AYM: İhsas-ı rey iddiası gerçek dışı, amaç incelemeleri kolaylaştırmak

Diken haber sitesinden Kemal Göktaş'ın "Anayasa Mahkemesi'nde (AYM) ‘iç talimat’ iddiası: ‘Ne karar verileceği tarife usulüyle belirlenmiş’" haberinde duyurduğu Levent Mazılıgüney'in sosyal medya paylaşımları sonrası sitesini kapatıp yaklaşık 2.5 saatlik bir kesintinin ardından 20:40 civarında yeniden açan AYM, iddialara yanıt verdi. 

Bugün Twitter hesabından yanıt veren AYM: "İhsas-ı reyde bulunulduğu yolundaki iddia tamamen gerçek dışıdır" dedi:

"Sosyal medyada bir başvuruya dair karar bilgi formundaki, "Paralel Devlet Yapılanması (PDY) ile ilgili müdahaleler bağlamında yapılacak başvurularda kullanılacaktır" ifadesinden hareketle benzer başvurulara ilişkin ihsas-ı reyde bulunulduğuna ve başvuruların reddedileceğine dair paylaşımlar görülmüştür."

"Söz konusu ifade PDY bağlantısı iddiasıyla hakkında işlem yapılanların bireysel başvurularının incelenmesini kolaylaştırmak üzere tasnif edilmesi ve bu konu ile ilgili verilen kararlara kolay ulaşılması amacıyla bilgi formuna eklenmiştir."

"Nitekim hakkında PDY bağlantısı iddiasıyla işlem yapılan başvuruculara ilişkin örnek olarak listelenmiş ihlal kararlarıyla ilgili bilgi formunda da aynı ifadeye yer verilmiştir."

​

AYM bu paylaşımının üzerine, aynı kurum içi bilgi notunun kullanıldığı ancak 'açıkça dayanaktan yoksunluk' değil, hak ihlali kararı verilen örnekleri sıraladı.

Örnekler arasında gazeteci Kadri Gürsel, Ali Bulaç, Murat Aksoy ve akademisyen Mehmet Altan hakkında verilen hak ihlali kararları da yer aldı.

AYM'nin paylaştığı örnek kararlarda, tıpkı 'açıkça dayanaktan yoksunluk' kararı verilen örneklerde olduğu gibi hak ihlali kararı verilen örneklerde de "PDY ile ilgili müdahaleler bağlamında yapılacak başvurularda kullanılacaktır" notunun yer aldığı görülüyor.

Millî Savunma Bakanlığı'nda iç denetçiyken Kanun Hükmünde Kararnameyle (KHK) görevinden ihraç edilen hukukçu Levent Mazılıgüney, dün yaptığı Twitter paylaşımlarıyla AYM'nin aldığı ve alacağı kararlarda 'ihsas-ı reyde' bulunduğunu iddia etmişti.

Mazılıgüney’in Twitter’da paylaştığı videoda, AYM’nin internet sitesinde karar araması yapıldığında PDY’yle ilgili başvurularda ‘açıkça dayanaktan yoksunluk’ kararı verilmesi için yazılmış iç talimatlar olduğu ileri sürüldü. 

Mazılıgüney, Twitter’da şu paylaşımları yaptı:

1- Uzun zamandır @AYMBASKANLIGI ‘nin etkili bir iç hukuk yolu olmadığını ancak AİHM nezdinde vitrin olabilecek kararlar vererek AİHM ve uluslararası kamuoyunu yanıltmaktan başka işe yaramadığını düşünüyorum. Bugün bu düşüncem pekişti. Neden mi? Anlatayım.

2- Bilindiği üzere, AİHM/ALparslan Altan kararının çevirisini daha önce yayınlamıştım. Alparslan Altan’ın  @AYMBASKANLIGI bireysel başvurusunda verilen kararı bir daha incelemek istedim. AYM kararlar bilgi bankası bağlantısını kullandım.

3- Karşıma çıkan metin beni pek şaşırtmadı ancak çok üzdü. @AYMBASKANLIGI ‘nda uzun süre raportörlük de yapmış üstatlarıma konuyu danışınca tam bir skandal olduğu yorumu yapıldı. Karşılaştığım ekran görüntüsünün bir bölümünü paylaşıyorum.

4-(PDY ile ilgili müdahaleler bağlamında yapılacak başvurularda kullanılacaktır) notları ne anlama gelir?Karara ilişkin bilgi formuna yazılan bu notla @AYMBASKANLIGI, yüksek yargı üyelerince yapılacak benzer başvuruları kabul edilemez bulacağına ilişkin ihsası reyde bulunmuştur.

5-Darbe teşebbüsü sonrası suçüstü halinde yakalandıkları iddiasıyla tutuklanan yargı mensuplarının tutuklanmalarının hukuka aykırı olduğunu, kararlarda gerekçe gösterilmediğini, şikayetleri bakımından bireysel başvurunun etkili bir çözüm yolu olamayacağını değerlendiriyorum.

6- Bu nedenle, @AYMBASKANLIGI ‘nın inceleme sonucu beklenilmeksizin doğrudan AİHM’e gitmelerinin bence önü açılmıştır. Üstelik bu durum sadece yargı mensupları için değil, her meslek grubu için geçerlidir. Nedeni videoda mevcut. 

​7- Her bir meslek grubunun olası hak ihlali iddiaları içeren‘bireysel’ başvurularında ne karar verileceği tarife usulüyle belirlenmişse, bireysellik ortadan kalkmış, @AYMBASKANLIGI etkili bir iç hukuk yolu olmaktan çıkmıştır. 

8- Muhtemelen hata ile intranet (iç ağ) sisteminde olması gereken (ki bu da garabettir, ihsas-ı reydir) notlar internette yayınlanmış. Bu değerlendirmelerin doğru olduğu ise birçok şablon karardan anlaşılıyor. Aynı notlar başka kararlarda da mevcut. Ne diyelim. Yaşasın Adalet!

Kemal Göktaş'ın haberinde, 'AYM’nin internet sitesinde söz konusu arama yapıldığında Mazılıgüney’in yaptığı paylaşımların doğruluğunun anlaşıldığına' dair örnekler verildi. Bazı iddialar için ‘karar tarifesi’ olduğuna dair örnekler de sıralandı. 

Adalet Bakanlığı'nın hukuk sözlüğüne göre ihsas-ı reyin iki anlamı var: Tarafını belli etmek ve yargıcın devam etmekte olan davaya ilişkin görüşünü (kararını) belli ederek davanın seyrini etkilemesi...
Bir yargıcın bir dava ile ilgili görüşünü beyan etmesi anlamına gelen ihsas-ı rey, Türk hukuk sistemine göre yasak. Bu durumda yargıcın konuya tarafsız yaklaşmayacağı kabul ediliyor. Davanın seyrini etkileyebileceğinden yargıcın reddi de istenebiliyor.