Hamaney'den Trump'a ilk tepki: Hata yaptın

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayımlanan açıklamada İran'ın dini lideri Trump'ın dün nükleer anlaşmadan çekildiklerini ilan ettiği konuşmasını 'yüzeysel ve aptalca' olarak niteledi.

'SÖZLERİNDE 10'DAN FAZLA YALAN VARDI'

Tahran'da bir grup öğretmene seslenen Hamaney açıklamasında şu ifadelere yer verdi: " Dün akşam ABD Başkanı'nın bazı aptalca ve yüzeysel açıklamalrını duydunuz. Sözlerinde belki 10'dan fazla yalan vardı. 'Şunu yapıyorsunuz, bunu yapıyorsunuz' diyerek rejimi ve halkı tehdit etti. Trump sana İran halkı adına şunu söylüyorum: Sen bir hata yaptın."

'KESİN BİR GARANTİ VERMEKTE BAŞARILI OLAMAZSANIZ BU ŞEKİLDE DEVAM EDEMEYİZ'

Associated Press'in (AP) belirttiğine göre Hamaney Trump'a ayrıca "Hiçbir haltı beceremiyorsunuz" ifadelerini kullanarak seslendi.

"Nükleer anlaşmayı kabul ettik ama İran'a yönelik düşmanlık bitmedi" diye konuşan Hamaney ayrıca Avrupa ülkelerinin ticari ilişkiler konusunda somut garantiler sunamaması halinde nükleer anlaşmada kalmayı sürdüremeyeceklerini ifade etti.

Hamaney "Eğer kesin bir garanti vermekte başarılı olamazsanız, ki bundan gerçekten şüpheliyim, şu aşamada bu şekilde devam edemeyiz" ifadelerini kullandı.

Trump, 2015'te yapılan nükleer anlaşmanın İran tarafından kendi amaçları için kullanıldığını savunarak, "Öyleyse bugün ABD'nin İran'la nükleer anlaşmadan ayrılacağını ilan ediyorum. Tahran'a en üst düzey ekonomik yaptırımları yeniden getireceğiz" ifadelerini kullanmıştı.

BAKIRİ: SUUDİ ARABİSTANLI AKILSIZ BİR GENÇ ABD'YE 'SİZ İRAN'A SALDIRIN, MASRAFLARI BİZ KARŞILAYALIM' DEDİ, ANCAK SALDIRIYA CÜRET EDEMEDİLER

İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri ise nükleer anlaşmanın en başından beri kendileri tarafından kabul görmediğini ancak 'gerçekleri dünyaya ispat etmek' için İran halkının anlaşmayı kabul ettiğini söyledi.

İran resmi ajansı IRNA'nın haberine göre, başkent Tahran'da bir programda konuşan Bakıri, Trump'ın anlaşmadan çekilme kararını değerlendirdi.

ABD'nin kararını 'ekonomik savaş' olarak değerlendiren Bakıri, ABD'nin Suudi Arabistan'ı yanına alarak İran'a savaş ilan etmek istediğini ancak askeri saldırı ihtimalinin olmadığını gördükten sonra ekonomik savaşa yöneldiklerini belirtti.

İran Genelkurmay Başkanı Bakıri, Suudi Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ı kastederek, "Suudi Arabistanlı akılsız bir genç ABD'ye 'siz İran'a saldırın biz savaşın masraflarını karşılayalım' teklifinde bulundu ancak saldırıya cüret edemediler" dedi.

Bakıri, "Anlaşma en başından beri tarafımızdan kabul edilmemişti fakat gerçekleri dünyaya ispat etmek için milletimiz anlaşmayı kabul etti" ifadesini kullandı.

CAFERİ: EN BÜYÜK FAYDA ABD'NİN GÜVENİLMEZ OLDUĞUNUN İSPAT EDİLMESİYDİ

Öte yandan Devrim Muhafızları Ordusu Komutanı Muhammed Ali Caferi, "ABD'nin anlaşmadan çekilmesi meselenin uranyum zenginleştirme olmadığını ispatladı. Onların asıl sorunu İran'ın bölgesel nüfuzu ve balistik füze kapasitesidir" diye konuştu. Avrupa ülkelerini de Washington'dan bağımsız karar alamamakla eleştiren Caferi, "Avrupalılar, İran ve ABD arasındaki tercihlerini ABD tarafını seçerek yaptı. Onlar ABD'ye bağımlı oldukları için bağımsız karar alamıyorlar" dedi.

İran Ordusu Komutanı Abdurrahim Musevi ise, Trump'ın anlaşmadan ayrılmasından memnun olduklarını dile getirdi.

Nükleer anlaşmada en büyük zararı ABD'yle müzakerelere meşruiyet kazandırarak gördüklerini belirten Musevi, "En büyük fayda ABD'nin güvenilmez olduğunun ispat edilmesiydi. Allah'a şükür ki ABD anlaşmadan ayrıldı" ifadelerini kullandı.

'TRUMP NÜKLEER ANLAŞMAYI PARÇALADI, SIRA ATEŞE VERMEKTE'

Trump'ın nükleer anlaşmadan çıkmasının ardından muhafazakar İran gazeteleri manşetlerden Tahran yönetimine anlaşmadan çekilme çağrıları yaparken, reformcu gazeteler Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin 'anlaşmada kalıyoruz' sözlerini öne çıkardı.

Muhafazakarlara yakınlığıyla bilinen Keyhan gazetesi, Trump'ın kararına tepki olarak Cumhurbaşkanı Ruhani hükümetine nükleer faaliyetleri anlaşmadan önceki seviyeye döndürme çağrısında bulundu.

İran Lideri Ali Hamaney'in geçen yıl yaptığı "ABD anlaşmayı yırtarsa biz ateşe veririz" açıklamasına atıfta bulunan gazete manşetinde, "Trump nükleer anlaşmayı parçaladı, sıra ateşe vermekte" başlığını kullandı.

Gazetenin haberinde ABD'nin anlaşmadaki hiçbir taahhüdünü yerine getirmediği belirtilirken, buna karşılık İran'ın nükleer faaliyetlerine hızlı bir şekilde dönüş yapması gerektiği ifade edildi.

'SONUÇ: SIFIR'

Başından beri nükleer anlaşmaya karşı söylemleriyle ön plana çıkan aşırı muhafazakâr Vatanı İmruz gazetesi de kararı manşetten 'Sonuç: Sıfır' şeklinde verdi.

Kararın önceden 'öngörülebilir' olduğunu yazan gazete, Trump'ın anlaşmayı Avrupa'nın uyarılarını dikkate almadan iptal ettiğini kaydetti.

Reformistlere yakınlığıyla bilinen Arman gazetesi ise Avrupa Birliği Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini'nin "Nükleer anlaşmada kalıyoruz" sözlerini manşete taşıdı.

'YAPTIRIMLARDAN KAZANANLAR TRUMP'LA KUTLAMA YAPTILAR'

Avrupalı ülkelerin anlaşmanın olumlu sonuçlarını gözeterek anlaşmada kaldıklarını aktaran gazete, İran'da anlaşmaya başından beri karşı çıkan muhafazakarlara işaret ederek, "Endişeliler ve yaptırımlardan kazananlar, Trump'la birlikte kutlama yaptılar" ifadelerini kullandı.

Ilımlı muhafazakarlara yakınlığıyla bilinen İttilaat gazetesi manşetinde "ABD'nin nükleer anlaşmadan çekilmesi, yalan imparatoruna dünyanın güveninin sona ermesidir" ifadelerini kullandı.

Trump'ın İran'a karşı ağır yaptırımlar uygulayacağı ve yaptırımları ihlal eden ülkeleri de cezalandıracağını hatırlatan gazete, buna karşılık Ruhani'nin ülke ekonomisine karşı baskılara izin verilmeyeceği yönündeki açıklamalarını aktardı.

AB'nin İran'la nükleer anlaşmayı sürdürmek istediğine yer veren gazete, karardan en çok mutlu olan kişinin İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu olduğunu yazdı.

Bir diğer ılımlı muhafazakar gazete Cumhuri İslami ise manşetinde, "Cumhurbaşkanı Ruhani'nin ABD'nin nükleer anlaşmadan çıkmasına sert tepkisi: Nükleer anlaşma ABD'siz devam edecektir. Rahatsızlık veren çıkmıştır" ifadelerini kullandı.