'En büyük yük enerji faturaları'

Seçimlerin hemen ardından gelen döviz kriziyle beraber birçok ürün ve hizmetin fiyatında artış yaşandı. Bu artıştan en çok zarar gören de tamamen dövize dayalı üretimiyle başta doğal gaz ve elektrik olmak üzere enerji fiyatları oldu. TMMOB Makine Mühendisleri Odası Enerji Çalışmaları Grubu Oğuz Türkyılmaz, Seyr-i Sabah programında bu artışların sebeplerini ve artışların olası sonuçlarını aktardı:

‘SÜBVANSİYONUN YÜKÜ DE HALKIN SIRTINDA'

"Türkiye'deki merkez medya devamlı olan biteni pembe gösteriyor. Hayatın gerçekliği bununla örtüşmüyor. Resmi kurumlar da bir takım verilere ulaşmakta zorluk çıkarıyor. Biz kendi görevimizi yapıyor doğruları açıklamaya çalışıyoruz. Halktan gizlenen gerçeklerin ortaya çıkmasını istiyoruz. İlk defa Ağustos ayında enerji fiyatlarına yönelik bir rapor yayınladık. Dün de ikinci raporumuzu yayınladık. Bu dönemde yapılan zamları irdeleyip sonuçlarını anlatıyoruz.

Tüketiciler açısından enflasyon şartları çok yüksek olduğu için göstermelik kampanyalar yapıldığı için daha az elektrik ve doğal gaz tüketmek daha mantıklı. Faturalarını da ödeyemezlerse bunlar kesilecek zaten. Diğer tarafta ise bütün maliyetler arttığı için Enerji Düzenleme Kurulu ‘Sanayi bu maliyetlere alışmalı' diyor. Bunu tersten okursanız bugüne kadar maliyetlerin hep desteklenmiş olması söz konusu. Hem elektrik üretmek için hem de sanayi için ciddi sübvansiyon yapıldı biz bunun bedelini bütün halk olarak ödedik.
Sanayi fiyatları da yükselterek bir düzeye getirildi. Sanayi kuruluşlarının maliyetlerini artması yine fiyatlara da yansıyacak. Türkiye elektriğinin yüzde 35-40'ı doğal gaz santrallerinden karşılanıyor. Elektrik buradan da pahalanacak. Yılın son aylarında zam yapılmayacağının söylenmesi yılın ilk aylarında zam yapılacağı anlamına geliyor.

Türkiye'de Merkez Bankası enflasyon hedefini yüzde 5 olarak gösterdi. Oysa gerçekler yüksek olduğunu gösteriyor. Merkez Bankası'nın kendi rakamları enerji maliyetleri artışının yıllık enflasyonun üstünde olduğunu gösteriyor. Bu rapor açıklandığında Ekim zamları henüz açıklanmamıştı. Resmin öteki yüzüne bakınca işçilerin ve memurların ücret artışlarında mevcut değil hedeflenen enflasyon gösteriliyor. Böylece işçilerin gelirleri düşüyor. Enflasyonun yüzde 30'lara ulaşması bizim isteğimiz değil ama böyle bir gerçeklik var. Keşke artmasa ama bu bizim irademizle olacak bir şey değil ki. Bugün Türkiye'de elektrik üretiminin altıda biri ithal kömür santrallarından kaynaklanıyor. Doğal gaz da ithal. Siz bunlara para ödeyeceğinize kendi yenilenebilir kaynaklarınızı kullanabilirsiniz. Rüzgar projeleri ve güneş enerjisi yapımı öngörülenler de dahil toplamın çok küçük bir kısmına denk geliyor. Bunları artırsak hem maliyetler düşer hem çevreye daha az zarar verilir. Bu konuda tutarlı bir kamu planlaması yok. Biz bu enerjiye yönelerek enerji maliyetlerinin düşebileceğini düşünüyoruz. Bu enerji kaynaklarının üretmeye değmeyeceğini söyleyenler cahildir. Güneş enerjisi pillerindeki fiyat düşüşüne bakmaları lazım.

Herkes soba yamıyor. Buradaki temel etmen ücretsiz kömür yardımı. İnsanlar ücretsiz kömür alınca onu doğal gaz yerine kullanıyor tabi ki. Onun yerine yoksullara aylık belli bir metreküp doğal gaz ve elektrik yardımı yapılabilir. Türkiye'de bir ara böyle şeyler düşünülüyordu. Sanayiye destek vereceğinize düşük gelir gruplarına verin. Kömürün verdiği zararları dikkate almayıp kömür ucuz demek doğru değil."