Barış süreci, geçen eylül ayında ABD'nin Zalmay Halilzad'ı 'barış elçisi' olarak atamasıyla hız kazanmıştı.
Halilzad, Afganistan'da kilit önem taşıyan tüm tarafları diyalog için bir araya getirmeyi hedeflerken dahi Taliban'la ayrı görüşmeler yürütüyor.
Afganistan Devlet Başkanı Eşref Gani'nin ofisinden yapılan açıklamada, Moskova'daki görüşmeler eleştirilerek, toplantıya katılan Afgan siyasetçilerin 'güç kazanmak için' bunu yaptıkları ileri sürüldü. Gani'nin başdanışmanı Fazıl Fazlı'nın görüşmelerle ilgili 'üzücü' diyerek bir tweet atması da dikkat çekti.
Taliban'ın Katar'daki siyasi bürosunun sözcüsü Suhayl Şahin de görüşmelere katılacaklarını doğruladı. Şahin'in açıklamasına göre, 10 kişilik Taliban delegasyonuna Muhammed Abbas Stanikzai başkanlık yapacak.
Taliban, ABD kuklası olmakla suçladığı Gani hükümetiyle görüşmelere katılmayı reddediyordu.
Moskova'daki toplantıya katılacak Afganlar tarafından bugün yapılan açıklamada, söz konusu görüşmeler 'Afganlar arasındaki diyaloglar için ik adım' şeklinde nitelendi.
Görüşmelere katılacak olan eski Cumhurbaşkanı Karzai dışında 38 delege daha, önceki hükümetlerde önemli mevkilerde görev aldılar. Katılımcılar arasında geçtiğimiz ağustos ayına kadar mevcut Cumhurbaşkanı Gani'nin güvenlik danışmanı olan Hanif Atmar da var. Atmar, Gani ile görüş ayrılıkları nedeniyle istifa etmişti.
Katılımcılar listesinde daha sonra siyasete soyunan büyük savaş ağaları ile Kabil yönetimiyle uzlaşan eski Taliban militanları da bulunuyor.
Karzai, toplantıyla ilgili attığı tweette, "Hepimiz için; sevgili ülkemizin erkekleri, kadınları ve çocukları için bir barış, birlik, egemenlik ve ilerleme mesajıyla Moskova'ya gidiyorum" ifadelerini kullandı.
Bununla birlikte Afganistan İcra Kurulu Başkanı Abdullah Abdullah, Afgan hükümetinin her tür barış görüşmelerinin merkezinde olması gerektiğini belirterek, Kabil'in Moskova görüşmelerinin başka bir şekilde yapılmasını tercih edeceğini açıkladı.
Barışın önündeki en büyük engelin Taliban olduğunu söyleyen Abdullah, Moskova görüşmelerinin gerçek barış görüşmeleri için bir açılış olması halinde, ileri bir adım sayılacağını belirtti.
Taliban, Afganistan'da neredeyse her gün saldırı düzenliyor ve Afgan güvenlik kuvvetlerine ağır kayıplar verdiriyor.
Öyle görünüyor ki Moskova toplantısı, Gani'ye uygulanan tecriti daha ileri bir noktaya taşıyacak. Gani, Halilzad'ın Taliban ile doğrudan görüşmelerinden ve ABD heyetinin bölge ülkeleriyle düzenli görüşme trafiğinden rahatsızlığını ifade etmişti.
Toplantıya dair açıklamada, Halilzad'ın inisiyatifiyle başlayan ateşkesten ‘Afganlar arası' görüşmelerin devam etmesine ve Afganistan'da ‘güçlü ve merkezi, demokratik bir hükümeti' garanti edecek yollara kadar bir dizi önemli konunun tartışılacağı söylendi.
Taliban'ın yaptığı bir açıklamada ise, Moskova konferansının ‘hükümet dışı Afgan siyasi gruplarla bir karşılıklı anlayışa ulaşmak için kanallar açmayı' hedeflediği ifade edildi. Açıklamada, Taliban'ın bu durumu, gelecekteki Afgan İslami hükümet sistemi için şeriat hukukuna dayanan kendi tavrını açıkça ortaya koymak üzere kullanacağı vurgulandı.
Washington'dan ise Moskova'da yapılacak toplantıyla ilgili henüz bir açıklama gelmedi.
11 Eylül saldırılarını takip eden ABD liderliğindeki Afganistan işgalinden beri Washington, Afganistan'da 1 trilyon dolardan fazla para harcadı. ABD Başkanı Trump daha önce birçok defa bu ülkedeki birlikleri geri getirmek istediğini belirtmiş ve Halilzad'ın misyonunun önemine dikkat çekmişti.
Geçtiğimiz yılın sonlarında basına yansıyan haberlere göre, Trump Afganistan'daki sayısının 15 bini bulduğu tahmin edilen birliklerinin en azından yarısını bu yaz itibariyle geri çekmeyi hedefliyor.
