Türkiye’de hızla değer yitiren TL Avrupa ve Rusya için nasıl bir tehlike barındırıyor?

Dünkü piyasa işlemlerinde Türk ulusal para biriminin yüzde 6.8 civarında kayıp yaşadığı belirtilen haberde, bunun 2001’de yaşanan krizden bu yana en büyük dalgalanma olduğuna, bununla birlikte TL’nin yılbaşından bu yana yüzde 38’lik değer kaybına uğradığına dikkat çekildi.

Giderek daha da kötüleşen durumda analistleri en çok korkutan şeyin Türkiye’nin kırılgan finans sistemi olduğu aktarılan haberde, gözlemcilere göre piyasalarda bir anda çöküş yaşanabileceği ve böyle bir durumun sadece Türk bankalarını ve borsasını değil, Türkiye’ye kredi sağlayan büyük Avrupa bankalarını ve gelişmekte olan bazı ülkelerin ekonomilerini de dibe doğru sürükleyebileceği ifade edildi.

RBK yazarı, habere şöyle devam etti:

TÜRKİYE’NİN EKONOMİSİNDEKİ SIKINTI NE?

“Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 16 yıllık iktidar döneminde Türkiye’nin ekonomisi güçlü bir büyüme gösterdi. Son yıllarda bu büyüme, çoğu kısa vadeli dış borçlarla finanse edildi. Ancak bu sıralarda faizler tırmanışa geçti ve dış yatırımcılar, gelişmiş ülkelerin varlıklarına yatırım yapmaya başladı. Türkiye’deki büyüme hızıysa düştü ve TL zayıflamaya başladı.

Bu yıl enflasyon, yüzde 15.85’e yükselerek, borçlanma faiz oranının 3 katına çıktı. Bu tür durumlarda alışılageldik uygulama faiz artışı. Ancak yüksek faizlerin yabancı yatırımcıların Türkiye üzerinden kazanç sağlamasına neden olacağını düşünen Erdoğan, faizin arttırılmasına şiddetle karşı çıkıyor.

TRUMP TÜRK LİRASININ ÇÖKÜŞÜNE YARDIM ETTİ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bugünkü Bayburt konuşmasının ardından Hazine-Maliye Bakanı Berat Albayrak, ekonomiyle ilgili yeni yol haritasını açıklayarak, ‘ekonomideki mevcut tablonun, Türkiye'nin makro göstergeleri dikkate alındığında makul ve mantıklı olmadığını’ belirtti. Albayrak’ın konuşması sırasındaysa ABD Başkanı Donald Trump da Türkiye ile ilgili bir tweet atarak, Türkiye’den ithal edilen alüminyum ve çelik vergilerini ikiye katlanması için talimat verdiğini açıkladı. Bu açıklama, TL’de hızlı bir çöküşe neden oldu, TL/dolar kuru tarihi dip seviyelere ulaştı.

Analistler bu durumda Türk işletmelerinde yoğun bir iflas dalgası bekliyor. Ayrıca yatırımcıların arasında panik kaçışlar olabileceği düşünülüyor. Türkiye’nin düşük döviz rezervleri, TL’nin düşüşüne karşı konulması için yetersiz olacak. Erodğan, TL’yi kurtarmak için tüm Türk halkına ellerindeki altın ve dövizleri satma çağrısı yapsa da böyle bir adımın Türk ulusal para birimini devalüasyondan korumak için yeterli olmayacağı ortada.

ALACAKLILARIN TEPKİSİ

Ciddi sıkıntılar şimdiden başladı. Financial Times’ın haberinde Türkiye borçlarına en çok bağlı oldukları belirtilen BNP Paribas, UniCredit ve Banco Bilbao Vizcaya Argentaria gibi bankaların hisselerinde yüzde 4-5 oranında düşüş yaşandı. Avrupa ve İngiltere finans piyasalarında da yüzde 1-2’lik düşüşler meydana geldi. Buna karşılık yatırımcıların sert dalgalanmalarda beklemeyi tercih ederek satın aldıkları dolar, yen ve İsviçre frangı gibi ‘koruyucu’ para birimleri güçlendi. Bu tür durumlarda ‘güvenli liman’ olarak görülen altınsa şimdilik bu dalgalanmadan etkilenmemiş görünüyor.

İLERİDE NELER OLACAK?

Türk finans piyasalarındaki kötü durumu dikkate alan uzmanlar Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) müdahalesinden ciddi olarak bahsetmeye başladı. Türkiye piyasalarının olası çöküşü, yatırımcıların aktif bir şekilde gelişen ülkelerden kaçışını da tetikleyebilir.”

Bu arada Rusya’nın finans sisteminin Türkiye’deki sorunlardan etkilenme tehlikesi pek büyük değil. Yatırımcıların gelişmekte olan piyasalardan toplu kaçışının Rusya’yı da etkileyebileceği belirtilen haberde, Rus varlıklarının yabancı yatırımcılar tarafından alımının zaten düştüğü dikkate alındığında bu etkinin sınırlı olacağı ifade edildi.