‘ABD’nin yaptırımları Amerikan uçaklarının ihracatı için uzun süreli olumsuz sonuçlar doğurur’

Strateji ve Teknoloji Analiz Merkezi Direktörü Ruslan Puhov, Türkiye ile ilgili gelişmelerin şimdiden öngörülmesinin zor olduğuna dikkat çekti. Russia Today'e (RT) konuşan Puhov, "S-400 teslimatından vazgeçmek, Ankara için muazzam bir ‘kimlik kaybı' anlamına gelecekti. Türkiye Washington'la olan işbirliğini de bırakamaz. Bu nedenle büyük bir olasılıkla Türkiye ve ABD uzlaşıcı bir çözüm arayacak" ifadelerini kullandı.

'YAPTIRIMLARIN NEDENİ SİYASİ'

Rusya Uluslararası İnsani ve Siyasi Araştırmalar Enstitüsü uzmanı Vladimir Bruter ise RT'ye verdiği demeçte Türkiye'ye uygulanması planlanan yaptırımların nedeninin siyasi olduğunu ifade etti. Bruter, "Türkiye, ABD'nin çizdiği yolu takip etmeye niyetli olmadığını gösteriyor. ABD, NATO'ya üye diğer ülkelerin Türkiye'yi örnek almaya akıllarına getirmemesi için Ankara'nın bu politikasına tepki verilmesi gerektiğini düşünüyor" diye konuştu.

Bu arada ABD, silah satın alan ülkelere uygulanacak yaptırımlar konusunda henüz kesin bir karar almış değil. Geçenlerde ABD Kongresi'nin iki kanadı, 1 Ekim'den itibaren uygulamaya girecek savunma harcamaları tasarısının ana maddeleri üzerinde uzlaştı. Belgenin hukuki geçerlilik kazanması için önce Kongre tarafından onaylanması, ardından ABD Başkanı tarafından imzalanması gerekiyor.

Genel olaraksa bütçe tasarısı, ABD Başkanı Donald Trump'ın idaresinin geçen yıl ilerlemeye başladığı, ABD'nin askeri ve siyasi etkisini arttırmaya yönelik rotanın devamı niteliğini taşıyor.

'DOĞRUDAN BASKI, MÜTTEFİKLERİN ABD'YE OLAN GÜVENİNİ SARSABİLİR'

Uzmanlar, ancak Washington'un egemen devletlere karşı suistimal ederek kurduğu doğrudan baskının müttefiklerinin ABD'ye güvenini sarsabileceğini düşünüyor.

Washington'un kabul ettiği ve savunma alanında Rusya ile işbirliği yapan ülkelere yaptırım uygulama imkânı veren ‘ABD'nin Düşmanlarına Yaptırımlarla Karşı Koyma Yasası'na (CAATSA) Türkiye'nin dışında ABD'nin diğer ortakları da tabi tutulabilir. Hem ABD, hem de Rus yapımı silahlar ithal eden Suudi Arabistan, zor bir seçimle karşı karşıya kalabilir. Washington'un yeni politikası, Rusya'dan çeşitli silah ve askeri araç satın alan Bağdat'ın da hoşuna gitmeyebilir.

'F-35 TESLİMATI DURURSA, TÜRKİYE'NİN EGEMENLİĞİ DOĞRUDAN İHLAL EDİLMİŞ OLUR'

Puhov'a göre, eğer ABD Türkiye'ye F-35 uçaklarının teslimatını dondurursa, sadece kendi yükümlülüklerini ve Türkiye'nin egemenliğini doğrudan ihlal etmekle kalmayacak, aynı zamanda diğer ithalatçılar üzerinde de son derece olumsuz bir etki yaratacak.

Rus uzman, "F-35'leri ABD'nin en yakın müttefikleri arasında olmayan, örneğin İngiltere gibi ülkelere satma şansları sıfıra düşecek. ABD, böyle bir adımın Amerikan uçaklarının ihracatı için uzun süreli olumsuz sonuçlar doğuracağını anlamalı" diye konuştu.

'ABD, TÜRKİYE DIŞINDAKİ DİĞER MÜTTEFİKLERİNİN RUSYA İLE İLİŞKİSİNDEN RAHATSIZ OLSA BİLE DOĞRUDAN BASKI KURMUYOR'

ABD, Hindistan, Vietnam ve Endonezya'nın Rusya ile savunma alanındaki işbirliğinden rahatsız olsa ve hatta bazı anlaşmaları engellemeye çalışsa da, bu ülkelerin üzerinde doğrudan baskı kurmaktan çekiniyor. Uzmanlar, bunun nedenlerinin açık ve net olduğunu ifade ediyor. ABD'nin Asya-Pasifik bölgesindeki çabaları, Çin'e karşı bir koalisyon kurmayı amaçlıyor, zira Pekin, aynı Moskova gibi ABD tarafından rakip olarak değerlendiriliyor.

Puhov, konuya ilişkin değerlendirmesinde, "Hindistan ve Vietnam'ın sahip olduğu silahların büyük bir kısmı Sovyet ve Rus yapımı ve bu silahlar sadece yenilenmeye değil, teknik bakıma da ihtiyaç duyuyor. Dolayısıyla bu ülkeler, ABD'nin taleplerini yerine getiremez, zira savaşma kabiliyetleri baltalanmış olur. Zaten bunu yapmazlar da, örneğin Hindistan'da ABD karşıtı duygular had safhada ve ABD'nin baskı yapma girişimleri Amerikan-Hint ilişkilerine ciddi bir darbe indirmiş olur. Bunu geveze ve sorumsuz senatörler dahi anlayabiliyor" diye konuştu.

Rus uzman, yaptırımlardan muaf tutulan ülkelerin tümünün tamamen bağımsız politikalar sürdürdüğünü vurguladı.

Bu konuda benzer bir bakış açısı beyan eden Bruter, Washington'un açıklamaları son derece radikal görünse de her zaman bu tür açıklamaların arkasında belli bir hesabın olduğuna dikkat çekti. Rus uzman, ABD'nin Hindistan, Vietnam ve Endonezya'nın işbirliğinden vazgeçebilecekleri çekincesiyle bu ülkelere baskı uygulamak istemediğini ifade etti.

Bruter, Hindistan'ın aynı Vietnam gibi çok yönlü bir rota üzerinden ilerlediğini, bu iki ülkenin hem Rusya, hem de ABD ile belli bir mesafe korumaya çalıştığını ve büyük bir olasılıkla, Türkiye'ye yaptırım uygulamalarıyla ilgili durumun onları Washington'la aşırı yakınlaşmadan caydıracağını ifade etti.

'ENDONEZYA, ABD'DEN OLDUKÇA UZAKLAŞTI'

Rus askeri uzman, "Endonezya'ya gelince, son zamanlarda Cakarta ABD'den oldukça uzaklaştı ve Rusya'yla yakınlaşmaya çalışıyor. Ancak bu ülke, herhangi bir baskı girişimine tahammül etmeyecek. Bunun yanı sıra Endonezya bölgesel bir dev ve onunla ilişki kurulmadan güneydoğu Asya'da faaliyette bulunmak mümkün değil. ABD, ne zaman ve kime karşı saldırgan bir tutum izleyebileceğini ve bu tür politikaların hangi ülkelerle herhangi bir sonuç getirmeyeceğini çok iyi biliyor" ifadelerini kullandı.