İHD'den Doğu ve Güneydoğu illeri raporu

İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yaşanan hak ihlallerine ilişkin rapor hazırladı. Hazırlanan rapor 2018 yılının ilk 6 ayını kapsıyor. Hazırlanan rapora göre 6 aylık süreç içinde 1 kişinin faili meçhul saldırılarda yaşamını yitirirken, 5 kişinin ise yaralandığı belirtiliyor. Aynı raporda resmi hata ve ihmal sonucu (zırhlı araç çarpması dahil) 7 kişinin yaşamını yitirdiği ve 104 kişinin de yaralandığı kaydedildi. Raporda çatışmalara ilişkin verilere de yer verilirken, bölge kentlerinde gerçekleşen silahlı çatışmalarda 51 güvenlik görevlisinin yaşamını yitirdiği, 85'inin de yaralandığı ve 132 silahlı örgüt militanının da yaşamını yitirdiği ifade ediliyor. Çatışmalar arasında kalan 1 sivil yurttaşın da yaşamını yitirdiği ve 2 sivil yurttaşın ta yaralandığı kaydedildi.

‘PATLAMALARDA 2 ÇOCUK YAŞAMINI YİTİRDİ'

Bölge kentlerinde 2 çocuğun mayın ve sahipsiz bomba patlaması sonucu yaşamını yitirdiği kaydedilirken, 2'si çocuk olmak üzere toplam 4 kişinin de yaralandığı belirtiliyor. 6 aylık sürede 2'si çocuk ve 1 erkek olmak üzere 3 kişinin kimliği belirsiz kişi veya kişilerce kuşkulu bir biçimde öldürüldüğü ifade edildi. Raporda ‘Çatışmalı ortamda meydana gelen ihlaller' başlığı altında şu verilere yer verildi: "4 kent merkezi ve bu kentlere bağlı 15 ilçe sınırlarında bulunan 593 bölgeyi kapsamına alacak şekilde toplamda, 18 kez özel güvenlik bölgesi ilanları gerçekleşti. 4 kent merkezi ve bu kentlere bağlı 12 ilçede bulunan 282 köy/mahalle ve bu köy/mahallere bağlı bulunan 385 mezrayı kapsamına alacak şekilde toplamda, 16 kez sokağa çıkma yasağı ilan edildi."

‘6 KADIN VE 3 ÇOCUK İNTİHAR ETTİ'

Raporda ‘Kadınların yaşam hakkına yönelik ihlaller' ve Çocukların yaşam haklarına yönelik ihlaller' başlığı altında şu veriler dikkat çekiyor: "6 kadın intihar etti, 1 kadın da intihar teşebbüsünde bulundu. 18 kadın aile içi şiddet sonucu katledildi, 10 kadın ise yaralandı. 1 kadın cinsel saldırıya maruz kaldı.
6 kadın toplumsal yaşamda, saldırı sonucu katledildi, 3 kadın ise yaralandı. 4 kadın cinsel saldırıya maruz kalırken, 2 kadın da kaçırılarak alıkonuldu. 3 çocuk intihar etti, 3 çocuk da intihar teşebbüsünde bulundu. 3 çocuk aile içi şiddet sonucu katledildi, 7 çocuk ise yaralandı, 6 çocuk cinsel istismara maruz kaldı. 4 çocuk toplumsal yaşamda, maruz kaldıkları şiddet sonucu yaralandı. 52 çocuk cinsel istismara maruz kalırken, 3 çocuk kaçırılarak alıkonuldu.

‘997 EV BASKINI, 1413 GÖZALTI'

Bölge illerinde 6 ay içinde yaşanan ev baskınları, gözaltı ve tutuklamalar ile ilgili verilerin de yer aldığı raporda "44'ü çocuk 1413 kişi gözaltına alındı. 1'i çocuk 251 kişi tutuklandı. 997 ev baskını yapıldı. Düşüncelerinden dolayı; 6 soruşturma dosyasında 43 kişi hakkında soruşturma başlatıldı. 16 dava dosyasında 66 kişi hakkında dava açıldı. Aralarında siyasetçi ve gazetecilerinde bulunduğu 34 dosyada 52 kişi hakkında değişik hapis cezaları verildi.

‘İŞ KAZALARINDA 9 İŞÇİ YAŞAMINI YİTİRDİ'

Güvencesiz çalışma koşulları sonucu meydana gelen iş kazalarında 9 işçinin yaşamını yitirdiği, 10 işçinin de yaralandığı belirtilirken, 1328 işçinin de işten çıkarıldığı ve 200 işçinin ücretlerini alamadığı raporda yer alan veriler arasında.

‘ÇATIŞMASIZLIĞA GERİ DÖNÜLMELİ'

İHD Diyarbakır Şube Başkanı Abdullah Zeytun, raporu şöyle yorumladı: "Özellikle kentin mülki amirinin olağanüstü yetkilerle donatılmasını öngören ucu açık yasa düzenlemelerin, toplumsal özgürlükleri ve insan haklarını kısıtlayarak demokratik yaşamı gerileten bir sonuç yaratacağı açıktır. Mesela OHAL rejimi süresince toplumsal gösteri ve toplantılara yönelik ‘güvenlik' gerekçe gösterilerek getirilen hukuka aykırı kısıtlamalar, bu yasal düzenlemelerle ifade ve örgütlenme hürriyetine yönelik anti-demokratik uygulamaları kalıcı hale getirmektedir. Ülkenin acil olarak toplumsal barış ve huzur ortamına ihtiyacı var. Bu nedenle de 24 Temmuz 2015 tarihi itibariyle süre giden ve artış göstererek devam eden çatışma ortamını sona erdirecek şekilde müzakere koşullarının sağlanması amacıyla çatışmasızlığa geri dönülmelidir."