İfade özgürlüğüne dini değerlere saygı sınırı çekilmeli mi ve bunun için nefret söylemi yasaları kullanılmalı mı tartışmalarında yeni fasıl Norveç'te açıldı.
'Norveç'in İslamlaşmasını Durdur' (SIAN) isimli örgütün Kristiansand kentinde Kuran yakması, buna tepki gösterenlerle aralarında arbede çıkmasına yol açarken; polisin müdahale ederek SIAN'ın eylemini durdurmasının, Norveç Emniyet Müdürü'nün ceza kanunun nefret söylemi maddesinin ihlali değerlendirmesine dayandığı öğrenildi.
Kortversjonen av koranbrenningen
— Lena Andreassen (@AndreassenLena) November 18, 2019
✌ @Sian @EdbRegadog pic.twitter.com/i9DtfBLfnB
Norveç devlet radyo televizyonu NRK, SIAN'ın eylemini durduran polis memurlarının Emniyet Müdürü Benedicte Bjørnland'ın açık emri uyarınca hareket ettiğini duyurdu.
Ny ordre til politiet: Skal stanse koranbrenning https://t.co/k2GrdH3fJQ
— NRK Sørlandet (@nrksorlandet) November 21, 2019
NRK'ye konuşan meslekten avukat Bjørnland, "Kuran'ın ihlali, belirli bir bağlamda, ceza kanununun nefret söylemi bölümünün ihlali olabilir" dedi.
Her tür dinsel sembolün ateşe verildiği olayların eşitlikçi ve doğru şekilde ele alınması gerektiğini vurgulayan Bjørnland, böylelikle "Hala yapmaya devam ederseniz, biz durdururuz" mesajı verdiklerini dile getirdi.
İfade ve toplanma özgürlüğüne müdahale edip etmeme değerlendirmesinin müşkül bir mesele olduğunu kabul eden Emniyet Müdürü, şunları söyledi:
"Herkes yasaları, bu durumda ceza kanunu ihlal etmediği müddetçe, ne düşündüğünü açıkça konuşabilmeli. Biz görüş polisi değiliz, ama bir kılavuza uyuyoruz ve verili kılavuz ilkelerin ihlalini gördüğümüzde müdahale ediyoruz."
Russian and Chinese secret services active in Norway, greatest security threat to us according according to Benedicte Bjørnland of our Security Services. pic.twitter.com/t1mSXpqIg3
— Hal in London (@ldnhal) January 30, 2018
Ceza kanunun nefret söylemi maddesine polisin getirdiği bu yorumun, 'intikam saldırısı' korkusundan kaynaklandığı belirtildi.
Zira Polis Güvenlik Servisi'nin (PST) tehdit değerlendirmesi raporunda, kamuya açık şekilde Kuran yakılmasının Norveç'e karşı ağır intikam saldırıları yapılmasına yol açabileceği uyarısının yer aldığı öğrenildi.
In #Norway , an anti-islam group have a leader that has been attaked !
— Maximilien Moreau (Max) (@MaximilieMoreau) November 20, 2019
He was burning some Koran's books.
Via @RT_com pic.twitter.com/bOR4mgULdi
NRK'ye konuşan PST Başdanışmanı Martin Bernsen "Son aylarda PST'nin Kuran yakılmasının olası sonuçları konusunda endişeli olduğu doğrudur. Biz bunu şiddet eylemlerini tetikleyici olay olarak görüyoruz ve polise buna dair durum tanımlaması gönderdik" dedi.
Quran burnt in public by an anti-Muslim hate group in Norway. Anti-Muslim sentiment is only growing in Europe and its sad to see the police supervise and allow such an event to take place. It was just earlier this year we had a terror attack on a Mosque in Norway. pic.twitter.com/ucExbtGAId
— muslim daily (@BirdsOfJannah) November 19, 2019
Ancak polis talimatı, sadece İslam karşıtı provokasyonları değil, 'saygısızlık edilen' her tür dinsel sembolü kapsıyor.
Kristiansand'da SIAN'ın bir üyesi polis emirlerine uymamaktan gözaltına alınırken, Belediye Başkanı Harald Furre "Keşke polis daha önce müdahale etseydi de tahriki önleseydi" dedi, şehirdeki polis şeflerinden Morten Sjustøl 'böyle tartışmalı eylemlerin karşı tarafı galeyana getirdiğine' dikkat çekti.
Türk Dışişleri Bakanlığı'ndan da "Norveç'te Kuran-ı Kerim'e yapılan saygısızlığı en ağır şekilde kınıyoruz" açıklaması gecikmedi.
Açıklamada, son dönemde Batı Avrupa ülkelerinde Müslümanlara karşı ayrımcılık, İslam karşıtlığı ve cami saldırılarının endişe verici boyutlarda arttığı, bunun derhal çözüm bulunması gereken bir mesele haline geldiği, siyasetçilerin ırkçı ve aşırı sağcı söylemleri, sosyal medya paylaşımlarıyla bu eğilimleri körüklediği ve bunun dine hakaret içeren saldırıların ideolojik altyapısını oluşturduğu değerlendirmelerine yer verildi.
2000'lerin başında kurulan ve binlerce taraftarı bulunan SIAN, 'hem Norveç Anayasası hem de demokratik ve insani değerleri ihlal eden totaliter bir siyasi ideoloji' diye nitelediği İslam'ın 'yayılmasıyla mücadele' iddiasında.
Geçenlerde Thorsen, Norveç'in başkenti Oslo'da Müslümanlardan 'salgın düzeyinde tecavüz eden, karşı cinsi sadece av olarak gören sapıklar' diye söz eden broşürler dağıttığı için 30 günlük tecilli hapis ve para cezalarına çarptırıldı.