Yazar Sakman: Yazının kadını ve erkeği olur

Serhat Sarısözen'le Gündem Dışı'nın bu haftaki konuğu, Türk edebiyatının parlayan ismi Nil Sakman'dı. Sakman, "Yazma eylemini sağlayan şey deneyim, deneyimin de kadını erkeği var. Mesela ben erkeğin sünnet deneyimini bilmiyorum. Erkek, kadının doğurma deneyimini, regl, emzirme deneyimini bilmiyor. Erkek ve kadının farklı deneyim alanları var. Dolayısıyla yazının kadını erkeği olur. Çünkü deneyimin kadın erkeği var" ifadelerini kullandı.

'AMACIM FEMİNİST EDEBİYATINA KATKI SAĞLAMAK'

Kadın yazınına dair tartışılması, araştırılması lazım gelen birçok konuda soru bırakmaya çalıştım. Niyetim, bir yandan feminist edebiyat kuramı çalışmalarına Türkiye bağlamında bir katkı sağlamak, diğer yandan da kurmaca yazarlarını kuram üzerine daha çok düşünmeye davet etmek. Edebi metinlerin poetikasına dair yeni bir şeyler söylemeye çalıştım. Kadın yazarlar kurmaca edebiyatı nasıl algılamışlar, yazmış oldukları metinleri nasıl vurgulamışlar? Erkek yazarlar tarafından oluşturulan kadın imgesine nerelerde karşı çıkmışlar? Bunları ortaya koymaya çalıştım.

'BANA DAYATILAN KADINLIK ROLLERİNDEN SIYRILMA GAYRETİNDEN YILMAMAYI ONLARDAN ÖĞRENDİM, ÖĞRENİYORUM'

Yazar Sakman, şöyle devam etti: "Kendi deneyimimde kadın olmak ile yazmayı tercih etmek arasındaki ilişkiyi, bu ilişkinin barındırdığı tüm gerilimlere rağmen birbirinden bağımsız düşünmem mümkün değil. Kadınlık deneyiminin tüm sancılarına maruz kalmasaydım yazar mıydım bilmiyorum. Bugünden geriye baktığımda benim deneyimimde yazma isteği her vakit kadınlık tuzakları ile birlikte var oldu, olmaya da devam ediyor. Belki biraz da bu nedenle bir yandan kurmaca yazarken diğer yandan da kuram, özellikle de hedefimiz olan yüzlerce kadın yazarın eserleri, benim için vazgeçilmez bir yere sahip oldu. Çoğu göçüp gitmiş bu haleflerle kurulan dostluklar bir yandan duygudaşlığın getirdiği güvende yalnızlık hissini erteler ve yol gösterirken, diğer yandan da onların kadınlık deneyimleri ile yazma stratejileri arasındaki yaratıcı onlarca nitelik, metinlerinden beslenmemi sağladı. Daha cüretkar sorular yöneltmeyi, direnmeyi ve bana dayatılan kadınlık rollerinden sıyrılma gayretinden yılmamayı onlardan öğrendim, öğreniyorum."

'ERKEK VE KADININ FARKLI DENEYİM ALANLARI VAR'

Gündem Dışı'nın önceki bölümlerine katılan ve ‘Bizim ülkemizde ‘erkek yazar' ya da ‘kadın yazar' demek gibi bir köylülük var. Dünyanın hiçbir yerinde böyle bir ayrım yok. Bunun aksini savunmak köylülüktür' diyen Onur Caymaz'ın edebiyatın kadını, erkeği olmayacağı tezi üzerine Sakman, "Bu bakış açısından bakanlara Martin Jay'in Deneyim Şarkıları'nı okumasını öneriyorum. Yazma eylemini sağlayan şey deneyim, deneyimin de kadını erkeği var. Mesela ben erkeğin sünnet deneyimini bilmiyorum. Erkek, kadının doğurma deneyimini, regl, emzirme deneyimini bilmiyor. Erkek ve kadının farklı deneyim alanları var. Dolayısıyla yazının kadını erkeği olur. Çünkü deneyimin kadın erkeği var" dedi.

'LEZBİYEN VE GAY İLİŞKİ OSMANLI EDEBİYATINDA VARDI'

Osmanlı'da erotik edebiyatın da olduğunu vurgulayan Sakman, Mehmet Rauf'un mahlasla yazdığı eserlerin erotikten de öte pornografik öğeler içerdiğini vurguladı. "Hem Lezbiyen ilişki hem de gay ilişki Osmanlı'da edebiyata girmiştir" diyen Sakman, Ahmet Mithat Efendi'nin eserlerinde ‘travestisizm'i kullandığını söyledi.