MMO Enerji Çalışma Grubu Başkanı Türkyılmaz: Faturalardaki kalemlerin yükü halkın sırtında

Hayat şartlarının giderek ağırlaştığı şu günlerde en önemli gider kalemlerinden biri enerji. Enerjide dışa bağımlılık, artan döviz giderleriyle birlikte özellikle elektriğin çok daha pahalıya gelmesine neden oluyor. Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Makine Mühendisleri Odası (MMO) Enerji Çalışma Grubu Başkanı Oğuz Türkyılmaz, Seyr-i Sabah programında dışa bağımlılık dışında TRT gibi farklı kalemlerin de elektrik fiyatlarının artmasında çok önemli rol oynadığını dile getirdi:

‘ELEKTRİKTE YARI YARIYA DIŞA BAĞIMLIYIZ'

"Temeldeki pahalılık nedeni enerjide dışa bağımlı olmamız. Elektrik üretiminde yarıya yakınında dışa bağımlıyız. Fiyatların artması kaçınılmaz. Açıkçası siyasal iktidarın izlediği politikalara bizim eleştirimiz elektrikteki kamu denetimi ortadan kaldırıldı. Dağıtım hizmetlerinin tamamı özelleştirildi, düzenleyici kurumların görevi düzenlemek değil bu şirketlerin çıkarlarını korumaya yöneldi. Dağıtım bedelleri hep şirketler lehine yükseltildi. KDV'yi de maliyet olarak görüyoruz. Ticari işletmeler bunu faturadan düşer ama biz bunu yapamıyoruz. TRT payı ödüyoruz, belediye payı ödüyoruz elektrik konusunda hizmet vermedikleri halde.

2018 yılı içinde konutlar için yüzde 70'in üstünde arttı, yüzde 40 indirdiler seçimler için, yüzde 30 da enflasyonun yüzde 50 üstünde. Euro ile karşılaştırıyorlar peki neden oradaki asgari ücretle karşılaştırmıyoruz? Biz Türkiye'de enerji yoksulluğu yoktur diyene bu vardır diyoruz. Biz bu raporu bakanlığa gönderdik oradan herhangi bir düzeltme gelmedi. Söyledikleri tek şey sizin odanız da aidat ücretlerini artırdı şeklinde oldu. Sayın Cumhurbaşkanı 80 TL'ye kadar elektrik borçları için destek sağlanacak dendi. Hemen sonrasında kuşa çevrildi. 2 kişilik ailede 75 kilovat öderiz, 3 kişilik ailede 100, 4 kişilik ailede 150 kilovat dendi. Oysa ailelerin kullanımları 150 kilovatın altında değil. İlk açıklamanın arkasında durmanız lazım, bunun seçim manevrası olduğunu gözlemliyoruz.

Kayıp kaçak bedeli hala devam ediyor ve bir dava konusu. Yasal düzenlemeyle yürütülmeye çalışılıyor. Şirketlerin taahhüt ettikleri kayıp kaçak oranlarını düşürmeyi beceremediler. Sürekli olarak düşürülmesi gereken oranlar yükseltildi. Yurttaşların bunu görmemesi için faturalarda üstünü kapatmaya gidildi. Vatandaş bunu bilmiyor. Bir genel dağıtım şirketi var, perakende satış şirketi var, toptan perakende şirketi var elektrik üretim şirketi var. Bunların hepsine destek verilmeye çalışılırsa bunların bedelini halk ödüyor.

‘ELEKTRİKTE REKABET YOK'

Türkiye'de elektrik dağıtımında rekabet söz konusu değil. Aynı yapılar elektriği üretiyor toptan ve perakende satış şirketleri var. İki üç grup piyasanın yüzde 80'ine hükmeder vaziyette. Fiyatlar serbest piyasada belirlenmiyor, enerji piyasası düzenlemede belirleniyor oradan deklare ediliyor. Biz serbest piyasa değiliz oyuncuların kamu olmaktan çıkarılıp şirket olduğu bir yerdeyiz.

Bizim ihracat faturamızın içinde enerjinin payı 43 milyar dolara çıktı ama bunun içinde 25 milyar dolarlık bölümü petrol ve bunun yarısından fazlası ulaşımda tüketiliyor. Yetkililere düşen görev şirketlerin değil yurttaşın haklarını korumak. Elektrik fiyatlarının artmasını engelleyen politikalar uygulanmalı. Elektrikte yenilenebilir kaynaklara yönelmek lazım. Yurttaşların da kendi evlerinde tasarrufa yönelmesi lazım. Yüksek faturalara karşı çıkmak bizim görevimiz. Yapılan bir iş halkın yararınaysa buna niye karşı çıkalım. Sayın enerji bakanının bir demeci oldu, artık ithal kömür santrallarına izin vermeyeceğiz dedi. Bunun arkasında durmak lazım. Kendi güneşimiz ve rüzgarımızla maliyetleri düşürmeye çalışalım."