Çin’in yeni Beyaz Kitap’ı yayınlandı: ABD zorbalığı dünyaya zarar veriyor

Çin Halk Cumhuriyeti ile ABD arasında devam eden Ticaret Savaşı’na ilişkin Çin tarafından yeni bir değerlendirme raporu yayınlandı. 

Çin Devlet Konseyi tarafından çeşitli aralıklarla yayınlanan ve önemli konu başlıklarına değinilen bir devlet belgesi olan ‘White Paper’, son sayısını ülkesinin en önemli dış politika maddesi olan Ticaret Savaşı’na ayırdı. 

‘Çin’in Çin-ABD Ekonomik ve Ticaret İstişareleri Konusundaki Pozisyonu’ başlığıyla yayınlanan Beyaz Kitap’ta, ‘ABD zorbalığının dünyaya zarar verdiği’ mesajı işleniyor ve Çin’in böyle bir savaşı istemese de bundan kaçınmayacağı vurgulanıyor. 

Çince ve İngilizce dillerinde yayınlanan, Türkçeye ise Modern İpek Yolu dergisi tarafından çevirilen Beyaz Kitap’ı ve Çin’in Ticaret Savaşı’ndaki konumunu Modern İpek Yolu dergisi editörü Masum Gök ile konuştuk.

Kırmızı Kedi Yayınevi ve CRI-Çin Uluslarararası Radyosu’nun işbirliğiyle üç ayda bir yayımlanan Çin kültürü dergisi ‘Modern İpek Yolu’, sekizinci sayısını Çin’in Beyaz Kitap’ına ayırdı. 

‘ABD İLE DEVAM EDEN SÜRTÜŞME ÇİN’İN İSTEMEDİĞİ BİR DURUM’ 

“Dünya kamuoyunda da ticaret savaşı olarak adlandırılan ticari sürtüşme Çin'in istemediği bir durum” diyen Gök, Beyaz Kitap’ın iki ülke arasındaki ticari sürtüşmenin kendilerinden değil, ABD yönetiminden kaynaklandığını somut delilerle dünya kamuoyuna anlatmak için yayınlandığını belirtti. 

Gök, bu durumun salt resmi belgeler üzerinden değil, Çinli yöneticiler tarafından sözlü olarak da çok defa vurgulandığını söyledi ve “Geçen yıl haziran ayında yine Çin yönetimi ABD ile yaşanan bu ticari gerilimi anlatan bir Beyaz Kitap yayınlamıştı. Geçen haziran ayında yine aynı konuyla yayınlanan Beyaz Kitap'ın farkı ise, ABD ve Çin heyetleri arasında geride kalan bir yılda yapılan ticari görüşmelerin bilançosu ile ABD yönetiminin bu görüşmelerde aldığı tutumun değerlendirmesini içermesi” ifadelerini kullandı. 

​‘PEKİN İLK HAMLEYİ KARŞIDAN BEKLİYOR’ 

Çin’in ‘savaşı istemeyen, ancak savaştan kaçmadığının da altını çizen’ tutumunu ‘sağduyulu ve akıllıca’ olarak nitelendiren Gök, “Ancak burada ince bir detay var” ifadeleriyle Pekin yönetiminin Ticaret Savaşı’ndaki konumuna ilişkin şunları söyledi: 

“Pekin  Yönetimi ilk hamleyi kendisi yapmak yerine karşıdan gelmesini istiyor. Çin'in bu tutumu ise ABD’nin dünyada yalnızlaşmasıyla sonuçlandı. Bugün Türkiye’de bile ABD ile yakın ilişkiler içinde olan büyük sermaye grupları ABD'nin bu hoyrat tutumuna karşı Çin'in gösterdiği sağduyulu tavrı nedeniyle 'Çin'in tarafındayım' diye açıklamalar yapabiliyor.” 

‘TÜRKİYE BU SAVAŞTAN KARLI ÇIKABİLİR’ 

Gök ayrıca, iki ülke arasında yaşanan bu sürtüşme sonucunda Çin’in yeni ticari ortak arayışına girdiğini ve bu durumun ‘Türkiye’nin de yararına olabileceği’ görüşünde:

 “Türkiye, ABD ve Çin ile yaşanan bu ticaret savaşında kazanan ülkelerden biri olabilir. Çin, ABD’den aldığı ürünlerin ithalatını aşağı seviyeye çekmeye çalışıyor. Bu sebeple Çin, ‘Bu ürünlere alternatif neler alabilirim’ diye bir araştırma yaptı. Alternatif olarak öne çıkan ülkelerden biri ise Türkiye. Çin ile ticaret konusunda birçok gıda ve sanayi ürününe alternatifiz. Türkiye'nin ise bu konuda devlet ve özel sektör eşgüdümünü sağlayarak hareket etmesi gerekiyor. “ 

‘ABD’Lİ ŞİRKETLER ÇİN PAZARINI KAYBETMENİN ENDİŞESİNİ YAŞIYOR’ 

Ticaret Savaşı’nın geleceği ve muhtemel sonuçlarına ilişkin de açıklamalarda bulunan Gök, “Kesin bir öngörüde bulunmak için çok erken olur. Ancak ticaret verilerine bakacak olursak bu savaşta kaybedecek tarafın ABD yönetimi olacağı görülüyor” dedi. 

“Trump'ın bazı Çin ürünlerine uyguladığı ek gümrük vergilerinin artırılmaması için geçen ay 600 ABD'li firma Trump'a mektup yazmıştı” hatırlatmasında bulunan Gök, “Kendi ülkesindeki firmalar bile Trump yönetimine sahip çıkmıyor. Çünkü 40 yıldır Çin'e ihracat yapan ABD’li şirketler, Çin gibi büyük bir pazarı kaybetmenin endişesini yaşıyor” ifadelerini kullandı.