ABD'li senatörlerden F-35'lerin Türkiye'ye teslimini engellemek için yasa tasarısı

ABD Senatosuna, Rusya’dan S-400 hava savunma sistemleri aldığı gerekçesiyle Türkiye'ye F-35 savaş uçaklarının transferlerinin durdurulmasını öngören yasa tasarısı sunuldu. "NATO'nun Hava Sahasını Koruma Yasası" başlıklı tasarı Senato'ya, Oklahoma Senatörü Cumhuriyetçi James Lankford, New Hampshire Senatörü Demokrat Jeanne Shaheen, Kuzey Karolina Senatörü Cumhuriyetçi Thom Tillis ve Maryland Senatörü Demokrat Chris Van Hollen tarafından sunuldu.

DEMOKRAT SENATÖR: ULUSAL VE KÜRESEL GÜVENLİK RİSKİ

Yasa tasarısını hazırlayan dört isim arasında yer alan Demokrat senatör Jeanne Shaheen, "Rusya'nın NATO üyesi bir ülke olan Türkiye'de ABD uçaklarına ve teknolojisine erişim sağlaması olasılığı, ciddi bir ulusal ve küresel güvenlik riskidir" dedi.

Tasarı, S-400 hava savunma sistemlerini teslim almayacağı Amerikan hükümetince onaylanana kadar Türkiye’ye herhangi bir F-35 uçağının verilmemesini içeriyor. F-35 bakımı için gerekli herhangi bir fikri mülkiyet ve verinin verilmemesinin talep edildiği tasarıyla, bu uçaklarla ilgili Türkiye'de herhangi bir depolama tesisinin kurulmaması da isteniyor.

'TÜRKİYE S-400 TESLİMATINI KABUL ETMEYİ PLANLAMADIĞINI TASDİK EDERSE SINIRLAMALARA MUAFİYET UYGULANABİLİR'

Tasarıda, "Başkan, Kongre'ye Türk Hükümetinin S-400 hava savunma sistemlerinin teslimatını kabul etmeyi planlamadığını veya bu yönde bir niyeti olmadığını yazılı bir şekilde tasdik ederse, ilgili sınırlamalara bir muafiyet uygulayabilir." denildi.

"Transfer" ifadesiyle uçakların ABD’den Türkiye’ye nakledilmesinin kastedildiği belirtilen tasarıdaki, "Söz konusu sınırlama ABD ordusu tarafından kullanılan (Türk) F-35 uçakları için geçerli değildir." ifadeleri dikkati çekti.

'TÜRKİYE İLE ABD ARASINDAKİ SAVUNMA İŞBİRLİĞİNİ ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLER'

Tasarıda, Türkiye’nin S-400 sistemlerini teslim almasının Amerika Düşmanlarına Yaptırımla Karşı Koyma Yasası (CAATSA) kapsamına girdiğine işaret edilerek, şu ifadeler kullanıldı:  "Böyle bir alım NATO ittifakının birliğini tehlikeye atar. ABD Silahlı Kuvvetlerinin katıldığı koalisyon operasyonları dahil, ABD Silahlı Kuvvetlerinin operasyonlarını kötü etkiler. Türkiye ile ABD arasındaki savunma işbirliğini önemli ölçüde etkiler. ABD'nin savunma sistemleri ve operasyonel kabiliyetlerinin tehlikeye atma riskini önemli ölçüde artırır."

Türkiye trilyon dolarlık F-35 programında üretim ortaklarından biri.

Ancak Amerikalı yetkililer Türkiye’nin Rusya’dan S-400 füze savunma sistemini satın alması halinde Türkiye’ye F-35 teslimatı için yapılan hazırlıkların askıya alınabileceği tehdidinde bulunmuştu.

ABD'DEN PATRIOT KOŞULU

ABD Savunma Bakanı Vekili Patrick Shanahan geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada “Türkiye’yi F-35 programında istiyoruz ama Patriot alması lazım” demişti. ABD’li yetkililer, Türkiye’nin Rusya’dan satın aldığı S-400 füze savunma sistemine karşı çıkmış, bu füze savunma sisteminin NATO sistemine entregre olamayacağını ve Rus sisteminin Türkiye’de konuşlu Amerikan silah sistemlerinin güvenliğini olumsuz etkileyeceğini savunmuştu.

ABD, Türkiye’nin, Raytheon savunma şirketinin ürettiği Patriot sistemlerini satın alması için çağrı yapmış, Türk yetkililerse bugüne kadar verdikleri mesajlarda Rusya ile S-400 anlaşmasından geri dönüşün olmayacağını vurgulamıştı.