İSRAİL GELİŞMELERİ KENDİ LEHİNE KULLANDI
Mısırlı uzmanlar, Camp David'in Filistinliler lehine önemli maddeler içerdiğinin ancak bugün görülebildiği, İsrail yönetiminin bölge ve uluslararası arenada yaşanan gelişmeleri ve Arap ülkelerinin zaafını kendi lehine çevirdiği değerlendirmesini yaptı.
Egypt on Thursday published previously classified documents from its 1978 peace negotiations with Israel that called for full Palestinian autonomy in the West Bank and Gaza Strip within five years. https://t.co/71F5SSpQbV
— Deena (@deenahsn) 22 Eylül 2018
Anlaşmaya göre İsrail'in başlangıç tarihinden sonraki 5 yıl içinde Filistinlilere 'tam özerklik' vermesi gerekiyordu. Uzmanlar, bunu vermeyen İsrail'in Enver Sedat'ın anlaşmaya tepki olarak 3 yıl sonra suikast sonucu öldürülmesini de kullandığını görüşünü dile getirdi.
İsrail'in yapmış olduğu anlaşmaları ihlal etmesinin artık normal karşılanır hale geldiğini, geçen 40 yıl içerisinde İsrail'in iki önemli gelişmeden faydalandığını söyleyen uzmanlar, bunlardan ilkinin Irak-İran savaşı, Irak'ın Kuveyt'i işgal etmesi ve ardından ABD'nin Irak işgali gibi bölgesel kırılmalar olarak sıraladı. Diğerinin ise Sovyetler Birliği'nin dağılması, dünyanın tek kutuplu hale gelmesi ve yeni dünya sistemin başındaki ABD yönetimlerinin İsrail'e desteğini artırarak sürdürmesi olduğunu belirtti.
İSRAİL'İN ARAP KOMŞULARI BİRBİRLERİNİ YİYOR
Mısır devlet kurumu El Ahram Stratejik Araştırmalar Merkezi uzmanlarından Kerem Said, İsrail'e komşu ülkeler olarak bilinen Suriye, Mısır, Ürdün ve Filistin gibi ülkelerin yönetimlerinin dahi görüş birliğine varamayışı, Körfez ülkelerinin kendi içindeki çekişmeler ve Ortadoğu'da yaşanan gerginlikler nedeniyle Arap Birliği'nin İsrail'e yaptırım gücünün zayıfladığını kaydetti.
Dünya'da kamuoyu oluşturabilmek için ABD'de güçlü bir lobi çalışması yapılması gerektiğine dikkat çeken Said, şunları söyledi:
"İsrail'in ABD'deki lobi faaliyetlerinin Arap ülkelerinden daha fazla ve güçlü olduğunu herkes biliyor. Ayrıca Arap ülkeleri, ABD ile iyi ilişkilerini bozmak istemedikleri için Filistin meselesine gereken ağırlığı vermemiş ve ABD yönetimine baskı uygulayamamıştır. Camp David hâlâ tartışılan bir anlaşmadır. Ancak Enver Sedat, söz konusu anlaşma ile Mısır'ın 1967'de kaybettiği topraklarını geri almış ve aynı zamanda Filistinliler için de önemli kazanımlar elde etmiştir."
ARAPLAR ÖZERKLİĞİ REDDETMESİ İÇİN FİLİSTİNLİLERE BASKI YAPMIŞTI
Mısır-İsrail ilişkileri uzmanı Dr. Samih Abbas, özerklik meselesinin hayata geçirilmesi konusunda Arap ülkelerinin yanısıra Filistin tarafının tutumunun da etkili olduğunu, Arap ülkelerinin 'özerklik' meselesini kabul etmekte zorlandıklarını, Filistinli taraflara da bunu kabul etmemeleri yönünde baskı uyguladıklarını ifade etti.
Mısır yönetimi, geçen perşembe günü, ABD arabuluculuğunda 1978 yılında gerçekleştirilen Mısır ile İsrail arasındaki Camp David Anlaşması'nın gizli belgelerini 40 yıl sonra kamuoyuna açıklamıştı. Camp David Anlaşması, Sedat ile dönemin İsrail Başbakanı Menahem Begin arasında, 12 gün süren gizli pazarlıkların ardından, Camp David'de 17 Eylül 1978'de, zamanın ABD başkanı Jimmy Carter gözetiminde imzalandı.
İSRAİL'İ İLK TANIYAN OLMANIN BEDELİ
Bu anlaşma ile ilk kez bir Arap ülkesi İsrail'i resmen tanımış ve ele geçirdiği topraklar üzerindeki varlığını meşru olarak kabul etmişti.
Anlaşmanın imzalanması Mısır'daki muhalefet ve Arap ülkelerinin tepkisini çekti. Arap ülkelerinin çoğu Mısır ile ilişkilerini kesti.Mısır Atap Birliği'nden kovuldu.
Mısırlı siyaset bilimciler, Sedat'ın 6 Ekim 1981'de suikast sonucunda öldürülmesinden sonra o zaman kendisine tepki gösteren ülkelerin liderlerinin srail ile iyi ilişkiler kurmak için yarıştıklarına dikkat çekti. Bu yüzden İsrail-Filistin barış süreci ilerlemezken İsrail'in Filistin topraklarındaki işgal ve ilhakı derinleştikçe derinleşiyor.
Mısırlı uzmanlar, günümüzün Arap liderlerine tepki gösterirken "Sedat ileri görüşlüymüş" yorumunu getirdi.
