Basın mensuplarına açıklama yapan Dahl, “IAEA Genel Müdürü Yukiya Amano’nun yönetim kuruluna, Ajansın 1 Temmuz’da İran’ın tüm zenginleştirilmiş uranyum stoklarının, uran-235’in yüzde 3.67’si oranında zenginleştirilmiş 300 kilogramlık uranyum florür limitini aştığı konusunda bilgi verdiğini teyit edebiliriz” diye konuştu.
RUSYA: İRAN’IN 300 KİLOGRAMLIK URANYUM LİMİTİNİ AŞMASI ÜZÜNTÜ VERİCİ
İran’ın uranyum stok sınırını aşması ile ilgili bir açıklama da Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov’dan geldi. Valday tartışma kulübü çerçevesinde gazetecilerin sorularını yanıtlayan Ryabkov, İran’ın 300 kilogramlık uranyum stok tavan sınırını aşmasını üzüntü verici olduğunu, ancak İran’ın bu adımının, nükleer anlaşmanın etrafındaki durum karşısında alınan önlem niteliği taşıdığını belirtti.
Ryabkov, “Şu anda 300 kilogramlık limitin aşılmış olması elbette ki üzüntü verici, fakat bu durum dramatize edilmemeli. Bu durum, öncesinde olup bitenlerin doğal bir sonucu olarak algılanmalı” diye konuştu.
Şu anda gerilimin yeniden tırmanmasına izin vermemenin önemine vurgu yapan Ryabkov, “Herkesi itidale çağırıyoruz, Kapsamlı Ortak Eylem Planı’nın (KOEP) Avrupalı katılımcılarını durumu kızıştırmamaya çağırıyoruz. İranlı meslektaşlarımızı, eskiden de olduğu gibi, özellikle İran’ın IAEA ile kapsamlı garanti anlaşmasının uygulanması konusunda bu alanda atacakları adımlara son derece sorumlu yaklaşmaya çağırıyoruz” ifadelerini kullandı.
Nükleer anlaşmanın imzalanması dolayısıyla Tahran’a sağlanması gereken, İran’ın ekonomik alanda beklediği artıları elde edemediğine dikkat çeken Ryabkov, şöyle konuştu:
“İran son aylarda emsali olmayan, kesinlikle benzeri görülmemiş ve duyulmamış Amerika’nın yaptırım baskısıyla karşılaştı. Aslına bakılırsa total bir petrol ambargosu, egemen bir devleti ekonomik bakımdan boğma girişimi söz konusu. Bu, Tahran’ın bir yılı aşkın süredir kendi ifadesiyle ‘stratejik sabır’ sergilemesine, durumu ağırlaştırmamasına ve KOEP kapsamındaki taahhütlerini önkoşulsuz ve tereddütsüz olarak harfiyen yerine getirmesine rağmen yapılıyor”.
NE OLMUŞTU?
ABD'nin 2018'de KOEP anlaşmasından tek taraflı çekilmesinin ardından İran'a yönelik yaptırımları hayata geçirmesi, bu ülkede ekonomik sorunlara yol açmasının yanı sıra KOEP'e taraf Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerle İran'ın ticari ilişkilerini olumsuz etkilemişti.
AB, İran ile ticaret yapan Avrupalı firmaların yaptırımlardan zarar görmemesi için INSTEX adlı ödeme mekanizmasını hayata geçireceğini duyurmuş, geçen uzun süreye rağmen mekanizma hayata geçirilememiş, bu durum İran'ın tepkisine yol açmıştı.