3 yıl boyunca Irak'ın 3'te 1'ini kontrol etmiş olan IŞİD'in artık toprak kontrol etmediği için gerilla taktiklerine geçmesiyle mayıstaki genel seçimlerden beri bilhassa Kerkük, Diyala, Selahaddin vilayetlerinde insanların kaçırıldığı, öldürüldüğü vakalarda büyük artış var.
BİR AYDA 3 VİLAYETTE 83 VAKA
Geçen ay bu 3 vilayette en az 83 adam kaçırma ve öldürme vakası kayıtlara geçti. Çoğu da başkent Bağdat'ı Kerkük'e bağlayan otoyol üzerinde gerçekleşti.
Irak hükümetine IŞİD konusunda danışmanlık yapan Hişam Haşimi'ye göre Bağdat-Kerkük otoyolunda adam kaçırma-cinayet vakaları mart ayında 7 iken mayıs ayında 30'a çıktı.
Örneğin 17 Haziran'da, 3 Şii erkek, bir kontrol noktası kurup polis kılığına giren IŞİD militanları tarafından kaçırıldı. 10 gün sonra işkenceden geçirilmiş ölü bedenleri kendilerini bulanları da havaya uçuracak şekilde patlayıcılar bağlanmış şekilde ortaya çıkarıldı.
'KAÇIRANLARIN PEŞİNE DÜŞMEDİLER'
Kurbanların Kerbela'daki aileleriyle görüşen Reuters, çocukların öldürülen babalarının fotoğraflarını boyunlarına astıklarını aktardı. Akrabalardan biri olan Besim Hudeyr, güvenlik güçlerinin kendilerine yardımcı olmadığından, kaçırılanların kurşunlarla delik deşik araçlarını bulan askerlerin bütün ricalarına rağmen saldırganların peşine düşmediğinden yakındı.
''Kişisel sorumluluk üstlenip tek başımıza gittik. 6 kişiydik, hepimiz siviliz, 10-12 km yürüdük. Yerlere saçılmış kimlik belgelerini bulduk'' diyen Besim Hudeyr, ertesi gün erkek kardeşinin aradığını, kaçırılan yakınlarının hayatta olduğunu, ama IŞİD'in elinde rehin bulunduklarını söylediğini aktardı.
Saldırganlardan biri, Hudeyr ailesine her gün telefon edip hükümet tüm Sünni kadın mahkumları serbest bırakmazsa hepsini öldüreceklerini söylemiş.
'TELEFON EDENİN YERİNİ SAPTAMADILAR'
Besim Hudeyr, hükümete haber vermiş, ama Irak istihbarat servisleri nereden telefonla arandığını belirleme zahmetine girmemiş.
10 GÜN SONRA ÖLDÜRÜLDÜLER
10 gün sonra da telefonla kaçırılanların hepsinin öldürüldüğü haberi gelmiş. Diyala ve Selahaddin'deki askeri komutanlar cesetleri bulup ailelerine iade etme sorumluğundan kaytarmış.
Reuters'e şimdiki halde avantajın IŞİD'de olduğu değerlendirmesini yapan Diyale Vilayet Konseyi Başkanı Ali el Dani, ''Teröristler küçük gruplar halinde hareket ettiğinden takip etmesi zor. İstihbarat çalışması lazım'' dedi.
Selahaddin Vilayet Konseyi Başkanı Ahmed el Kerim ''Durum karmaşık, sebebi de güvenlik güçlerindeki kaos. Vilayette güvenlikten sorumlu tek bir komuta yok. Bu da IŞİD'i güçlendiriyor.''
Bu karmaşanın IŞİD'e geri dönüş imkanı sağladığını söyleyen Iraklı askeri, polis, itihbarat yetkilileri ve seçilmiş yerel yetkililer, yetersiz koordinasyon, merkezi hükümetten destek eksikliği ve sorumluluk üstlenmeme kültürünün IŞİD'i yok etme çabalarına engel oluşturduğunu belirtti.
Reuters konuyla ilgili görüşünü almaya çalıştığı ordu sözcüsünün telefonlara ve yazılı ricalara yanıt vermediğini aktardı. IŞİD'le savaşan ABD'nin öncülüğündeki uluslararası koalisyonun ise ''IŞİD'e Irak'ta güvenli bölge yok'' açıklamasıyla yetindiğini kaydetti.
Habere göre militanlar İran sınırındaki Diyala'dan Selahaddin'in kuzeyi ve Kerkük'ün güneyine uzanarak Irak'ın ana otoyoluna tepeden bakan Hemrin Dağları'nda yeniden üslendi. Iraklı yetkililer bu bölgeden 'ölüm üçgeni' diye söz ediyor.
Irak'ta hala faal IŞİD militanlarının sayısıyla ilgili rivayet muhtelif. Haşimi'ye göre 500'ü çöllük, kalanı dağlık bölgede bulunan 1000'i aşkın militan var.
Bazı Iraklı yetkililer, önce Kaide, sonra IŞİD şeklini alan cihatçıların, güvenlik eksikliklerinden faydalanıp daha da radikal bir grup olarak yeniden sahneye çıkmasından korkuyor.
Selahaddin vilayetinin başkenti Tikrit'te aniden saldırıp çöle geri kaçan militanlar için bir istihbarat yetkilisi ''Çölde bir somun ekmek için dolaşan pislikler'' ifadesini kullandı.
Selahaddin emniyet müdürü yardımcısı Eyd Halef'e göre militanlar makineli tüfekleri, tanksavarları ve mayınları olmasına rağmen şehirlere sızamıyor, çünkü bir zamanlar kendilerine sempatiyle bakan Sünni halktan artık destek bulamıyor:
''Vatandaşlardan yiyecek ya da silah elde edmiyorlar. Şehre bombalı araç sokamıyor. Operasyonları primitif kalıyor.''
Diyala Operasyonları Komutanı Korgeneral Muzher el Azavi'ye göre her IŞİD hücresi 3-5 militandan oluşuyor ve vilayet genelinde en fazla 75 militan bulunuyor:
''Dağlarda saklanıyorlar ki bulunamasınlar. Patlayıcı yerleştiriyorlar, vur-kaç taktikleri ve keskin nişancılar kullanıyorlar. Adam kaçırmak için sahte kontrol noktaları kuruyorlar.''
'BÖLÜNMÜŞLÜK IŞİD'E YARIYOR'
Irak'taki etnik ve mezhepsel bölünmelerden IŞİD'in faydalandığı değerlendirmesini yapan Reuters'e göre Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin geçen yılki bağımsızlık ilanına karşı Irak güvenlik güçlerinin statüsü tartışmalı bölgelerden peşmergeyi çıkarmasının ardından gerilim tırmanırken koordinasyon eksikliği de güvenlik vakumuna yol açtı. Bu da IŞİD'e faydalanması için fırsatlar sağladı.
KÜRTLER SİTEMKAR
Bir Kürt güvenlik yetkilisi ''Diyala'ya tekrar girip onların bölgeyi IŞİD'den temizlemelerine yardım etmemizi mi bekliyorlar. O bölgelerde saldırıya uğrayan biz değiliz, Irak güçleri. Biz orada değiliz, Irak güçleri bizi oradan attı'' dedi.
Yerel aşiretler ise yeniden baş gösteren IŞİD'le mücadelede yardıma ve dayanışmaya ihtiyaç olduğunu söyledi.
Şammar aşireti reisi Ali Navaf ''Biz buraları güvenlik güçlerinden daha iyi biliriz. Ama aşiretimizden en az 280 kişi kaçırıldı ya da öldürüldü'' dedi.
Geçen ay militanların Şammar aşiretine bağlı bir köyü basıp 30 erkeği kaçırdığını, ertesi gün elleri gözleri bağlanmış halde 8 ceset bulduklarını anlatan Navaf, IŞİD'le savaşmaya hazır 1400 erkeklerinin olduğunu ama Bağdat'taki merkezi hükümetin yardımına ihtiyaç duyduklarını belirterek şu uyarıda bulundu:
''Ya hükümet daha fazla kuvvet gönderir ya da biz IŞİD bayraklarını çekeriz. Bu deliği şimdi kapamazsek sonra tüm şehirler düşer.''
