‘Türkiye, Venezüella'da askeri üs açmalı'

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Venezüella Devlet Başkanı Nicolas Maduro'yu ziyaretinden çıkan geniş kapsamlı anlaşmalar, hem Türk hem de uluslararası basında geniş yer buldu. İki lider, gerçekleştirdikleri görüşmenin ardından düzenledikleri basın toplantısında, ekonomi, savunma, madencilik, eğitim ve kültür alanlarında anlaşmaya imza attıklarını açıkladı. Venezüella'nın Türk yatırımcıya açık olduğunun altını çizen Maduro "Türk yatırımcılar, petrol üretiminde, rafinesinde, altın üretmek için petrokimyada, elmasta, koltanda, demirde, alüminyumda ve turizmin ilerlemesinde ticareti geliştirmeye ve güçlendirmeye devam edecekler. Türk inşaat şirketleri Venezüella'da çok güzel inşaatlar yaptı. 250 bin ev hedefine ulaşacağız" dedi.

İki ülkenin de ekonomik saldırıya maruz kaldığına işaret eden Erdoğan ise "Biz kiminle dostluk kuracağımıza, kiminle ticari ilişkilerde bulunacağımıza bir yerlerden izin alarak mı karar vereceğiz?" diyerek isim vermeden ABD öncülüğündeki cepheyi sert şekilde eleştirdi. İki ülkenin imzaladığı anlaşmalar, madencilik, deniz taşımacılığı, Ankara Üniversitesi ve Venezüella Bolivarcı Üniversitesi arasında akademik işbirliği, eğitim bakanlıkları arasında anlaşma, dış ticaret ve karşılıklı yatırımları ve savunma sanayii işbirliğine kadar uzandı.

‘ABD'NİN HEDEFİNDEKİ VENEZÜELLA İÇİN TÜRKİYE PAZARI KİLİT ÖNEMDE'

Söz konusu ziyaretin yansımalarını, siyaset bilimci ve AFAM Uzmanı Hüsamettin Aslan, Sputnik'e değerlendirdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ziyaretinin, Türkiye'den Venezüella'ya Cumhurbaşkanı düzeyindeki ilk resmi ziyareti olması itibariyle önemli olduğunun altını çizen Aslan "81 milyonluk Ortadoğu, Avrupa ve Avrasya coğrafyasının en önemli ülkesi olan Türkiye'yle stratejik ilişki geliştirmek Venezüella ekonomisi çok önemli, kıymetli. Bu bağlamda Venezüella'nın ABD'nin uygulamış olduğu ambargo, sistematik darbe ve darbe benzeri bir takım sosyal ve politik olaylara göstermiş olduğu direnç sebebiyle, ABD'nin hedefinde. Dünyanın en büyük petrol rezervine sahip ülkesi olan Venezüella'nın petrolünü ihraç etmesi ve yeni pazarlar bulması açısından Türkiye pazarı büyük bir önem taşıyor" değerlendirmesinde bulundu.

‘ERDOĞAN-MADURO GÖRÜŞMESİNDEN ABD'YE DE GÖNDERME ÇIKTI'

Venezüella-Türkiye ilişkilerinin 2016 yılından sonra ciddi bir ivme kazandığına değinen Aslan "Bugün, Türkiye Venezüella ilişkilerinin ticaret hacmi 1 milyar dolardan fazla. Tayyip Erdoğan'ın ziyareti, Venezüella-Türkiye ilişkilerinde, enerji temelinde büyük bir önem taşıyor. İkinci önemli bir konu ise, 2018 ilkbahar aylarında Venezüella hükümetinin ülkesinde çıkarılan altın madenlerinin rafine edilmesi noktasında Türkiye'yi tercih etmiş olması. Bu, dünya altın borsalarına çok muazzam bir haber olarak yayıldı. Nihayetinde Cumhurbaşkanımızın yapmış olduğu bu simgesel ziyaret, aynı zamanda altınla yapılan ticaret noktasında da önemli bir duruş niteliğinde. Nitekim Nicolas Maduro ve Tayyip Erdoğan'ın basın toplantısında Amerika Birleşik Devletleri'ne gönderme yaparak ‘kiminle altın ticareti yapacağımız konusunda kimseye danışılmayacağı' noktasında ortak bir mutabakat sağlandığını görüyoruz" dedi.

Venezüella'nın Türkiye'ye FETÖ ile mücadele konusunda da önemli bir destek hamlesinde bulunduğunu söyleyen Aslan "Bunun dışında Türkiye FETÖ'yle mücadelesinde Latin Amerika'da simgesel bir iş daha yaptı. Fethullahçılara ait olan iki tane Türk okulu Tayyip Erdoğan'ın bu simgesel ziyaretine jest olarak Türk Devleti'ne verilerek Maarif Vakfı'na teslim edildi" ifadelerini kullandı.

Aslan, ziyaretin Venezüella açısından öneminin de ayrı bir değerlendirme gerektiğini söyleyerek "Birincisi, Amerika destekli sosyal ve askeri bir takım darbe kalkışmaları yaşansa da; Venezüella'da Maduro hükümetinden hoşnutsuz bir kitle de bulunmakta. Bu bağlamda Tayyip Erdoğan'ın ziyaretinden aslında Venezüella iç siyaseti açısından da ortak diplomatik bir mekanizma ortaya çıkabilir. Bugüne kadar Venezüella sağ muhaletifiyle Venezüella solcu Bolivar hükümeti arasında ortak görüşmeleri eski İspanya Başbakanı Zapatero ve Papa Francis sağlıyordu. Fakat muhalefetle iktidar arasındaki bu sıkıntı bir türlü aşılamadı. Bu anlamda Tayyip Erdoğan, Venezüella iç siyaseti açısından muhalefetle iktidarı bir araya getirmesi noktasında da önemli bir işlev görebilir" dedi.

‘TÜRKİYE, PETROL KARŞILIĞINDA VENEZÜELLA'YA TARIM ÜRÜNÜ İHRAÇ EDEBİLİR'

İki ülkenin işbirliğinin artırılabileceği diğer konulara da değinen Aslan "Lufthansa gibi bazı büyük havayolu şirketlerinin Caracas uçuşlarını askıya almıştı. Türk Hava Yolları'nın Caracas seferlerinin artırılması gibi önemli bir adım atılabilir. Bunun dışında, Venezüella içerisinde ciddi bir siyasi ve ekonomik daralma yaşanmakta ve milyonlarca insan çevre ülkeler başta Kolombiya ve Brezilya olmak üzere çeşitli ülkelere göç etmek zorunda kalmıştı. Bu sebeple Kolombiya ve Venezüella arasında ciddi bir siyasi kriz de söz konusu. Bu anlamda Türkiye, Suriye göçmenleri konusunda edinmiş olduğu tecrübeyi Venezüella makamlarıyla paylaşabilir" dedi ve devam etti:

"Türk müteahhitlerinin de Venezüella'ya önemli katkısı var. Türkiye açısından ise Venezüella petrolü çok kıymetli. Nitekim İran'la gerçekleştirdiğimiz ticarette Amerikan ambargosuna maruz kalmamak için Türkiye istisnai bir devlet olmuştu. Bu bağlamda Venezüela'nın yaşamış olduğu bu ekonomik kıskacı Türkiye belirli bir potansiyele çevirebilir. Keza aynı şekilde Çin'in yapmış olduğu ticarette Venezüella petrolüne karşı tarım ürünleriyle takas yöntemini kullanmaktadır. Türkiye de petrol karşılığı gıda ürünleri ve bir takım sağlık uygulamalarını Venezüella'ya ihraç edebilir. Nitekim Türkiye'de kendi içerisinde ekonomik bir daralma yaşadığı için potansiyel bir pazar olarak karşıda bulabilir."

‘TÜRKİYE VENEZÜELLA'DA ASKERİ ÜS AÇMALI'

Türkiye'nin Venezüella'da askeri üs açması gerektiğini savunan Aslan "Nicolas Maduro'nun Ertuğrul Bey söylemi, Türk tarihinin bin yılına yapılan bir gönderme ve aynı zamanda basın toplantısının gerçekleşmiş olduğu o müze binasında bir askeri komutan olan Simon Bolivar'dan bahsetmesi, bunların hepsinin özelliği o günün statükosu olan biri İspanya Kralı diğeri ise Bizans İmparatorluğu'na yapılan aslında o günün emperyalist devletlerine yapılan bir başkaldırı, asi duruştu. Bu bağlamda Türkiye'nin 2016'da görülen 2013'te başlayan ABD karşıtı bir başkaldırısı, Latin Amerika'da ABD'nin petrol ve uyuşturucu alanlarına sahip olma isteğine karşı gösterilen başkaldırı ile her iki ülke açısından da benzer bir duruş olarak görülmekte ve büyük anlamlar içermektedir. Şahsi öngörüme göre, Türkiye Venezüella'da bir askeri üs, deniz üssü açmalı. Nitekim, Türkiye benzer durumu Katar'da askeri üs açarak göstermiş. Türkiye'nin Katar'da askeri üs açmasıyla Körfez ülkeleri için Türk askeri caydırıcı bir özellik kazanmıştı. Hem Latin Amerika siyasetine askeri temelde bir dokunuş sağlamak aynı zamanda bölge ülkeleri açısından da caydırıcılık özelliği katmak için; hem de jeostratejik ve enerji temelli kazanımlarını müdafaa etme için, Türkiye Venezüella'da bir askeri üs açmalı. Zira askeri unsurların sahada bulunması büyük bir önem arz etmektedir" diye ekledi.