AB üyesi ülke liderleri, Brüksel'de birliğin önde gelen kurumlarının yeni başkanlarını belirlemek üzere dördüncü kez bir araya geldi.
AB liderleri, AB Komisyonu Başkanlığına Almanya Savunma Bakanı Leyen'in atanmasını önerdi. Konseyde nitelikli çoğunlukla belirlenen (toplam nüfusun yüzde 65'ini temsil edecek şekilde 28 oydan 21'i ) yeni AB Komisyonu Başkanı'nın Avrupa Parlamentosu üyelerinin çoğunluğunun onayını alması gerekiyor.
AB yapısı içinde yasama sürecini başlatan, ayrıca birliğin yürütme organı olarak müktesebatını, bütçesini ve programlarını uygulamaktan ve idari denetimden sorumlu kurum olan AB Komisyonu Başkanlığı önemli koltukların başında yer alıyor. Komisyonda, komiserlerin yanı sıra AB görevlilerinden oluşan yaklaşık 25 bin kişilik idari teşkilat da bulunuyor. Mevcut AB Komisyonu Başkanı Lüksemburglu Jean-Claude Juncker'in görev süresi ise 31 Ekim'de sona eriyor. Yeni başkanın 1 Kasım'da göreve başlaması bekleniyor.
'AVRUPA ORDUSU' ÇAĞRISI
Leyen, AB Komisyonu Başkanlığına liderler tarafından aday gösterilen ilk kadın oldu. Almanya'nın da ilk kadın Savunma Bakanı olan Leyen, bu görevi 2013'ten bu yana yürütüyor. Belçika doğumlu 61 yaşındaki Leyen, Almanya Başbakanı Angela Merkel'in partisi olan Hristiyan Demokrat Birlik Parti (CDU) üyesi. CDU ise Avrupa Parlamentosu'ndaki birinci siyasi grup olan Avrupa Halk Partisinin (EPP) bünyesinde bulunuyor. "Avrupa ordusu" kurulması çağrısında bulunan Leyen hakkında ofisinde uzun süredir bakanlık personeli olmayan danışmanlar çalıştırdığı gerekçesiyle soruşturma bulunuyor.
AB KONSEYİNE BELÇİKA BAŞBAKANI MİCHEL
Liderler, AB Konseyi Başkanlığına da Belçika Başbakanı Michel'i önerdi. AB Konseyi başkanının görevleri arasında, toplantılara başkanlık etmek, toplantılarda raporlar sunmak, AB içinde mutabakat sağlanmasına yardımcı olmak ve AB'nin liderler seviyesinde dış temsilini yapmak yer alıyor. Konsey başkanı 2,5 yıllığına seçilirken, görev süresi 1 kez uzatılabiliyor. Mevcut AB Konseyi Başkanı Polonyalı Donald Tusk'un, görevi 1 Aralık'ta devretmesi gerekiyor.
AB YÜKSEK TEMSİLCİLİĞİNE İSPANYA DIŞİŞLERİ BAKANI BORRELL
İspanya Dışişleri Bakanı Borrell de AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilciliğine aday gösterildi. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi aynı zamanda AB Komisyon Başkan Yardımcılığı görevini yürütüyor. AB'nin bir nevi "dışişleri bakanı" olarak faaliyet gösteren etkin pozisyona kimin getirileceğine AB üyesi ülkeler nitelikli çoğunlukla karar veriyor. Mevcut AB Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini'nin görev süresi 31 Ekim 2019'da sona eriyor. Yüksek Temsilcinin de tıpkı AB Komisyonu Başkanı gibi AP üyelerinin çoğunluğunun onayını alması gerekiyor.
AVRUPA MERKEZ BANKASI BAŞKANLIĞINA LAGARDE
Liderler, ECB Başkanlığı için mevcut Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Lagarde'ı aday gösterdi. Tüzel kişiliğe sahip bağımsız bir AB organı olan ECB'nin görevi, para birimi olarak avroyu kullanan AB üyesi ülkelerden oluşan Avro Bölgesi'nde fiyat istikrarını sağlamak olarak tanımlanıyor. Frankfurt merkezli kurumun başkanının görev süresi 8 yıl olacak. ECB başkanının belirlenmesinde yine nitelikli çoğunluk gerekiyor. Mevcut ECB başkanlık görevini İtalyan Mario Draghi yürütüyor.
Diğer yandan Avrupa Parlamentosu (AP) başkanlığı için ise Sergei Stanishev'in ismi ön plana çıkarken, söz konusu pozisyona gelecek kişiyi AP üyeleri belirliyor.
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, Avrupa Birliği (AB) liderlerinin başkanlık pozisyonlarında anlaşmaya varmasıyla ilgili "İyi bir anlaşma, kadın başkanlar olağanüstü bir haber." değerlendirmesinde bulundu. Sanchez, Brüksel'de yapılan AB liderleri toplantısında başkanlık pozisyonlarına atanacak isimlerin belirlenmesinin ardından basın toplantısı düzenledi.
'KADIN-ERKEK EŞİTLİĞİ MÜCADELESİNDE BÜYÜK BİR HABER'
AB Komisyonu Başkanlığına Ursula von der Leyen ve Avrupa Merkez Bankası Başkanlığına Christine Lagarde'ın getirilmesinin uygun görüldüğünü vurgulayan İspanya Başbakanı, "İyi bir anlaşma, kadın başkanlar olağanüstü bir haber. Bu, kadın-erkek eşitliği mücadelesinde büyük bir haber. AB'ye tarihinde ilk defa bir kadın liderlik edecek. Avrupa Merkez Bankasının başına bir kadının getirilmesi de çok önemli. Bunu olağanüstü bir haber olarak görüyoruz." ifadelerini kullandı.
Sanchez, Avrupa Parlamentosunun 5 yıl önceki seçimlerinde iki siyasi güç olmasına rağmen o dönemde başkanlık pozisyonlarının seçiminin çok daha zor olduğunu belirterek "Şimdi, Sosyalistler, Hristiyan Demokratlar ve Liberal grup olmasına rağmen daha kısa bir sürede, kurumsal bir kriz olmadan, çözüm bulundu. İspanya hükümeti olarak bu anlaşmayı çok dengeli görüyoruz." dedi.
Diğer yandan Sanchez, İspanya Dışişleri Bakanı Josep Borrell'in AB Dış Politika ve Savunma Yüksek Temsilciğine atanması konusunda anlaşmaya varılmasını "İspanya, AB'nin ilk sıralarına döndü. Hem de güçlü bir şekilde döndü." diye yorumladı.
2004-2007 yıllarında Avrupa Parlamentosu Başkanı olarak görev yapan Borrell'in "tecrübeli ve güvenilir" bir siyasetçi olduğunu kaydeden Sanchez, Borrell ile AB'nin insani yardımlarının ve Afrika'nın kalkınmasına yönelik yardımların artacağını kaydetti.