ama bu demek değildir ki, savunma konusunda planımız yok. Mevcut planlarımızı sürekli güncelliyoruz ve geliştiriyoruz."
Kuzey Atlantik ittifakının kuruluşunun 70. yılının kutlanacağı liderler zirvesi, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un Trump tarafından boşlandığı için 'NATO'nun beyin ölümünün gerçekleştiği' açıklamasının gölgesinde toplanıyor. Macron, Economist'e yaptığı açıklamalarda, güvenlik garantisi sunan 5. maddeye inancının kalmadığını da ima ederken bunun için ABD ve Türkiye'yi suçlamıştı.
🎥 #NATO: 7⃣0⃣ years in 7⃣0⃣ seconds
— NATO (@NATO) December 3, 2019
Our world is changing and NATO is changing with it. But our commitment to one another endures, giving us the strength to overcome our differences and rise to any challenge #WeAreNATO pic.twitter.com/puOWdQYQ0j
Macron'a 'İttifak canlı' yanıtı
Stoltenberg ise Macron'un "NATO'nun beyin ölümü gerçekleşmiştir" değerlendirmesine katılmadığını vurgulayarak "NATO'ya baktığınızda çözüm üretmeye devam ediyoruz. Her gün daha fazla birlikte hareket ederek ittifakın canlı olduğunu ortaya koyuyoruz" dedi.
'Kimse birliğimizi ve dayanışmamızı sorgulamamalı'
İttifak hakkında görüş ayrılıklarının sıklıkla dile getirilmesinin NATO'nun güvenirliğini etkileyip etkilemediğinin sorulması üzerine, Stoltenberg, "Kimse birliğimizi ve dayanışmamızı sorgulamamalı. Faaliyetler, sözlerden çok daha güçlü. Hakkımızdaki retorik çok kötü olabilir, ancak özünde çok iyi işler yapıyoruz" diye konuştu.
NATO Antlaşması'nın bir üyeye yapılan saldırıyı tüm üyelere yapılmış sayan ve ortak savunma öngören 5. maddesinin hala geçerli olup olmadığının sorgulanmasını 'doğru bulmadığını' da ifade eden Stoltenberg, NATO'nun hala ABD'de güçlü desteğinin bulunduğunu, bazı yetkililer transatlantik bağı sorgularken vatandaşların NATO'yu desteklemesinin büyük bir paradoks olduğunu söyledi.
'Çin ilk kez gündemde'
Çin'in yükselişinden kaynaklanabilecek güvenlik endişelerini NATO'nun göz ardı edemeyeceğini dile getiren Stoltenberg, "Çin ilk kez resmi olarak gündemimizde. Bazı fırsatların yanı sıra sorunlar da bulunuyor" dedi.
Çin'in yükselişini tüm müttefiklerin birlikte ele almaya karar vermesinin önemli bir adım olduğunun altını çizen NATO Genel Sekreteri, "Yeni bir düşman yaratma niyetinde değiliz" vurgusu yaptı.
İttifakın Rusya ile ilişkilerde caydırıcılık ve diyalogdan oluşan çift ayaklı bir tutum izlediğini aktaran Stoltenberg, Moskova'yla diyalog konusunda daha fazla adım atılması gerektiğini, bu yolla Rusya'yla ilişkiler düzelmese bile askeri kazaların engellenebileceğini, özellikle silahlanma kontrolü konusunda tarafların ortak bir çözüm bulması gerektiğini anlattı.
Genel Sekreter, ittifakın 70. yıl kutlamalarına ilişkin "NATO, değişebildiği için tarihin en başarılı askeri ittifakı olabildi. Değişebildiğimiz müddetçe en güçlü ittifak olmaya devam edeceğiz" yorumunda bulundu.
